Ustawa o Funduszu Dróg Samorządowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1430) nie pozwala samorządom na pokrywanie wkładu własnego ze środków z budżetu państwa ani ze środków europejskich.
Samorządowcy nie są więc pewni, czy na wkład własny na remont czy budowę drogi mogą przeznaczać środki z rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (FIL). Ten zasilany jest bowiem tzw. funduszem covidowym, czyli z wpłat z budżetu państwa, w tym ze środków europejskich.
Sprawa jest pilna, bo na początku września wojewodowie wypłacili JST środki z pierwszej puli 6 mld zł, które mają rozruszać spowolnioną epidemią lokalną gospodarkę i pomóc samorządom w realizacji nowych lub planowanych wcześniej inwestycji.
– Wydaje się, że nie można pokrywać wkładu własnego na potrzeby Funduszu Dróg Samorządowych (FDS) środkami pochodzącymi z Funduszu Inwestycji Lokalnych. Wyłączenie ma charakter ustawowy, a więc jest umocowane wyżej niż rozwiązania przyjęte w uchwale Rady Ministrów – komentuje Mateusz Karciarz, prawnik w Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy w Poznaniu.
Zgodnie z uchwałą z 23 lipca 2020 r. w sprawie wsparcia na realizację zadań inwestycyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego pieniądze z rządowego FIL mogą być przeznaczone również na wkład własny JST do inwestycji finansowanych z udziałem innych środków publicznych. W przypadku inwestycji, do których stosuje się przepisy o pomocy publicznej, JST mogą je wykorzystać jako wkład własny pod warunkiem, że nie została jeszcze podpisana umowa na realizację projektu i nie spowoduje to przekroczenia pułapów intensywności pomocy publicznej.
– A zatem w świetle tych przepisów nie ma przeszkód, by wkład własny do inwestycji finansowanych z FDS pochodził ze środków z FIL – ocenia z kolei Związek Powiatów Polskich. Samorządowcy podkreślają przy tym, że taką interpretację przedstawiło też Ministerstwo Rozwoju w swoich wytycznych opublikowanych na stronie internetowej.
ZPP zwrócił się jednak do ministra infrastruktury o jednoznaczne stanowisko w tej sprawie. – Biorąc pod uwagę fakt, iż samorządy planują gospodarowanie tymi środkami, proszę potraktować tę sprawę jako bardzo pilną – czytamy w piśmie skierowanym do szefa MI.