Trzynastka przysługuje tylko niektórym grupom pracowniczym - nie jest to świadczenie wynikające z przepisów Kodeksu pracy.
Trzynastka dla urzędnika
Prawo do dodatkowego rocznego wynagrodzenia przysługuje pracownikom sfery budżetowej na mocy ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.).
Na trzynastą pensję mogą więc liczyć między innymi pracownicy oświaty, pracownicy urzędów państwowych i urzędów gmin i miast, a także zatrudnieni w biurach poselskich i senatorskich.
Warunkiem otrzymania dodatkowych pieniędzy jest jednak zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, tj. na umowę o pracę, mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę.Trzynastki nie dostaną więc osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych (zlecenia czy o dzieło).
Dodatkowe wynagrodzenie otrzymują również pracownicy służby cywilnej.
Staż pracy i wysokość trzynastki
Aby otrzymać trzynastkę, pracownik budżetówki musi także przepracować u tego samego pracodawcy cały rok kalendarzowy. Trzynastkę ustala się wtedy w wysokości 8,5 proc. sumy wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając składniki wynagrodzenia przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Natomiast jeśli dana osoba pracuje krócej, ale co najmniej 6 miesięcy, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego, ale w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu.
Proporcjonalnie obliczana jest także trzynastka w przypadku stażu pracy u danego pracodawcy mniejszego niż pół roku - ale przysługuje ona wtedy, gdy chodzi o nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły.
Ponadto trzynastka - po zmianach przepisów - została przyznane także kobietom korzystającym z podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego, w tym mężczyznom na tacierzyńskim, zostali oni bowiem zwolnieni z obowiązku przepracowania minimum pół roku u pracodawcy, aby zyskać prawo do wynagrodzenia rocznego.
Kiedy wypłacana jest trzynastka
Pracodawca ma obowiązek wypłacić trzynastkę nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie - czyli w praktyce pracownik dodatkowe pieniądze powinien mieć na koncie do 31 marca.
Tylko pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, trzynastkę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Kiedy trzynastka nie przysługuje
Wysokość trzynastki nie jest zależna od stażu pracy pracownika - zarówno osoba z krótkim, jak i długim okresem pracy otrzyma dodatkowe wynagrodzenie w pełnej wysokości. Na jego wpływ nie mają również pracownicze błędy popełnione przez pracownika, co więcej nie można z jakiegokolwiek powodu obniżyć wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Jednak przepisy przewidują sytuacje, gdy pracownik trzynastki w ogóle nie otrzyma. Dzieje się to w razie:
- nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż dwa dni,
- stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości,
- wymierzenia pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby,
- rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Dobrowolna trzynastka od pracodawcy
Także pracownicy spoza sfery budżetowej mogą dostać trzynastkę, o ile zostanie im ona przyznana dobrowolnie przez pracodawcę.
W tym wypadku przepisy płacowe nie regulują wysokości dodatkowego wynagrodzenia - regulacje te nie mogą być tylko sprzeczne z przepisami prawa pracy i nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż powszechnie obowiązujące przepisy.
Szczegóły dotyczące trzynastki powinny w tym wypadku zostać określone w umowie o pracę lub w wewnętrznych aktach obowiązujących u pracodawcy, czyli na przykład w regulaminach wynagradzania, regulaminach premiowania i nagradzania lub też w układach zbiorowych pracy.
jerry(2014-12-10 19:19) Zgłoś naruszenie 10
Uzupełniam artykuł: Trzynastkę a dodatkowo czternastkę plus ekwiwalent za węgiel dostaną górnicy z nierentownych kopalń utrzymywanych z naszych podatków. Jak nie to pójdą pod sejm z łańcuchami i innym żelastwem.
