Doliczanie stażu pracy – nowe zasady wchodzą w życie w 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie istotne zmiany w prawie pracy – pracownicy będą mogli zaliczać do swojego stażu okresy zatrudnienia inne niż wynikające z umowy o pracę. Nowe przepisy nie obejmą jednak od razu wszystkich zatrudnionych, a ich wprowadzenie nastąpi w dwóch etapach:

  1. od 1 stycznia 2026 r. – dla jednostek sektora finansów publicznych,
  2. od 1 maja 2026 r. – dla pozostałych pracodawców.

Co da pracownikowi doliczony staż pracy?

Doliczanie okresów zatrudnienia innych niż wynikające z umowy o pracę przyniesie pracownikom wiele korzyści. Łączny staż pracy ma bowiem wpływ przede wszystkim na:

  • długość okresu wypowiedzenia,
  • prawo do nagrody jubileuszowej,
  • wymiar urlopu wypoczynkowego,
  • wysokość dodatku stażowego,
  • wysokość odpraw przy zwolnieniu lub przejściu na emeryturę.

Jakie okresy będzie można doliczyć do stażu pracy?

Kodeks pracy określa, jakie etapy w karierze będzie można zaliczyć do stażu pracy, pod warunkiem uzyskania odpowiedniego zaświadczenia z ZUS. Zgodnie z przepisami są to okresy:

  1. opłacania składek emerytalnych, rentowych lub wypadkowych przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracującą z taką osobą,
  2. zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba prowadząca działalność gospodarczą i niepodlegająca ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym przez pierwsze 6 miesięcy działalności (tzw. „ulga na start”),
  3. opłacania składek przez osobę współpracującą z osobą korzystającą z ulgi na start,
  4. za które zostały opłacone składki emerytalne i rentowe w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem podczas zawieszenia działalności gospodarczej,
  5. za które składki emerytalne i rentowe były opłacone przez osobę współpracującą przy sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem,
  6. podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu:
  • wykonywania umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
  • wykonywania umowy agencyjnej,
  • współpracy z osobą wykonującą umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług lub umowę agencyjną,
  • członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej,
  • członkostwa w spółdzielni kółek rolniczych.

Zmiany w stażu pracy – jak doliczyć okresy zatrudnienia inne niż wynikające z umowy o pracę?

Nowe okresy będą mogły być uwzględniane w stażu pracy wyłącznie na podstawie zaświadczeń wydanych przez ZUS. Osoby zainteresowane będą musiały złożyć odpowiedni wniosek, a formularze będą dostępne dopiero po wejściu w życie ustawy.

Wniosek o zaświadczenie (USP) – tylko elektronicznie

Od 1 stycznia 2026 r. wniosek o wydanie zaświadczenia będzie można składać wyłącznie elektronicznie, za pośrednictwem konta w systemie eZUS. W tym systemie dostępny będzie formularz „Wniosek o wydanie zaświadczenia o ubezpieczeniu dla celów doliczenia okresów do stażu pracy” (USP). ZUS przygotuje i doręczy zaświadczenie, decyzję oraz inne dokumenty wyłącznie w formie elektronicznej na konto osoby, która złoży wniosek.