Obowiązki pracodawców – od udzielenia pomocy po zatwierdzenie protokołu.
Na pracodawcy, u którego zdarzył się wypadek, ciąży wiele obowiązków – od udzielenia pomocy poszkodowanemu po zatwierdzenie protokołu powypadkowego. Mimo że przepisy w miarę kompleksowo regulują problematykę powypadkową, poszczególne zdarzenia z uwagi na ich złożoność potrafią przysporzyć całkiem sporo problemów pracodawcom. Aby sprawnie poruszać się w tematyce wypadków przy pracy, konieczna jest znajomość nie tylko przepisów, lecz także bogatego orzecznictwa, które jest dużym wsparciem zwłaszcza w zakresie klasyfikowania zdarzenia.
Za organizację procesu pracy odpowiedzialny jest pracodawca. To jego obciąża szeroko rozumiane ryzyko prowadzonej działalności, w tym liczne obowiązki związane z technicznym bezpieczeństwem pracy. Ich realizacja sprowadza się do zapewnienia pracownikom maksimum bezpieczeństwa. Mimo działań podejmowanych przez pracodawcę zmierzających do eliminowania ryzyka lub jego znacznego ograniczania wypadku przy pracy wykluczyć nie można, niezależnie od tego, czy jest ona wykonywana na budowie, czy w biurze. Do wypadku przy pracy może więc dojść bez względu na rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, wielkość pracodawcy i jego formę organizacyjnoprawną. Uwzględniając skutki zdrowotne, jakie się z nim wiążą, szczególnie ważne jest zachowanie właściwej procedury powypadkowej, zwłaszcza w kwestii udzielenia pomocy poszkodowanemu w celu ograniczenia skutków zdarzenia i jego możliwych dalszych następstw.
DECYDUJĄCE CECHY
Wypadek przy pracy odznacza się bardzo specyficznymi cechami. Ich wystąpienie lub brak to czynniki decydujące przy klasyfikowaniu zdarzenia w tych kategoriach. Bywają przypadki, że zdarzenie, do którego doszło na terenie zakładu pracy w godzinach pracy, nie będzie mogło być uznane za wypadek przy pracy. Z drugiej strony może dojść do zdarzenia poza murami zakładu pracy, które wypadkiem przy pracy będzie.
Mimo że przepisy kodeksu pracy (dalej: k.p.) regulują w podstawowym zakresie problematykę wypadków przy pracy, definicja tej szczególnej kategorii zdarzenia nie jest w przepisach k.p. określona. Znajduje się ona w art. 3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1242; dalej: ustawa wypadkowa).
DEFINICJA USTAWOWA
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1 podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2 podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3 w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
W zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
1 w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w art. 3 ust. 1 o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
2 podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
3 przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.