Pracownikom odchodzącym z pracy, którzy nie wykorzystali całego urlopu wypoczynkowego, przysługuje ekwiwalent pieniężny. Jego wysokość obliczana jest każdego roku odrębnie. Ile wyniesie w 2016 roku?

Zasadniczo urlop wypoczynkowy powinien być udzielony pracownikowi w naturze. Dlatego tylko w przypadku pracowników, którzy po wypowiedzeniu umowy o pracę lub wygaśnięciu stosunku pracy nie wykorzystali całego urlopu wypoczynkowego, pracodawca może w zamian wypłacić im ekwiwalent pieniężny za niewykorzystaną część urlopu.

Z wypłaty ekwiwalentu zwolniona jest natomiast firma, jeśli strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.

Podstawa wyliczenia ekwiwalentu

Ustalając wysokość ekwiwalentu pieniężnego, jaki przysługuje pracownikowi za jeden dzień urlopu wypoczynkowego, należy posłużyć się współczynnikiem urlopowym, który oblicza się zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczególnych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. 2009 nr 174 poz. 1353).

W myśl tych przepisów, współczynnik wylicza się odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym - łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel i świąt oraz dodatkowych dni wolnych od pracy, a wynik dzieli się przez dwanaście. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, współczynnik obniża się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy.

Współczynnik jest ustalany oddzielnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje się go w roku wypłacania ekwiwalentu, nawet gdy chodzi o urlop przeniesiony z roku poprzedniego.

Współczynnik urlopowy na 2016 rok

I tak w przypadku pracownika pełnoetatowego współczynnik urlopowy w 2016 roku wyniesie 20,67 lub 21 (w zależności od sposobu naliczania współczynnika).

Wyliczenie: 2016 jest rokiem przestępnym, tak więc od 366 dni (luty będzie miał 29 dni) należy odjąć 52 niedziele, 53 wolne soboty oraz 9 dni świątecznych w inne dni niż niedziela - łącznie 13 dni świątecznych przypadających we wszystkie dni tygodnia.

366 dni - 118 (52 niedziele + 53 soboty + 13 dni świątecznych) = 248, a potem 248: 12 = 20,67

Zwiększony czas pracy nie wymusza przeliczenia urlopu wypoczynkowego
Zwiększony czas pracy nie wymusza przeliczenia urlopu wypoczynkowego

Zobacz również

Dopuszczalne jest także wyliczenie bardziej korzystne dla pracownika, które podlega na odjęciu wyłącznie dni świątecznych przypadających w dniach pracujące, wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika - w 2016 roku jest to 9 dni, a więc współczynnik wyniósłby 21.

366 dni - 114 (52 niedziele + 53 soboty + 9 dni świątecznych ) = 252, a potem 252: 12 = 21

W przypadku osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy współczynnik obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. W 2016 roku wyniesie on:

  • dla 1/4 etatu - 5,17 (1/4 x 20,67) lub 25 (1/4 x 21,00),
  • dla 1/3 etatu - 6,89 (1/3 x 20,67) lub 7,00 (1/3 x 21,00),
  • dla 1/2 etatu - 10,34 (1/2 x 20,67) lub 10,50 (1/2 x 21,00),
  • dla 3/4 etatu -15,50 (3/4 x 20,67) lub 15,75 (3/4 x 21,00).

Częściej jednak stosowane jest pierwszy sposób naliczenia współczynnika współczynnika.

Tak oblicza się ekwiwalent urlopowy

Tak wyliczony współczynnik urlopowy wykorzystywany jest przy wyliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Najpierw należy wyliczyć wysokość ekwiwalentu pieniężnego przysługującego pracownikowi za jeden dzień urlopu, dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń (podstawę ekwiwalentu pieniężnego) przez współczynnik urlopowy.

5 najczęstszych błędów pracodawcy przy zwalnianiu pracowników
5 najczęstszych błędów pracodawcy przy zwalnianiu pracowników

Zobacz również

Przy czym składki wynagrodzenia określane w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Na wynagrodzenie pracownika brutto składają się jednak też dodatki w tym premie, nagrody czy prowizje. Są one brane pod uwagę przy obliczeniu ekwiwalentu - w przypadku tych wypłacanych za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, a uzyskanych przez pracownika w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, wylicza się przeciętną średnią za jeden miesiąc. Średnią wylicza się także przy składnikach wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (np. premia kwartalna) i wypłaconych w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (średnia z 12 miesięcy).

Przykład: 3000 zł brutto (podstawa ekwiwalentu) : 20,67 (współczynnik urlopowy dla pełno etatowca w 2016 roku) = 145,14 zł

W ten sposób otrzymany dzienny ekwiwalent należy podzielić przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, czyli zazwyczaj przez 8 godzin. Przykład: 145,14 zł : 8 godzin = 18,14 zł

I wreszcie na końcu trzeba pomnożyć otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego. Przykład: 18,14 zł x 40 godzin (5 dni po 8 godzin pracy) = 725.6 zł

Pracownikowi za 5 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego przysługuje więc 725.6 zł brutto ekwiwalentu urlopowego.