Bezprawnie zwolniony pracownik może domagać się albo przywrócenia do pracy, albo odszkodowania o określonej wysokości. Kto i na jakich zasadach może skorzystać z tego prawa?

Pracownik może wnieść do sądu pracy odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy sąd pracy, stosownie do żądań pracownika, orzeka o jego bezskuteczności (w tym wypadku postępowanie sądowe musi zakończyć się przed upływem okresu wypowiedzenia). Jeżeli umowa uległa rozwiązaniu sąd może orzec przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie.

Przywrócenie do pracy

Przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach oznacza dopuszczenie pracownika do wykonywania zadań, którymi zajmował w ramach swoich obowiązków przed zwolnieniem. Nie musi to być jednak to samo stanowisko (np. gdy w międzyczasie w wyniku reorganizacji zostało zlikwidowane). Przywrócenie do pracy nie wiąże się z koniecznością zawierania nowej umowy. Stosunek pracy odnawia się bowiem na mocy wyroku sądu.

Pracownikowi, który podjął pracę po przywróceniu do niej przysługuje wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesięce, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. W przypadku pracowników w okresie ochrony przedemerytalnej, w czasie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy.

Pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosił gotowości do jej podjęcia (chyba, że przekroczenie terminu nastąpił z przyczyn niezależnych).

Odszkodowanie

Odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego lub naruszającego prawo zwolnienia przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy. Nie może jednak być niższe od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Inne umowy

Jeżeli z naruszeniem przepisów pracodawca rozwiązał umowę na okres próbny, na czas określony, lub na czas wykonywania określonej pracy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. W przypadku umowy na okres próbny przysługuje ono w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać. W przypadku pozostałych kontraktów odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego miały trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Jeśli bezprawnie rozwiązano tego typu kontrakt z pracownikiem w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego, lub w okresie ochrony przed zwolnieniem, stosuje się przepisy takie jak w wypadku umowy o pracę na czas nieokreślony.

Okresy zatrudnienia

Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, wlicza się do okresu zatrudnienia czas pozostawania bez niej lub w wypadku odszkodowania - okres odpowiadający okresowi, za który je przyznano.