OdpowiedzBożydar(2014-12-14 13:21) Zgłoś naruszenie 00
charakterystyczne jest, że w sytuacji osiągania wynagrodzenia z tytułu pracy w budżetówce obowiązkowe staje się wypłacanie dodatkowej pensji tzw. trzynastki, obowiązkowe tworzenie Funduszu Socjalnego i oczywiście obowiązkowy Fundusz Nagród. Prywatny pracodawca skwapliwie korzysta z "nieobowiązkowego" i płaci najmniej jak może. W przypadku braku pieniędzy na koncie "budżetówki" mamy do czynienia z finansowym kryzysem państwa, prywaciarz bankrutuje a razem z nim pracownicy. Ale co tam, może świeczunie w oknie?
Odpowiedzxxx(2015-01-20 20:02) Zgłoś naruszenie 00
jerry jak coś piszesz to najpierw to dokładnie sprawdź górnicy dostają tylko czternastki i ekwiwalent za węgiel , o żadnych trzynastkach nie ma mowy także jesteś źle poinformowany
Odpowiedzj.(2014-12-16 19:09) Zgłoś naruszenie 00
Tzw. "trzynastkę" powinno się zlikwidować w sposób neutralny dla budżetu i pracowników, po prostu podnieść wynagrodzenia o 8,5 % i dać sobie z tym spokój. Co rok jest zamieszanie z tym liczeniem owej trzynastki, bo przepisy są skandalicznie niejasne. To co w tym artykule, to wszyscy chyba wiedzą, ale jest szereg innych pytań bez jednoznacznej odpowiedzi, np. czy uwzględniać urlopy okolicznościowe (jedni robią tak, inni owak...), albo dodatek stażowy, jeśli jest wypłacany za okres choroby, albo co z opieką nad dzieckiem itp. itd. Gdyby to wliczyć do pensji, nie byłoby 1-tki i zawracania głowy. Moim zdaniem jest to anachronizm z poprzedniej epoki.
OdpowiedzAsa(2014-12-14 18:17) Zgłoś naruszenie 00
Do dwewwe - po to ciężko pracują górnicy by właśnie te 3- 4 tyś zarobić a Ty jak chcesz chodzić do pracy i za to przychodzenie dostawać 1 500 zł to rób tak dalej aż ta Twoja Firma padnie.
OdpowiedzJanik(2014-12-14 18:12) Zgłoś naruszenie 00
Dla Jerrego - jak nie wiesz to nie pisz głupot. Od 20 lat w górnictwie (JSW) nie ma trzynastek. Na deputat węglowy jest gromadzony przez cały rok część wypłaty i wypłacana do 4 grudnia. Ucz się by takigo plugastwa wiecej nie pisać
Odpowiedzbiedota budżetowa(2014-12-11 16:51) Zgłoś naruszenie 00
pracuję w sferze budżetowej i oto jaki mam dobrobyt, trzynastkę, a zarabiam kokosy,bo po 35 latach pracy za cały rok 2013 razem z trzynastką zarobiłam 29 tysięcy brutto, także netto ok. 18 tys. dzielone na 12 miesięcy = 1500 zł razem z trzynastką,w tym roku tj. 2014 będzie to samo, bo od 5 lat rząd zamroził mi wynagrodzenie ponieważ uważa, ze zarabiam kokosy i rząd mną biedakiem łata dziurę budżetową, do tego w przyszłym roku mam dalej mieć zamrożone wynagrodzenie. Jednym słowem pieprzę tą ich trzynastkę bo za te ich 1400 - 1500 zł miesięcznie po 35 latach orki w tym *********** kraju mogą mnie odstrzelić jak mają ochotę.
OdpowiedzWielka Manifestacja 13-go Grudnia WARSZAWA(2014-12-10 16:33) Zgłoś naruszenie 00
13 Grudnia juz w sobote w Warszawie wielka Manifestacja wszystkich Polakow przeciwko rzadzacym antynarodowym lajdackicm przestepcom.
OdpowiedzNie dajcie sie zastraszyc komunistycznymi zastraszeniami,wszyscy Polacy z rodzinami,znajomymi na Manifestacji.
