W ustawie kominowej nie ma przepisów, które określałyby, jak powinni być wynagradzani szefowie firm, w których większościowym udziałowcem stał się Skarb Państwa. Spółka powinna porozumieć się jednak z kierownictwem w sprawie obniżenia płac lub wypowiedzieć umowy. O takim działaniu nie może jednak rozstrzygać Sąd Najwyższy.
Członek zarządu, który pełnił funkcję wiceprezesa, pracował w spółce, której kapitał mniejszościowy miał Skarb Państwa. W maju 2009 r. sytuacja się odwróciła. W efekcie automatycznie zaczęła obowiązywać ustawa z 3 marca 2000 r. o wynagrodzeniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz.U. z 2000 r. nr 26, poz. 306 z późn. zm.), określana jako ustawa kominowa.
Wiceprezes nie zgodził się, aby nagle jego zarobki zostały zredukowane do kwoty przewidzianej w ustawie, bo na jej podstawie mogły one maksymalnie wtedy wynosić ponad 13 tys. zł. Przed przejęciem zainteresowany zarabiał prawie 30 tys. zł miesięcznie. Spółka prowadziła z nim negocjacje w sprawie obniżenia wynagrodzenia, ale bezskutecznie. W efekcie w październiku zastosowała wypowiedzenie zmieniające i zaproponowała mu 12,5 tys. pensji. Członek zarządu nie zgodził się na nowe warunki. Umowa została z nim rozwiązana po upływie okresu wypowiedzenia.
Wiceprezes odwołał się do sądu I instancji. Ten uznał, że zgodnie z art. 13 ustawy kominowej powinien się do niej zastosować bezpośrednio po przekształceniu własnościowym spółki.
Sprawa trafiła do sądu II instancji, który miał jednak wątpliwości. W jego opinii żaden przepis ustawy kominowej, w tym art. 13 i 26, nie ma zastosowania do omawianej sprawy. Zdaniem sądu na skutek przekształcenia powinny mieć więc zastosowanie przepisy kodeksu pracy. A to oznacza, że spółka może zaproponować wiceprezesowi obniżenie pensji przez dokonanie zmiany kontraktu w trybie porozumienia stron lub wypowiedzenia zmieniającego.
Jednak dla ostatecznego rozstrzygnięcia sąd II instancje zwrócił się do Sądu Najwyższego (SN) z pytaniem prawnym, czy reguły wynagradzania zawarte w ustawie kominowej mają wprost zastosowanie do osób objętych jej przepisami w związku z przekształceniem podmiotowym pracodawcy w trakcie trwania stosunku pracy, czy też wymagają uprzedniego wypowiedzenia warunków płacy na postawie art. 42 kodeksu pracy?
Sąd Najwyższy wydał postanowienie o odmowie udzielenia odpowiedzi na pytanie prawne.
– Sąd apelacyjny sam już wskazał, że żaden z przepisów ustawy kominowej nie ma zastosowania. Nie zaznaczył też, jaki przepis budzi jego wątpliwość, więc nie możemy udzielać odpowiedzi w tym zakresie i dokonywać rozstrzygnięć merytorycznych – argumentował Zbigniew Korzeniowski, sędzia sprawozdawca SN.
Podkreślił, że sądy powszechne za często zwracają się do SN z pytaniami prawnymi, w których domagają się potwierdzenia ich ustaleń lub rozstrzygnięć.
ORZECZNICTWO
Postanowienie SN z 18 stycznia 2013 r., sygn. akt II PZP 5/12
