Przerachowanie opłat adiacenckich i odszkodowań za wywłaszczone grunty będzie dokonywane na podstawie wskaźników cen nieruchomości ustalonych dla poszczególnych województw i rodzajów terenów.
Przewiduje to ustawa z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. poz. 985), która wejdzie w życie 14 października 2015 r. Modyfikuje ona art. 5 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 782; dalej: u.g.n.), który określa zasady waloryzacji kwot należnych z tytułów określonych w ustawie. Zgodnie z tym przepisem waloryzacja jest dokonywana przy zastosowaniu wskaźników zmian cen nieruchomości ogłaszanych przez prezesa GUS w drodze obwieszczeń w Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski. Jednak mimo ustawowego obowiązku prezes GUS ani razu od chwili wprowadzenia regulacji, tj. od 1 stycznia 1998 r., nie ogłosił wskaźników zmian cen nieruchomości. Ustawa nie mówi bowiem, w jakich terminach miałby to zrobić. Art. 5 pozostał więc przepisem martwym. Obecnie ma więc zastosowanie art. 227 u.g.n. – przepis przejściowy przewidujący, że do czasu ogłoszenia przez prezesa GUS wskaźników zmian cen nieruchomości waloryzacja będzie dokonywana przy zastosowaniu wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanych przez ten organ.
Nowelizacja ma na celu skończenie z tą fikcją. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 5 waloryzacja należności przewidzianych w ustawie będzie dokonywana z zastosowaniem wskaźników zmian cen nieruchomości sklasyfikowanych w rejestrze cen i wartości nieruchomości (RCiWN), z uwzględnieniem danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Rejestr ten prowadzą starostowie na podstawie par. 74 rozporządzenia z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 542). Prezes GUS będzie musiał ogłaszać wskaźniki zmian cen nieruchomości w terminie czterech miesięcy od zakończenia kwartału, którego dotyczą, dla poszczególnych rodzajów nieruchomości oraz z podziałem na województwa. Ustawa nie określa jednak terminu początkowego, od którego obowiązek ten ma wykonywać. Jednocześnie zachowano też możliwość waloryzacji opartej na poziomie inflacji w sytuacji, gdy dla danego rodzaju nieruchomości nigdy nie ogłoszono wskaźnika zmian cen nieruchomości.
W tej samej nieruchomości taka sama stawka
W tej samej nieruchomości taka sama stawka

Zobacz również
Nowelizacja doprecyzowuje też obowiązki rzeczoznawców majątkowych określone w art. 158 u.g.n. oraz skraca z trzech do dwóch miesięcy termin przekazywania wyciągów z operatów szacunkowych, a także wprowadza zmianę w sposobie przekazywania starostom tych wyciągów poprzez wprowadzenie obowiązku przesyłania ich w postaci elektronicznej za pomocą platformy ePUAP.
Przykłady postępowań administracyjnych, w których będą stosowane znowelizowane wskaźniki
Lp. Podstawa prawna Rodzaj należności, której dotyczy waloryzacja Przypadek waloryzacji
1. Art. 33 ust. 3a u.g.n. Opłata roczna za użytkowanie wieczyste Waloryzacji podlega suma opłat rocznych za użytkowanie wieczyste, które podlegają zwrotowi w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy o oddanie nieruchomości za niewykorzystany okres użytkowania wieczystego.
2. Art. 68 ust. 2 u.g.n. Bonifikata udzielona przy sprzedaży nieruchomości Waloryzacji podlega bonifikata udzielona osobie, która nabyła nieruchomość od Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, w przypadku gdy należność ta jest zwracana z powodu zbycia nieruchomości lub wykorzystania jej na inne cele niż określone w umowie przed upływem 10 lat od dnia nabycia (5 lat w przypadku lokalu mieszkalnego).
3. Art. 68a ust. 3 u.g.n. Cena sprzedaży nieruchomości partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 696) Waloryzacji podlega cena nieruchomości zwracana partnerowi lub spółce, w przypadku gdy podmiot publiczny wykonuje prawo odkupu nieruchomości.
