Prawdopodobnie w tym roku system gospodarowania odpadami komunalnymi nie będzie się nam bilansował. Istnieje więc potrzeba dofinansowania go z innych środków budżetowych. Czy jest to prawnie możliwe?
Tak, w przypadku przejściowych problemów można zwiększyć finansowanie, przenosząc środki z innych wydatków budżetowych. Jednak gdy kłopoty mają charakter trwały, należy na nowo skalkulować koszty funkcjonowania całego systemu i, jeśli to niezbędne, podnieść stawki.
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.c.p.g.) opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy lub – w przypadku przejęcia zadań przez związek międzygminny – tegoż związku. Musi być ona tak skalkulowana, by w pełni pokryć koszty funkcjonowania całego systemu. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 17 kwietnia 2019 r. (sygn. akt I SA/Bk 46/19) stwierdzono np., że: „Rada gminy podejmując uchwałę w przedmiocie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami, jest zobowiązana do dokonania rzetelnej i wnikliwej kalkulacji wysokości stawki, tak aby pobierane opłaty pokrywały rzeczywiste koszty związane z funkcjonowaniem systemu zagospodarowania odpadami na terenie gminy. Prawidłowo skalkulowana opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna z jednej strony zapewniać sprawne funkcjonowanie systemu odbioru odpadów na terenie gminy, z drugiej zaś nie powinna stanowić źródła dodatkowych zysków gminy”.
Dlatego gmina przede wszystkim musi rozważyć, czy brak zbilansowania systemu wynika z przejściowych trudności, czy też ma podłoże w nieprawidłowo skalkulowanych opłatach. Dwa alternatywne rozwiązania takiej sytuacji zaproponowano w piśmie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie z 28 listopada 2017 r. (znak RIO.III.072-127/2-17; źródło: https://rioolsztyn.bip.net.pl/). Przyjęto w nim, że w zależności od tego, czy problemy z bilansowaniem mają charakter przejściowy, czy trwały, należy albo zwiększyć wydatki w danym roku budżetowym na system gospodarowania odpadami komunalnymi – w przypadku problemów przejściowych, albo organ wykonawczy powinien zaproponować radzie gminy zwiększenie wysokości opłat.
Podstawa prawna
ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1439; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2361)
