Gdy inwestor wybuduje na nabytym gruncie budynek lub np. wyremontuje położony na nim obiekt i przekaże część mieszkań gminie, to ta będzie mogła te lokale wykorzystać jako mieszkania dla najemców komunalnych albo wnieść je do spółek gminnych (np. towarzystw budownictwa społecznego, w których zazwyczaj gminy są jedynym udziałowcem) lub państwowych. Lokale/budynki będą wnoszone do spółek jako aport niepieniężny.
Przekazany gminie w ramach rozliczenia „lokal za grunt” zasób lub jego część może wejść w skład mieszkaniowego zasobu gminy, do którego stosujemy przepisy ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 611; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 11). Określają one np. rodzaj zawieranych umów, zasady rekrutacji najemców, sposób ustalania czynszów itp.
Lokal za grunt: Gmina wkrótce wymieni działkę na mieszkania
Lokal za grunt: Gmina wkrótce wymieni działkę na mieszkania

Zobacz również
Druga możliwość zagospodarowania przekazanego jednostce zasobu to wniesienie go aportem do spółki gminnej lub spółki Skarbu Państwa w celu realizacji zadań na rzecz lokalnej wspólnoty. Przy czym w przypadku budynków mowa tu de facto o wniesieniu nieruchomości wraz z budynkami. W art. 12 ust. 1 ustawy z 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości (Dz.U. z 2021 r. poz. 223) doprecyzowano, że chodzi o spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną, w której gmina (lub gminy) albo Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne dysponują ponad 50 proc. głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu. Jak wskazuje Karol Kupień, radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy sp. k. w Poznaniu, spółki, o których mowa w ww. przepisie, to m.in. TBS-y, SIM-y oraz spółki komunalne, których zadaniem jest gospodarowanie/zarządzanie lokalami komunalnymi.
W przypadku gdy przedmiotem wkładu niepieniężnego będą mieszkania lub budynki mieszkalne jednorodzinne (w których nie wyodrębniono lokalu), gmina będzie zawierała ze spółką umowę, która określać będzie m.in. zasady:
  • wynajmu tych lokali/budynków,
  • naboru najemców tych lokali/budynków, z uwzględnieniem kryteriów pierwszeństwa.
Z uwagi na to, że najemcy lokali przekazanych przez inwestora będą mogli ubiegać się o dopłaty do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na start”, wprowadzono kryteria dostępu do tych mieszkań niemal tożsame z kryteriami obowiązującymi w ramach ogólnych zasad ww. programu.