Decyzją komendanta powiatowego policji funkcjonariusz został zwolniony ze służby z uwagi na popełnienie przestępstwa. Sąd na skutek skargi policjanta uchylił to rozstrzygnięcie i decyzję organu II instancji. Uznał, że popełnienie przez funkcjonariusza zarzucanego mu czynu nie jest oczywiste. Policjant został przywrócony do służby na stanowisku równorzędnym. Przyznano mu świadczenie pieniężne za okres pozostawania poza służbą w wysokości jednomiesięcznego uposażenia. Funkcjonariusz nie zgadza się z tą decyzją, uważa, że gdyby nie dostał odprawy i uposażenia za niewykorzystany urlop, nie miałby żadnych środków utrzymania. Czy taka kwota świadczenia jest zgodna z prawem?
Tak, kwota jest zgodna z prawem. W myśl art. 42 ust. 5 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o policji (dalej: u.p.) funkcjonariuszowi przywróconemu do służby przysługuje za okres pozostawania poza służbą świadczenie pieniężne równe uposażeniu na stanowisku zajmowanym przed zwolnieniem, nie więcej jednak niż za sześć miesięcy i nie mniej niż za jeden miesiąc. Przepis ten stosuje się do funkcjonariusza przywróconego do służby w związku z uchyleniem lub stwierdzeniem nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby w policji z powodu jej wadliwości. Stosuje się go też odpowiednio do policjanta zwolnionego ze służby na podstawie art. 41 ust. 2 pkt 8 i 9 u.p., jeżeli postępowanie karne zostało zakończone prawomocnym wyrokiem uniewinniającym lub orzeczeniem o umorzeniu postępowania z powodu niedopełnienia przestępstwa albo przestępstwa skarbowego lub braku ustawowych znamion czynu zabronionego.
Treść art. 42 ust. 5 u.p. wskazuje, że funkcjonariuszowi zostało zapewnione prawo do świadczenia pieniężnego, ale jego wysokość pozostawiono do uznania organu, wskazując jedynie próg maksymalny i minimalny. Świadczenie to ma charakter rekompensacyjny, zatem organ powinien ustalić, jakie skutki w sferze finansowej spowodowało zwolnienie funkcjonariusza ze służby. Kryterium decydującym o przyznaniu tego świadczenia nie jest zatem okres pozostawania poza służbą, lecz okoliczności dotyczące sytuacji finansowej osoby zwolnionej, w czasie od jej zwolnieniu do dnia przywrócenia do służby (por. wyrok WSA w Gorzowie z 13 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Go 148/13, orzeczenia.nsa.gov.pl).
Przyznanie organowi decyzji w sprawie wysokości świadczenia nie oznacza, że może ono być ustalone dowolnie. Organ musi wyczerpująco uzasadnić swoje stanowisko.
Warto wskazać, że WSA w Kielcach w wyroku z 12 marca 2015 r. (sygn. akt II SA/Ke 128/15, orzeczenia.nsa.gov.pl), wydanym w podobnym stanie faktycznym, wskazał, że przyznanie przez organ świadczenia pieniężnego w związku z przywróceniem do służby w wysokości jednomiesięcznego uposażenia nie jest przekroczeniem uznania administracyjnego.
W sprawie rozpatrywanej przez kielecki sąd administracyjny funkcjonariusz był kawalerem i przed zwolnieniem otrzymał odprawę i uposażenie za niewykorzystany urlop. Jednocześnie WSA w Kielcach w tym orzeczeniu stwierdził, że nie jest uprawniony zarzut policjanta, że organ nie wziął pod uwagę, iż został zwolniony ze służby z naruszeniem art. 41 ust. 2 pkt 8 u.p. Ta okoliczność daje bowiem tylko podstawę do zastosowania przepisu art. 42 ust. 5 u.p., nie może natomiast być argumentem za przyznaniem większego świadczenia pieniężnego.
Podstawa prawna
Art. 42 ust. 5 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o policji (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 529).