4. Art. 132 ust. 1c u.g.n. Zaliczka wypłacona na poczet odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość Waloryzacji podlega zaliczka zwracana w związku z uchyleniem decyzji o wywłaszczeniu lub stwierdzeniem nieważności decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości.
5. Art. 132 ust. 3 u.g.n. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość Waloryzacji podlega odszkodowanie ustalone w decyzji o wywłaszczeniu na dzień jego zapłaty.
6. Art. 132 ust. 3au.g.n. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość Waloryzacji podlega odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość w przypadku jego zwrotu, gdy decyzja, na podstawie której wypłacono odszkodowanie, została uchylona lub stwierdzono jej nieważność.
7. Art. 140 ust. 2 i 5u.g.n. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość i dopłata pieniężna do nieruchomości zamiennej Waloryzacji podlega odszkodowanie w razie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, gdy stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Waloryzuje się także podlegającą zwrotowi dopłatę pieniężną, która została przyznana w ramach odszkodowania wraz z nieruchomością zamienną.
8. Art. 148 ust. 3u.g.n. Opłata adiacencka na rzecz gminy z tytułu wzrostu wartości ich nieruchomości w wyniku budowy urządzeń infrastruktury technicznej Waloryzacji podlega wysokość opłaty adiacenckiej ustalona w decyzji, począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po jej wydaniu, do pierwszego dnia miesiąca, w którym powstaje obowiązek zapłaty.
9. Art. 217 ust. 2 u.g.n. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość Waloryzacji podlega odszkodowanie – w wysokości nie większej niż 50 proc. aktualnej wartości nieruchomości – w razie zwrotu nieruchomości osobom, które zostały ich pozbawione w wyniku wywłaszczenia dokonanego przed 5 grudnia 1990 r.
10. Art. 40a ust. 5b ustawy o lasach (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1153 ze zm.) Bonifikata udzielona przy sprzedaży nieruchomości Waloryzacji podlega zwracana bonifikata w sytuacji gdy nabywca lokalu będący obecnym lub byłym pracownikiem Lasów Państwowych (lub osobą bliską takiego pracownika) dokona zbycia lokalu lub wykorzysta go na cele inne niż mieszkalne przed upływem 5 lat od jego kupna.
11. Art. 4 ust. 15 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 83 ze zm.) Bonifikata od opłaty za przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości Waloryzacji podlega bonifikata, udzielona osobie, na rzecz której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, zwracana przez nią, w sytuacji gdy przed upływem 5 lat od przekształcenia zbyła ona lub wykorzystała nieruchomość na cele inne niż te, które stanowiły podstawę udzielenia bonifikaty.
12. Art. 12 ust. 5b ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 687 ze zm.; dalej: specustawa drogowa) Zaliczka wypłacona na poczet odszkodowania za przejętą nieruchomość Waloryzacji podlega zaliczka wypłacona osobie, której nieruchomość przejęto na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, w sytuacji gdy jest ona zwracana w związku ze zmianą tej decyzji, jej uchyleniem w całości lub w części dotyczącej tej osoby lub stwierdzeniem jej nieważności.
13. Art. 18 ust. 3 specustawy drogowej Odszkodowanie za przejętą nieruchomość Waloryzacji na dzień wypłaty podlega odszkodowanie za nieruchomość przejętą na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.
14. Art. 9y ust. 3 ustawy o transporcie kolejowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1594 ze zm.) Odszkodowanie za przejętą nieruchomość lub wygasłe ograniczone prawa rzeczowe Waloryzacji na dzień wypłaty podlega odszkodowanie należne właścicielowi i użytkownikowi wieczystemu nieruchomości przejętej na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego na podstawie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, a także osobie, której przysługiwało ograniczone prawo rzeczowe do tej nieruchomości.
15. Art. 21 ust. 12 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 966) Odszkodowanie za przejętą nieruchomość lub wygasłe ograniczone prawa rzeczowe Waloryzacji na dzień wypłaty podlega odszkodowanie należne właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości przejętej na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, na podstawie decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, a także osobie, której przysługiwało ograniczone prawo rzeczowe do tej nieruchomości.