Co roku, na całym świecie, 28 kwietnia obchodzony jest Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Pomimo tego, że świadomość Polaków dotycząca praw i obowiązków pracowników oraz pracodawców w zakresie bezpieczeństwa jest coraz większa, nadal odnotowuje się wzrost wypadków przy pracy.

W 2016 r. liczba poszkodowanych wyniosła 87 886 osób, czyli o 0,3 proc. więcej niż rok wcześniej – w tym 239 osób zginęło a 464 doznało wypadku z ciężkim obrażeniem ciała . Jakie są najczęstsze przyczyny wypadków? Kto ponosi odpowiedzialność? Kiedy pracownikowi należy się odszkodowanie, a także dlaczego warto zadbać o dodatkową ochronę?

Z danych GUS wynika, że do najczęstszych przyczyn wypadków przy pracy dochodzi wskutek nieprawidłowego zachowania się pracownika – 60,1 proc. przypadków. Najwięcej urazów dotyczy kończyn górnych – prawie 44 proc przypadków oraz kończyn dolnych – ok. 35 proc. Najczęstszą przyczyną wypadków jest brak odpowiednich szkoleń BHP wśród pracowników lub przeprowadzanie ich w sposób niedbały. W latach 2014–2015 inspektorzy pracy przeprowadzili prawie 4,9 tys. kontroli tematycznych związanych ze szkoleniami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, które wykazały, że co trzeci pracodawca nie zadbał o przeprowadzenie kursów BHP lub zrobił to niewłaściwie.

Kto ponosi odpowiedzialność?
Przepisy prawa nakładają na pracodawcę szereg obowiązków, w sytuacji gdy pracownik uległ wypadkowi przy pracy. Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy związanym z otrzymaniem informacji o wypadku, jakiemu uległ pracownik (oprócz udzielania pomocy rannemu pracownikowi oraz zabezpieczenia miejsca zdarzania) jest powołanie zespołu powypadkowego w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz ustalenia, czy wypadek pozostaje w związku z pracą. Zespół powypadkowy sporządza protokół, który stanowi podstawę do ustalenia świadczeń dla pracownika lub jego rodziny. Gdy konsekwencją wypadku jest stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu pracownika, przysługuje mu możliwość uzyskania jednorazowego odszkodowania, którego wysokość ustalana jest każdorazowo na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej powołanej przez ZUS.

Odszkodowanie zazwyczaj wypłacane jest ze składek odprowadzanych przez pracodawcę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Niestety, gdy do wypadku doszło z winy pracownika to zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z 2002 r. poszkodowany w wypadku przy pracy nie uzyska nic, jeśli zdarzenie jest skutkiem złamania przez niego przepisów o ochronie życia i zdrowia. Zwłaszcza gdy nastąpiło to umyślnie lub z powodu jego rażącego niedbalstwa.

BHP: Pracodawca musi zapoznać pracownika z wewnętrznymi przepisami
BHP: Pracodawca musi zapoznać pracownika z wewnętrznymi przepisami

Zobacz również

Czy jedna polisa zabezpieczy pracownika i jego rodzinę?
Pracownicy obowiązkowo są objęci ubezpieczeniem chorobowym, wypadkowym, emerytalnym oraz ubezpieczeniem rentowym. Jednak w wielu zakładach pracy pracodawcy dodatkowo ubezpieczają grupowo pracowników na życie. – Niezależnie od możliwości uzyskania świadczeń z ZUS pracownik lub przedsiębiorca, który uległ wypadkowi przy pracy będzie mógł otrzymać także dodatkowe świadczenie z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia NNW - pod warunkiem, że wykupił tego typu polisę – mówi Anna Materny, Dyrektor Biura Produktów Detalicznych Gothaer TU S.A. Pracownik może przystąpić do grupowego programu ubezpieczeniowego, który bardzo często dostępny jest w zakładzie pracy lub ubezpieczyć się we własnym zakresie. Rozważając te dwie możliwości, należy mieć na uwadze fakt, że niestety, grupowe ubezpieczenia mają swoje wady - często niska składka ubezpieczenia przekłada się na relatywnie niskie świadczenia.. Ubezpieczenia grupowe charakteryzuje też mała elastyczność – polisa nie jest dostosowana do indywidualnych potrzeb ubezpieczonych. Przykładowo osoby w starszym wieku płacą składkę na ubezpieczenie w ramach, którego przysługuje im świadczenie z tytułu urodzeniu dziecka. Niewątpliwie osoby, które chcą posiadać pełną i właściwą ochronę powinny poważnie rozważyć zakup polisy indywidualnej – podkreśla Anna Materny z Gothaer.

Zadbaj o dodatkowe ubezpieczenie
Dodatkowe ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków zarówno dla pracowników, jak i przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą mogą być dobrym uzupełnieniem tzw. ubezpieczenia wypadkowego. – Ochrona ubezpieczeniowa nie musi obejmować tylko zdarzeń mających miejsce w trakcie wykonywania pracy, lecz również w czasie wolnym, czy w podróży. Co więcej, zakres ubezpieczenia oprócz podstawowego ryzyka doznania uszczerbku na zdrowiu w związku z nieszczęśliwym wypadkiem, może dotyczyć także szeregu innych zdarzeń ubezpieczeniowych tj: zwrotu kosztów nabycia protez i środków ortopedycznych oraz kosztów odbudowy stomatologicznej zębów, zasiłku dziennego za pobyt w szpitalu lub okres niezdolności do pracy, zwrotu kosztów ratownictwa, zwrotu niezbędnych z medycznego punktu widzenia kosztów leczenia, czy świadczeń powypadkowych typu assistance – mówi Anna Materny, Dyrektor Biura Produktów Detalicznych Gothaer TU S.A. Dodatkowa polisa dostosowana jest do indywidualnych potrzeb pracownika i to on wybiera wysokość sumy ubezpieczenia.