Subskrybuj nas na Youtube
Pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, co oznacza podporządkowanie pracownika w procesie pracy. Jest to element charakterystyczny tylko dla umowy o pracę - jak jest różnica między etatem a zleceniem, przeczytasz tutaj>> Pracownik wykonuje więc pracę w miejscu i czasie określonym przez pracodawcę i pozostaje wtedy do jego dyspozycji. Oznacza to, że poza konkretnymi przypadkami zatrudniony nie może opuścić stanowiska pracy.
Przerwa w pracy. Każdemu pracownikowi, zatrudnionemu na umowie o pracę, obowiązkowo przysługuje 15-minutowa przerwa śniadaniowa, jeśli jego dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin. Jakie jeszcze inne przerwy w pracy przysługują pracownikowi, dowiesz się tutaj>>
Przepisy nie regulują, jak pracownik powinien przerwę wykorzystać, ale pracodawca może doprecyzować to w przepisach wewnątrzzakładowych, jak regulamin pracy. Czas przerwy nie powinien jednak przypadać w pierwszej lub ostatniej godzinie pracy.
Pracownik może wykorzystać przerwę z dala od stanowiska pracy, a pracodawca powinien mu to umożliwić - ze względów bezpieczeństwa dopuszczalny jest jednak wprowadzenie zakazu opuszczania zakładu pracy.
Jakie zwolnienia od pracy dla pracownika. Pracownik może liczyć także na zwolnienia od pracy udzielane przez pracodawcę. W miarę możliwości w godzinach pracy powinny odbywać się szkolenia bhp oraz badania lekarskie (okresowe, kontrole i związane z ciążą pracownicy). Zobacz, jakie są obowiązki pracownika z zakresu bhp>>
Pracodawca musi także zwolnić pracownika między innymi na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi. Krwiodawcy wolne godziny należą się również na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy. Jakie jeszcze inne zwolnienia od pracy przysługują pracownikom, dowiesz się tutaj>>
Wolne na dziecko. Specjalne zwolnienia przysługują rodzicom - mają oni miedzy innymi prawo do 2 dni wolnych w ciągu roku kalendarzowego na dziecko w wieku do 14 lat.
Te dni wolne przysługują rodzicom bez względu na rodzaj umowy o pracę czy wymiar czasu pracy, i także wtedy, gdy tylko matka lub ojciec jest zatrudniony. Ze zwolnienia mogą skorzystać zarówno ojciec, jak i matka, ale nie w tym samym terminie. Co ważne, 2 dni wolne można też wykorzystać godzinowo - w sumie jest do wykorzystania 16 godzin rocznie.
Jakie jeszcze zwolnienia na dziecko przysługują pracownikowi, dowiesz się z naszej galerii:
Kiedy pracownik może powstrzymać się od pracy. Ponadto, jeśli pracodawca nie zapewni bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w zakładzie, pracownik może powstrzymać się od wykonywania pracy, a dokładnie gdy:
- warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia pracownika lub,
- wykonywana praca grozi niebezpieczeństwem dla zdrowia i życia innych osób.
Jeżeli samo powstrzymanie się od pracy nie usuwa zagrożenia dla zdrowia lub życia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia - o każdej z tych czynności pracownik powinien niezwłocznie poinformować pracodawcę. Oddalenie nie jest równoznaczne z opuszczeniem pracy, czyli na przykład udaniem się do domu. Pracownik nadal bowiem pozostaje w dyspozycji pracodawcy i może jedynie oddalić się w bezpieczne miejsce. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Prywatne zwolnienie z pracy. Pracownik może także opuścić stanowisko pracy, aby załatwić sprawy osobiste w godzinach pracy, jednak w tym wypadku godziny wolne zależą tylko od dobrej woli pracodawcy.
Pracownik musi złożyć wniosek u pracodawcy w dowolnym terminie, ale tak aby nieobecność nie destabilizowała pracy w zakładzie. Pracownik ma obowiązek odpracować w całości czas wyjścia prywatnego, także pozostając w pracy po godzinach - i nie będą w tym wypadku naliczane godziny nadliczbowe.