Od 1 września wszyscy pracownicy samorządowi, w tym osoby na stanowiskach kierowniczych, w ciągu miesiąca stracą pracę, jeśli zostaną skazani prawomocnym wyrokiem, np. za przestępstwo skarbowe.

Czy można zatrudniać doradców bez limitu

Wójt gminy do 20 tys. mieszkańców chciałby zatrudnić jeszcze jednego, trzeciego już doradcę. Kadrowa poinformowała go, że jest ograniczony limitem. Postanowił więc, że obecnych doradców nie będzie zwalniał po odejściu ze stanowiska. Czy przepisy o pracownikach samorządowych dają mu taką możliwość?
Obowiązująca ustawa o pracownikach samorządowych dopuszcza możliwość zatrudniania przez kierowników urzędów asystentów i doradców. Nie są to jednak stanowiska urzędnicze. Ich staż pracy w gminie nie jest uwzględniany przy ubieganiu się np. o stanowisko sekretarza. Asystenta i doradcę wójt może zatrudnić bez przeprowadzania konkursu. Taka osoba nie podlega ocenie okresowej ani też nie odbywa służby przygotowawczej i egzaminu końcowego, który w przypadku innych stanowisk w urzędzie decyduje o dalszym zatrudnieniu. Aby na te stanowiska nie trafiały całkowicie przypadkowe osoby, w rozporządzeniu wprowadzono dla nich minimalne wymagania kwalifikacyjne. Doradca powinien mieć wykształcenie wyższe i pięć lat stażu pracy. W przypadku asystenta wystarczy tylko wykształcenie średnie bez jakiegokolwiek doświadczenia zawodowego. Osoby takie są zatrudniane na czas trwania kadencji wójta. Ten jednak w każdym czasie może z nimi rozwiązać umowę o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia. W celu ograniczenia liczby pracujących w samorządach asystentów i doradców uzależniono ją od wielkości gminy. W jednostce do 20 tys. mieszkańców maksymalnie mogą być to trzy osoby, w gminie do 100 tys. mieszkańców i w powiatach – pięć osób, a w urzędach marszałkowskich i gminach powyżej 100 tys. mieszkańców – siedem.
Podstawa prawna
Art. 17 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458 z późn. zm.).

Czy konkursu na sekretarza można nie przeprowadzać

Z pracy w gminie zrezygnował sekretarz. Wójt zdecydował, że nie będzie takiej funkcji, bo kadrami zajmuje się jego zastępca. Uznał, że dzięki temu zaoszczędzi na jednym etacie. Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne?
Nabór kandydatów na wolne stanowisko sekretarza, w każdej gminie od 1 września, czyli po wejściu w życie nowelizacji ustawy o pracownikach samorządowych, trzeba będzie przeprowadzić w ciągu trzech miesięcy. Jeśli w trakcie konkursu nie zostanie wyłoniony właściwy kandydat lub osoby, które się do niego zgłoszą, nie spełnią wymagań formalnych, nabór musi zostać powtórzony. O stanowisko sekretarza może się ubiegać zainteresowany, który ma co najmniej czteroletni staż pracy na stanowisku urzędniczym w jednostkach samorządowych (w tym co najmniej dwuletnie doświadczenie na kierowniczym). O takie zatrudnienie może się także starać osoba, która co najmniej dwa lata pełniła funkcję kierowniczą w innych jednostkach sektora finansów publicznych. Co ważne, zainteresowani muszą spełniać wymóg apolityczności. Nie mogą tworzyć partii ani też do niej należeć. Dodatkowo na stanowisko sekretarza nie będzie można zatrudnić urzędnika wyznaczonego w drodze awansu wewnętrznego np. przez wójta. Za każdym razem, kiedy zwolni się stanowisko sekretarza, wójt będzie miał trzy miesiące na rozpisanie i przeprowadzenie konkursu.
Podstawa prawna
Art. 6 ustawy z 10 maja 2013 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 645).

Dziennik Gazeta Prawna poleca książkę „Wynagrodzenia w sferze budżetowej

Czy wyrok przekreśla dalsze zatrudnienie

Zastępca wójta i skarbnik gminy zostali skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwa skarbowe. Kierownik jednostki uznał, że ich nie zwolni, bo to jego najlepsi współpracownicy. Czy po wakacjach stracą jednak pracę?
Od września takie osoby w ciągu miesiąca będą musiały zostać odwołane. Zgodnie z ostatnią nowelizacją ustawy o pracownikach samorządowych w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe należy zwolnić w ciągu miesiąca:
● zastępcę wójta (burmistrza, prezydenta miasta; dotyczy to tych osób, które nie zostały wybrane na urząd w bezpośrednich wyborach),
● starostę,
● wicestarostę,
● członka zarządu powiatu,
● marszałka i wicemarszałka województwa,
● członka zarządu województwa,
● skarbnika gminy, powiatu, województwa,
● sekretarza gminy, powiatu, województwa,
● przewodniczącego zarządu związku jednostek samorządu terytorialnego,
● członka zarządu związku jednostek samorządu terytorialnego,
● burmistrza dzielnicy m.st. Warszawy i jego zastępcę,
● członka zarządu dzielnicy m.st. Warszawy).
Podobne rozwiązanie ma zastosowanie do pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym, a także doradcy lub asystenta. Od 1 września taki tryb miesięcznego wypowiedzenia obejmie też wszystkich pracowników samorządowych, którzy takiego przestępstwa się dopuścili, a z uwagi na dotychczasowy brak przepisów wciąż pracują w urzędzie.
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 4 i art. 7 ust. 1 ustawy z 10 maja 2013 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 645).

