Bronisław Komorowski podpisał nowelizację ustawy o samorządzie gminnym w poniedziałek. Kancelaria podkreśla, że zmiany służą przede wszystkim ułatwieniu realizacji zadań, jakie gminy, powiaty i samorządy województw wykonują na rzecz obywateli.

"Temu celowi ma służyć możliwość zapewniania wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej jednostek należących do sektora finansów publicznych (centra usług), a także stworzenie podstawy prawnej do tworzenia związków powiatowo-gminnych, których powoływanie ma przyczynić się do lepszej współpracy między tymi jednostkami samorządu" - wskazuje kancelaria.

Nowelizacja wprowadza zachęty do dobrowolnego łączenia jednostek samorządu terytorialnego; połączone gminy o niższych dochodach będą mogły (w okresie 5 lat po połączeniu) uzyskać wzrost udziału w PIT nawet o 10 punktów procentowych (aktualnie jest to 5 pp).

Według noweli gmina powstała w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin będzie miała wszystkie prawa i obowiązki połączonych gmin, w tym prawa i obowiązki wynikające z zezwoleń, koncesji oraz innych aktów administracyjnych. Organy gminy powstałej w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin staną się organami właściwymi lub stronami wszczętych i niezakończonych postępowań administracyjnych i sądowych.

Zgodnie ze zmianami samorządy będą mogły również tworzyć tzw. centra usług wspólnych. Oznacza to, że szkoły, przedszkola czy ośrodki pomocy społecznej na terenie jednej gminy będą mogły mieć np. wspólną księgowość. Takie samorządowe centra obsługi będą się też mogły łączyć i wspólnie prowadzić np. księgowość szkół czy przedszkoli z kilku gmin.

Podpisana nowelizacja zmienia też sposób wyliczania opłat za usunięcie drzew i krzewów. Obniżone będą kary administracyjne (wysokość kary administracyjnej będzie w wysokości podwójnej, a nie potrójnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu) oraz wprowadzona ma być możliwość umorzenia części nałożonej kary administracyjnej w szczególnych przypadkach.

Wprowadza się także zmiany w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn (opodatkowane zostaną także niektóre przypadki zniesienia współwłasności na rzecz współwłaścicieli), ustawy o podatku rolnym (określone zostaną przeliczniki m.in. dla rowów, gruntów rolnych zabudowanych, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych).

Nowela wejdzie w życie od nowego roku. Wyjątkiem są przepisy zakazujące zmian górnych stawek podatków i opłat lokalnych w 2015 r., które będą obowiązywały po dniu ogłoszenia oraz zapisy np. dotyczące usuwania drzew, które wejdą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.