Prawo chroni pewne grupy pracowników przed wypowiedzeniem umowy o pracę (kogo dokładnie nie można zwolnić z pracy, przeczytasz tutaj>>) - przepisy nie pozwalają między innymi zwolnić pracownika, który przebywa na urlopie oraz w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 41 kodeksu pracy). Usprawiedliwiona nieobecność może być spowodowana chorobą lub obowiązkiem opieki nad chorym członkiem rodziny, natomiast w przypadku urlopu chodzi zarówno o wypoczynkowy, jaki i bezpłatny czy te związane z rodzicielstwem.
Wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę w okresie ochronnym będzie więc nieskuteczne. Natomiast zgodne z prawem będzie wypowiedzenie złożone przed rozpoczęciem okresu ochronnego, nawet jeśli samo rozwiązanie umowy następuje już w samym okresie. Jeżeli więc pracodawca prawidłowo zwolnił pracownika, który dopiero po tym fakcie zaczął przebywać na zwolnieniu lekarskim, to okres wypowiedzenia biegnie także podczas jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Ochronie nie podlega również pracownik, który dostarczył zwolnienie lekarskie ze skutkiem wstecznym już po wypowiedzeniu umowy o pracę. Warunkiem działania ochrony jest bowiem nieobecność pracownika w miejscu pracy, a nie sama tylko choroba. Jak wynika z orzeczenia Sądu Najwyższego (wyrok z 5 maja 2010 r., II PK 343/09), niezdolność do pracy z powodu choroby usprawiedliwia co prawda nieobecność w pracy, ale nie zastępuje i nie przesądza o nieobecności w pracy. Tym samym "wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który świadczył pracę a następnie wykazał, że w dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy z powodu choroby, nie narusza art. 41 KP." (wyrok SN z 14 października 1997 r., I PKN 322/97).
W związku z tym pracownik, który przebywał w pracy w dniu wypowiedzenia nie podlegał ochronie, nawet jeżeli już był chory. Okres ochronny zaczyna się w momencie przerwania pracy z powodu wystąpienia objawów chorobowych oraz opuszczenie miejsca pracy.
Wyjątkowo wypowiedzenie umowy o pracę będzie jednak nieskuteczne, jeśli chory pracownik (z zaświadczeniem lekarskim o niezdolności) pozostanie w pracy ze względu na niemożność opuszczenia miejsca pracy lub stawi się w miejscu pracy w celu załatwienia ważnych spraw dla pracodawcy. Zgodnie z orzeczeniem SN (wyrok z dnia 17 listopada 1997 r.,
I PKN 366/97) "ze względu na ochronę przewidzianą w art. 41 KP, nie jest obojętne czy pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę w czasie, gdy wykonywał pracę, czy też w dniu, w którym pracy nie świadczył, a jedynie przyniósł do zakładu pracy zwolnienie lekarskie."
Natomiast do czasu upłynięcia okresu wypowiedzenia danej osobie przysługują wszystkie prawa pracownicze, w tym prawo do wynagrodzenia i zasiłku chorobowego w takiej samej wysokości, jak przed zwolnieniem. Ile wynoszą świadczenia chorobowe, dowiesz się tutaj>>