Od złożenia wniosku o dopłatę bezpośrednią do faktycznego wpłynięcia pieniędzy na konto rolnika mija wiele miesięcy. W tym roku rolnicy mogli składać wnioski do biur terenowych ARMiR już od 15 marca, z kolei pierwsze przelewy na konta Agencja rozpocznie dopiero jutro, 1 grudnia. Jednak na przelew środków w grudniu liczyć mogą tylko ci rolnicy, których wnioski sa gotowe do wykonania płatności. Niektórzy otrzymają środki znacznie później. Dlaczego okres od wniosku do wypłaty trwa 10 miesięcy, a nawet dłużej?
Tak długi okres oczekiwania wynika z kilku powodów. Pierwszym jest zależność terminu wypłat od urzędowego ustalenia kursu euro do złotówki, który jest kluczowy dla przewalutowania brukselskiej transzy na dopłaty bezpośrednie do Polski. Właściwy do ustalenia kursu jest Europejski Bank Centralny w niemieckim Frankfurcie nad Menem. EBC ustala kurs przewalutowania środków na dopłaty bezpośrednie dopiero 30 września.
To dopiero pierwszy krok. Następnym jest wydanie przez ministra rolnictwa rozporządzenia, które ustala stawkę jednolitej płatności obszarowej.
W tym roku rozporządzenie zostało wydane 17 listopada (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 listopada 2014 r. w sprawie stawki jednolitej płatności obszarowej za 2014 r. - Dz.U. z 2014 r. Nr 0, poz. 1602).
Dopiero decyzja EBC o kursie EUR/PLN i rozporządzenie ministra rolnictwa pozwalają Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na rozpoczęcie operacji przelewania wyliczonych kwot na konta rolników, począwszy do wniosków kompletnych.
- W związku z tym, po ustaleniu przez Europejski Bank Centralny kursu wymiany walut stosowanego do przeliczania płatności na walutę krajową konieczne jest przeprowadzenie całego procesu legislacyjnego, na który składają się następujące etapy: konsultacje społeczne, uzgodnienia międzyresortowe, uzgodnienia pod względem prawnym z Rządowym Centrum Legislacji, przekazanie na podpis Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a następnie Ministra Finansów oraz skierowanie do publikacji i publikacja. - tłumaczy Dariusz Mamiński z zespołu prasowego ministerstwa rolnictwa.
Najwięcej pracy w całym łańcuchu procedur związanych z obsługa dopłat bezpośrednich ma oczywiście ARMiR jako podmiot wyznaczony do obsługi rolniczych wniosków. Po złożeniu wniosku przez rolnika odbywa się kontrola formalna złożonych dokumentów. Jeśli zaistniały braki formalne - wnioskodawca wezwany jest do ich uzupełnienia. Kompletny wniosek trafia w procedurę kontroli zgodności tego, co napisał rolnik z tym, jaki jest stan faktyczny. Po kontroli wniosek jest przygotowywany do wypłaty środków na wskazane konto bankowe.
- Początkowa data terminu wypłat płatności bezpośrednich wynika z art. 29 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009. Przepis ten stanowi, że płatności są przekazywane w nie więcej niż dwóch ratach na rok, w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 30 czerwca kolejnego roku kalendarzowego. Wydanie decyzji o przyznaniu płatności oraz wypłata wsparcia poprzedzone są sprawdzeniem informacji zawartych w złożonych przez rolników wnioskach, poprzez: kontrole administracyjne i krzyżowe wniosków, kontrole w terenie, opracowanie wyników kontroli. - mówi Dariusz Mamiński.
Jak zapewniał na warszawskiej konferencji "Narodowe wyzwania w rolnictwie" (27.11.2014) Jarosław Sierszchulski – zastępca prezesa ARMiR - Agencja dąży do upraszczania procedur i formalności w ubieganiu się o dopłaty bezpośrednie. Wdrażany jest m.in. elektroniczny system wnioskowania, same wnioski są w części już wypełniane przez pracowników biur terenowych Agencji, a liczba wymaganych załączników maleje. Wiceszef Agencji przytoczył dane, według których w bieżącym roku ok. 80 proc. wniosków obszarowych (dot. jednolitej płatności obszarowej) jest już po kontroli administracyjnej, a więc są już one na finiszu procedury. Ponadto ok. 60 proc. wniosków jest już gotowych do wypłaty.
- Kierownik Biura Powiatowego ARiMR, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania czy siedzibę rolnika, wydaje decyzję o przyznaniu rolnikom płatności. W biurach powiatowych tworzone są listy zleceń płatności, które wysyłane są Centrali ARiMR, która przekazuje rolnikom pieniądze na konta bankowe. W tym roku Agencja będzie się starała, aby w pierwszej kolejności płatności bezpośrednie otrzymali rolnicy, którzy ucierpieli z powodu rosyjskiego embarga, ponieśli starty spowodowane afrykańskim pomorem świń czy też ich w gospodarstwach powstały szkody wynikające z niekorzystnych zjawisk pogodowych lub klęsk żywiołowych. Warto podkreślić, że w przypadku gdy gospodarstwo zostało wylosowane do przeprowadzenia kontroli na miejscu dopłat zostaną zrealizowane po zakończeniu tej kontroli. - tłumaczy Departament Komunikacji Społecznej ARiMR.