Prowadzący firmę, który zatrudni żonę na podstawie umowy-zlecenia, ma prawo zapłacić składki od faktycznej wysokości umowy. W takim przypadku danina może być niższa niż 1316,97 zł.
W grudniu 2018 r. do oddziału ZUS w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy, który wystąpił o wydanie indywidualnej interpretacji w sprawie obowiązku odprowadzania składek od umowy-zlecenia. Zamierzał on od stycznia 2019 r. podpisać taką umowę z żoną, która miała zajmować się uporządkowaniem i przygotowaniem dokumentów dla biura rachunkowego oraz obsługą sprzedaży internetowej. Miała wykonywać pracę w wybranych przez siebie godzinach. Żona nie ma innego tytułu do ubezpieczeń.
Pytający uznał, że w jej przypadku nie powinny mieć zastosowania przepisy o osobach współpracujących. Wynika z nich, że przedsiębiorca korzystający z pomocy małżonka lub innego członka rodziny zamieszkującego w jednym gospodarstwie domowym musi płacić za taką osobę składki w wysokości 1316,97 zł (czyli w takiej samej jak za siebie). Od tak wysokiej podstawy jest tylko jedna furtka – umowa-zlecenie, która pozwala zapłacić daninę od rzeczywistej kwoty umowy.
ZUS uznał, że pytający ma rację. Umowa-zlecenia stanowi odrębny tytuł do ubezpieczeń społecznych nawet wówczas, gdy ubezpieczony spełnia kryteria określone dla osób współpracujących. W przypadku zleceniobiorców nie ma przepisu odpowiadającego art. 8 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1778 ze zm.). Zgodnie z nim pracownik spełniający kryteria określone dla osób współpracujących dla celów ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego nie jest traktowany jako podwładny. Składki nie są więc płacone od zarobków, tylko tak jak w przypadku prowadzących firmę.
ZUS podkreślił, że jeśli prowadzący firmę podpisze z żoną umowę-zlecenie ze stałą kwotą wynagrodzenia, stanie się ona podstawą do opłacania obowiązkowych składek (nie będą one naliczane jak dla współpracy przy wykonywaniu pozarolniczej działalności gospodarczej, czyli w wysokości 1316,97 zł). Przy umowach-zleceniach na niższe kwoty takie rozwiązanie jest tańsze niż opłacanie zryczałtowanej składek na ZUS.
Podstawa prawna
Decyzja nr WPI /200000/43/1326/ 2018 oddziału ZUS w Lublinie z 8 stycznia 2019 r.
