Subskrybuj nas na Youtube
Motywy pracodawcy, zamierzającego rozwiązać stosunek pracy z radnym, nie tylko mogą, ale wręcz muszą być badane, ponieważ od tych ustaleń zależy, czy jednostka samorządu terytorialnego zobowiązana będzie odmówić wyrażenia zgody (zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu), czy też odmówi z innego powodu, kierując się okolicznościami konkretnego przypadku.
Sygn. akt II OSK 890/15
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 28 maja 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
Dyrektor oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniósł do rady powiatu o wyrażenie zgody na rozwiązanie bez wypowiedzenia stosunku pracy z radnym J.G. Wskazał, że Sąd Rejonowy Lublin-Wschód wyrokiem z 14 lutego 2014 r. uznał radnego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów. Polegały one na doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem ARiMR w ten sposób, że radny pozyskiwał i przekazywał osobie nieuprawnionej informacje o działkach powiatu W., na które nie złożono wniosków o dopłaty bezpośrednie. Na podstawie tych informacji osoba nieuprawniona składała wnioski o przyznanie dopłat do gruntów, których formalnie nie była użytkownikiem, a następnie uzyskiwała dopłaty, przy czym radny czerpał z tego korzyści finansowe.
Rada powiatu, odmawiając wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, uzasadniła motywy swojego rozstrzygnięcia. Stwierdziła, że skoro wyrok z 14 lutego 2014 r. jest nieprawomocny, to w chwili orzekania przez organ radnego należy uznać za osobę niewinną, zgodnie z zasadą domniemania niewinności.
Pracodawca radnego, czyli dyrektor oddziału regionalnego ARiMR, wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie. Ten oddalił skargę. W uzasadnieniu orzeczenia sąd wskazał, że rozwiązanie stosunku pracy z radnym nie ma związku z wykonywaniem przez pracownika mandatu radnego. Ponadto, dokonując oceny zgodności z prawem uchwały rady według stanu z daty podjęcia uchwały (gdy wyrok nie był prawomocny), należało uznać, że odmowa zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, który nie został prawomocnie skazany, nie naruszała prawa.
Od tego wyroku pracodawca wniósł skargę kasacyjną. W jej uzasadnieniu argumentował, że art. 22 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (dalej: u.s.p.) nie nakładał na radę obowiązku zbadania, czy czyn opisany we wniosku pracodawcy miał miejsce, gdyż ocena ta należy do sądu pracy. Nie nakłada również obowiązku analizy, czy dany czyn jest czynem przestępnym. Dlatego rada błędnie założyła, że jeśli wyrok z 14 lutego 2014 r. jest nieprawomocny, to w chwili orzekania przez organ radnego należy uznać za osobę niewinną, co stanowi przeszkodę w wyrażeniu zgody na rozwiązanie z nim stosunku pracy. Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę za bezzasadną, dlatego ją oddalił.
UZASADNIENIE
Zagadnienie, które wyłoniło się w niniejszej sprawie na tle sposobu odczytania art. 22 ust 2 u.s.p., sprowadza się do problemu, czy rada realizując obowiązek nałożony na nią tym przepisem, ma ograniczyć się wyłącznie do oceny, czy podstawą do rozwiązania stosunku z radnym są zdarzenia związane z wykonywaniem przez niego funkcji radnego, czy też udzielając zgody lub odmawiając jej wydania na rozwiązanie z radnym stosunku pracy ma obowiązek ocenić zdarzenia podane przez pracodawcę. Sąd wojewódzki przyjął, że wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy lub odmowa jest pozostawiona uznaniu rady powiatu z wyjątkiem sytuacji, gdy dojdzie ona do przekonania, że podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. W takiej sytuacji rada zobowiązana jest odmówić wyrażenia zgody. Konstrukcja art. 22 ust. 2 u.s.p. wprowadza szczególną ochronę trwałości stosunku pracy osoby piastującej mandat radnego, gwarantującą większą, niż w przypadku pracowników objętych jedynie ochroną powszechną, trwałość zatrudnienia. Dla rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy z radnym wymagane jest uzyskanie uprzedniej zgody rady powiatu, wyrażonej w formie jej uchwały, a ewentualne złożenie pracownikowi oświadczenia woli zmierzającego do rozwiązania łączącego strony stosunku prawnego bez zgody rady stanowi czynność dokonaną z naruszeniem prawa. O motywach, jakimi kierowała się rada, można dowiedzieć się tylko z uzasadnienia uchwały. W przeciwnym razie nie będzie wiadomo, z jakiego powodu rada powiatu udzieliła zgody, względnie odmówiła jej udzielenia.
