Wojewódzkie ośrodki medycyny pracy będą rozpatrywać skargi składane przez osoby ze znacznym lub z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które otrzymały zaświadczenie o stosowaniu wobec nich dłuższego czasu wykonywania obowiązków w firmie.
Tak wynika z projektu nowelizacji ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.), który przygotowała senacka komisja ustawodawcza. Jest on związany z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r. (sygn. akt K 17/11), w którym zakwestionował on obowiązujące od 2012 r. przepisy dotyczące czasu pracy niepełnosprawnych.
Przewidują one, że co do zasady osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności pracują przez 8 godzin dziennie i 40 tygodniowo. Natomiast gdy chcą one wykonywać swoje obowiązki krócej (7 godzin dziennie i 35 tygodniowo), muszą uzyskać zaświadczenie lekarskie dotyczące celowości zastosowania takiego rozwiązania. Trybunał uznał regulujący te kwestie art. 15 ust. 2 ustawy rehabilitacyjnej za niezgodny z konstytucją. Jednocześnie orzekł, że przestanie on obowiązywać po 12 miesiącach od ogłoszenia wyroku, czyli 9 lipca 2014 r.
Senacki projekt przewiduje powrót do zasad obowiązujących jeszcze do końca 2011 r. To oznacza, że wydłużenie czasu pracy osobom ze znacznym lub z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będzie wymagało zaświadczenia lekarskiego. O jego wydanie będzie mógł wystąpić nie tylko zatrudniony, ale też pracodawca.
Dodatkowo senatorowie zaproponowali zmianę art. 16 ustawy. Zgodnie z nią w sytuacji, gdy pracownik nie zgadza się z treścią zaświadczenia, w ciągu 7 dni od jego otrzymania będzie mógł złożyć wniosek do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy o przeprowadzenie ponownego badania i wydanie nowego zaświadczenia. Będzie on składany za pośrednictwem lekarza, który wystawił pierwotny dokument.
– Wojewódzkie ośrodki ze względu na swoje kompetencje są właściwymi instytucjami do rozpatrywania takich odwołań. Projekt nie przewiduje jednak żadnych dodatkowych środków na realizację tego zadania – podkreśla Mieczysław Kamiński, dyrektor Mazowieckiego Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy.
Dodaje, że nowelizacja nie uwzględnia też sytuacji związanej z tym, że wojewódzkie ośrodki dla wielu zakładów pracy chronionej świadczą usługi medycyny pracy. Nie wiadomo więc, kto miałby być instancją odwoławczą dla pracowników z tych firm.
Z kolei Mateusz Brząkowski, doradca prawny Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych, zwraca uwagę, że art. 16 w zaproponowanym brzmieniu będzie pozwalał odwoływać się nie tylko w zakresie dłuższego czasu pracy, ale też wykonywania obowiązków w porze nocnej i godzinach nadliczbowych, a więc w szerszym zakresie niż wskazywał na to wyrok TK.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy