Kodeks pracy nie tylko nakłada na pracodawcę szereg obowiązków związanych z organizacją pracy w firmie>>, ale przyznaje mu także konkretne uprawnienia, które pozwalają mu utrzymać porządek w zakładzie.
1. Praca zawsze pod kierownictwem pracodawcy
Przede wszystkim podwładny jest zobowiązany stosować się do poleceń przełożonego. Jako polecenia służbowe traktowane są przy tym nie tylko te odnoszące się do poszczególnych czynności wykonywanych przez pracownika, lecz także związane z ogólnymi obowiązkami pracowniczymi, w tym przykładowo polecenia wynikające z obowiązku dbałości o dobro pracodawcy i ochronę jego mienia.
Za odmowę wykonania poleceń służbowych pracownik naraża się na negatywne konsekwencje, ze zwolnieniem dyscyplinarnym włącznie, jednak Kodeks zakreśla też granice służbowej podległości. Polecenia muszą bowiem dotyczyć pracy i nie mogą być sprzeczne z przepisami prawa lub z umową o pracę.
W praktyce więc, jeśli pracodawca zleca podwładnemu pracę niezgodną z jego kwalifikacjami lub zwłaszcza, gdy polecenie szefa narusza prawo, pracownik ma nie tylko prawo, ale i obowiązek sprzeciwić się przełożonemu. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj>>
2. Jak się ubierać do pracy
Pracodawca może jednak nakazać pracownikom (wydać polecenie) w sprawie określonego wyglądu w zakładzie, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem i charakterem wykonywanej pracy. Takim powodem może być przykładowo bezpośrednia styczność z klientem, ważny zwłaszcza w przypadku urzędów lub firm, które bazują na kontaktach swoich pracowników z kontrahentami, gdzie wygląd pracowników ma bezpośredni wpływ na interesy firmy.
Firma może więc w przepisach wewnątrzzakładowych, w regulaminie pracy lub też bezpośrednio w umowie o pracę określić, jaki powinien być ubiór pracownika, a ten powinien przestrzegać narzuconych zasad wyglądu. I w konsekwencji, za łamanie ustalonego sposobu ubierania pracownik może zostać ukarany, ale tylko za złamanie ustalonych norm - nie można ukarać osoby, której kolor krawata nie odpowiada przełożonemu. Co grozi za nieodpowiedni strój w miejscu pracy, dowiesz się tutaj>>
3. Pracodawca kontroluje czas pracy podwładnych
Pracodawca kontroluje także czas pracy podwładnych. Pracownik ma bowiem obowiązek stawiać się do pracy w określonym czasie i miejscu, ale także ma zakaz opuszczania zakładu przed końcem czasu pracy. Co grozi pracownikowi za spóźnianie się do pracy, dowiesz się tutaj>>
Tylko od pracodawcy zależy więc, czy pozwoli pracownikowi opuścić stanowisko pracy nieco wcześniej. Także przerwy w pracy (chyba że chodzi o korzystanie z zagwarantowanych pracownikom przerw w pracy, o których dowiesz się tutaj>>) mogą się odbyć tylko za zgodą przełożonego, ewentualnie po tym, jak zostanie o nich powiadomiony.
>>Czytaj też: Wychodzisz 10 minut wcześniej z pracy? Zobacz, jak możesz zostać za to ukarany
Także tylko pracodawca decyduje, czy za łamanie zasad w sprawie czasu pracy powinien zmusić zatrudnionego do odpracowania nieobecności, pozbawić go części wynagrodzenia, w w poważniejszych przypadkach - czy zastosować jedną z kar porządkowych lub rozwiązać z nim umowę o pracę z winy pracownika bez wypowiedzenia (gdy doszło do ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych).
4. Jak używać służbowego sprzętu
Ponadto to pracodawca musi zapewnić swoim podwładnym urządzenia, maszyny lub też inne środki, niezbędne są do prawidłowego wykonywania pracy. Jednocześnie znajdują się one pod jego kontrolą, a to oznacza, że przepisach zakładowych, odrębnym regulaminie lub ewentualnie w umowie o pracę może zostać uregulowany sposób korzystania przez pracowników ze służbowego sprzętu, w tym także jego monitoringu (nadzoru) przez pracodawcę.
>>Czytaj też: Zniszczyłeś służbowy sprzęt? Zobacz, czy odpowiesz za szkody w miejscu pracy
W praktyce firmowe przepisy mówią zazwyczaj o użytkowaniu komputera, telefonu czy służbowej drukarki lub samochodu. Limitowane są zwłaszcza rozmowy przez telefon, regulacji podlega też sposób wykorzystywania tego sprzętu do celów prywatnych, zwłaszcza internetu. O tym, że za korzystanie z internetu w pracy można zostać zwolnionym przeczytasz tutaj>>