Czy zmieni się sposób zatrudniania burmistrza dzielnicy

W przyszłym roku odbędą się wybory samorządowe. Mieszkaniec stolicy zwrócił się do jednej z dzielnic z zapytaniem, czy po nowych wyborach dotychczasowy zarząd automatycznie zostanie odwołany. Otrzymał odpowiedź, że tak, mimo że jego członkowie są wciąż zatrudnieni na umowę o pracę. Czy w przyszłej kadencji stosunek pracy z burmistrzem dzielnicy będzie wygasał w podobny sposób, jak np. wójta?
Obecnie z wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta, a także członkami zarządu powiatu lub województwa nawiązany jest stosunek pracy na podstawie wyboru. Inaczej jest w sytuacji burmistrzów dzielnic m.st. Warszawy ich zastępców oraz pozostałych członków zarządu tych dzielnic. Z tymi osobami do tej pory zawierane były, tak jak z pozostałymi urzędnikami samorządowymi, umowy o pracę. W efekcie po zakończonej kadencji automatycznie nie tracili oni stanowisk. Działo się tak, ponieważ część z nich przebywała na zwolnieniach lekarskich. W przyszłym roku, w związku z zakończeniem kadencji samorządowej i nowymi wyborami, będzie inaczej. Ostatnia nowelizacja ustawy o pracownikach samorządowych przewiduje, że stosunki pracy burmistrza dzielnicy m.st. Warszawy, jego zastępcy oraz pozostałych członków zarządu zatrudnionych na podstawie umowy przekształcają się w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy w stosunek pracy na podstawie wyboru. W przyszłym roku po zakończeniu kadencji nie będzie problemów z ich zwolnieniem, bo ich zatrudnienie wygaśnie z mocy prawa.
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 1 i art. 5 ustawy z 10 maja 2013 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 645).

Czy każde stanowisko może być czasowo zastępowane

Prezydent miasta powierzył urzędnikowi czasowe pełnienie funkcji naczelnika wydziału oświaty. Z kolei innemu powierzył obowiązki sekretarza miasta. Zaznaczył, że pod koniec roku rozpoczną się przygotowania do konkursu na te stanowiska. Czy w każdym z tych przypadków szef urzędu może zdecydować o czasowym pełnieniu zadań?
Nowelizacja ustawy o pracownikach samorządowych, która zacznie obowiązywać od 1 września, nie wprowadza powszechnego zakazu czasowego pełnienia obowiązków na wszystkich stanowiskach, zwłaszcza tych kierowniczych. Obostrzenia dotyczą tylko funkcji sekretarza. Nowy przepis przewiduje, że obsadzanie stanowisk sekretarza nie może nastąpić w drodze powierzenia pełnienia obowiązków. Dodatkowo nie można w tym przypadku stosować art. 21 ustawy o pracownikach samorządowych. Zgodnie z nim, jeśli wymagają tego potrzeby jednostki, np. gminy, pracownikowi samorządowemu można powierzyć, na okres do trzech miesięcy w roku kalendarzowym, wykonywanie innej pracy niż określona w umowie. Ta jednak musi być zgodna z jego kwalifikacjami. Takie dodatkowe obostrzenie oznacza, że na przykład kadrowa nie może być czasowo wyznaczona na stanowisko sekretarza nawet na krótki okres trwający maksymalnie trzy miesiące.
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 2 ustawy z 10 maja
2013 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 645).

Czy można zatrudnić doradcę ze złą opinią

Burmistrz zdecydował, że od września zatrudni kolegę z podstawówki na stanowisko asystenta. Był on urzędnikiem samorządowym, ale został dyscyplinarnie zwolniony za przychodzenie do pracy pod wpływem alkoholu. Czy kierownik jednostki może dobierać sobie takich współpracowników?
Po wakacjach na stanowisko doradcy lub asystenta będzie można zatrudnić osobę, która posiada nieposzlakowaną opinię. Trudno mówić o spełnieniu tego obowiązku w przypadku kandydata, który z powodu problemów alkoholowych został wyrzucony z pracy na stanowisku urzędniczym. Co ważne, ostatnia nowelizacja ustawy o pracownikach samorządowych zaostrza wymagania wobec współpracowników kierowników jednostki. Podobnie jak pozostali urzędnicy samorządowi powinni:
● posiadać co najmniej wykształcenie średnie (wcześniej było to dookreślone w rozporządzeniu w sprawie wymagań na poszczególne stanowiska);
● nie być skazanymi prawomocnymi wyrokami sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
● cieszyć się nieposzlakowaną opinią.
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 3 ustawy z 10 maja 2013 r. o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 645).
Par. 3 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. nr 50, poz. 398 z późn. zm.).