Pokazmy "wladzy" srodkowy palec przed ich likwidacja z terenu naszej Ojczyzny.
marek(2014-12-10 16:24) Zgłoś naruszenie 00
Ludzie nie dajcie się więcej oszukiwać polskim bankom. Ciężko dzisiaj znaleźć w internecie rzetelne informacje, ja prowadzę swoją małą prywatną stronkę na której możecie się dowiedzieć o oszustwach banków. Wstawcie kropki w miejsce spacji: polskiebanki cba pl
Odpowiedzemeryt.(2014-12-10 15:32) Zgłoś naruszenie 00
polska to glupi kraj rzadzona przez debili...
Odpowiedzasa(2014-12-12 17:35) Zgłoś naruszenie 01
Koniec z takimi przywilejami - górnicy nie dostają trzynastek i też żyją dzięki swojej ciężkiej pracy.
Odpowiedzskarbona(2014-12-10 14:55) Zgłoś naruszenie 00
do 3 olo
OdpowiedzAdministracja, policja, służba więzienna nie wypracowuje zysku, bo niby jak?
Czekałam na takie głosy.
A uczyć się trzeba było to miałbyś i umowę o prace i "13" ;-)
dwewwe(2014-12-14 08:50) Zgłoś naruszenie 00
do asa - jak górnikom tak ciężko to niech zmienią prace na lżejsza, nie ma przymnusu, że muszą tak pracować, jak zmienią to wtedy zarobią 1500 zł a nie 3-4 tys. i ich zony w końcu ruszą dupę do pracy tak jak inne zony pracują bo ich mężowie zarabiają grosze.
Odpowiedzolo(2014-12-10 11:32) Zgłoś naruszenie 00
Co to znaczy PRZYSŁUGUJE OBOWIĄZKOWO co to za debilizmy ? niby z jakiej racji ??? jak wypracują zysk to premie niech sobie przyznają a nie za MOJE mordy pasą
Odpowiedzquano(2014-12-12 09:35) Zgłoś naruszenie 00
Do xyz. W naszym kraju prywatny pracodawca często zapomina również o wypłacaniu należnych płatności pracownikowi. Pamiętajcie tam w sektorze prywatnym że te 13 i tak wydamy w waszych firmach. Buziaki
OdpowiedzDostaną Dobrze Pracujący....(2014-12-10 09:15) Zgłoś naruszenie 00
Posłowie ...za gorliwe wykorzystywanie funduszy poselskich
OdpowiedzPolitycy... za to że są.
Reszta barachło nie zasługuje bo jest w Polsce wieczny Kryzys...
xyz(2014-12-10 08:54) Zgłoś naruszenie 00
Pracodawca w prywatnej firmie nie płaci niczego czego nie musi. Po zmianie ustrojowej ustawodawca bardzo zadbał o pracodawców i tak ustalono prawo, że pracodawca nie musi dziś wypłacać trzynastki, wysługi lat, nagród jubileuszowych, a i często się zdarza, że nie płaci odprawy emerytalnej. To ustawodawca zapewnił sferze budżetowej czyli też sobie.
Odpowiedzpodatnik(2014-12-11 08:20) Zgłoś naruszenie 00
Czyli jak widać dodatkowe pieniądz dostaną pociotki,kolesie,znajomki polityków i samorządowców jednym słowem lenie i kombinatorzy.Uczciwy obywatel w polsce to frajer mający oddawać podatki wyżej wymienionej bandzie nierobów.Oni sami sobie ustanawiają takie prawa które gwarantują im szybkie bogacenie się.To jest polska demokracja wolność i sprawiedliwość.A wszystko dzięki bandzie solidarności którzy przodowali w złodziejstwie.
Odpowiedzmaciek(2014-12-10 12:57) Zgłoś naruszenie 00
Hurra, ja dostanę trzynastkę. Zwykle do końca stycznia kolejne 4 tysie są już na koncie.
OdpowiedzGosiek (2016-03-03 22:05) Zgłoś naruszenie 00
A ja pracuję w budżetówce w ZOZ od 2007 i w życiu żadnej 13 nie otrzymałam. U nas nikt nie dostaje. Ponoć kiedyś jeszcze długo przed moim przyjęciem pracownicy byli zmuszeni do podpisania rezygnacji z dodatkowej pensji. Czy to zgodne z prawem?
Odpowiedz