PROBLEM: Pan Grzegorz złożył zeznanie PIT-37 przed 30 kwietnia. Przesłał je przez internet. Po złożeniu PIT – 2 maja, gdy miał więcej czasu na przemyślenia, przypomniał sobie, że nie uwzględnił dodatkowego źródła przychodów (różnica w podatku wyniosłaby 1100 zł), a ponadto odliczył wydatki na internet w pełnej wysokości (760 zł), zamiast w kwocie wynikającej z faktur (600 zł). Czy może skorygować to zeznanie? Jak to w praktyce zrobić? Czy konieczne jest uzasadnienie korekty? Czy trzeba składać czynny żal?
Dla DGP Izba Administracji Skarbowej w Katowicach
Zgodnie z obowiązującymi przepisami podatnik ma możliwość skorygowania rozliczenia rocznego w okresie 5 lat od końca roku, w którym PIT został przekazany do urzędu skarbowego. Istnieje jednak istotny warunek – w tym samym czasie nie może toczyć się przeciwko niemu postępowanie czy kontrola podatkowa. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli podatnik zdecyduje się złożyć korektę w trakcie takich działań, a urząd skarbowy przyjmie dokument, to nie wywoła on żadnych skutków prawnych.
Stosownie do przepisów ordynacji podatkowej skorygowanie deklaracji następuje poprzez złożenie korygującej deklaracji. Można dołączyć pismo wyjaśniające przyczyny dokonania korekty – takie wyjaśnienie można umieścić w piśmie dotyczącym czynnego żalu. W myśl art. 16 kodeksu karnego skarbowego nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.
W związku z powyższym, jeżeli podatnik złoży samodzielnie poprawną korektę deklaracji, wpłaci ewentualne zobowiązanie wynikające z tej korekty i złoży w formie pisemnej czynny żal – czyli powoła się na instytucję opisaną w art. 16 k.k.s. – to organ podatkowy nie zastosuje żadnych innych środków.
W przypadku powstania zobowiązania do zapłaty należy jednak pamiętać również o odsetkach od nieuregulowanych zobowiązań, liczonych od dnia następnego od dnia upływu terminu płatności podatku. Zgodnie z art. 56a ordynacji podatkowej obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości 50 proc. stawki odsetek za zwłokę stosuje się tylko w przypadku spełnienia łącznie następujących warunków:
1) złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji;
2) zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
EKSPERT RADZI
Powstanie zaległości zależy od daty złożenia korekty
W przypadku nieprawidłowo sporządzonego rocznego zeznania podatkowego PIT, np. nieuwzględniającego wszystkich źródeł dochodów czy też w razie skorzystania w zeznaniu z ulgi, która podatnikowi nie przysługiwała, należy złożyć korektę takiego zeznania. W zależności natomiast od tego, czy dokonamy korekty przed czy po upływie terminu na sporządzenie zeznania i zapłatę podatku, tj. przed 30 kwietnia, różne będą konsekwencje z tego tytułu.
I tak zgodnie z art. 81 par. 1 i 3 ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Poprawienie jej następuje przez złożenie przez podatnika korygującej deklaracji. Zeznanie można poprawić do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, którego ono dotyczy. Jest więc na to zasadniczo 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
W przypadku złożenia korekty zeznania może dojść do powstania zaległości podatkowej (gdy wartość podatku należnego będzie w wysokości wyższej od pierwotnej). Dotyczy to sytuacji, w której korekta została dokonana po ustawowym terminie na złożenie zeznania. Wówczas od różnicy w podatku co do zasady należy zapłacić odsetki od zaległości podatkowej w wysokości 8 proc. rocznie. Niemniej jednak jest możliwość skorzystania z obniżonej wysokości odsetek. Aczkolwiek takie odsetki – naliczone według stawki wynoszącej 50 proc. stawki podstawowej – stosuje się w przypadku spełnienia wymogów określonych w art. 56a ordynacji podatkowej. Oznacza to, że zaległość podatkowa musi być ujawniona w wyniku korekty rozliczenia dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia zeznania podatkowego. Dodatkowo podatek trzeba uregulować w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
Co istotne, uzasadnienie przyczyn złożenia korekty może, ale nie musi, być wyjaśnione w osobnym piśmie. Wyjaśnienie powinno zawierać takie elementy, jak: data i miejsce sporządzenia dokumentu, nazwa organu podatkowego, dane podatnika, określenie korygowanego rozliczenia, podanie przyczyn oraz podpis.
Należy także zaznaczyć, że nie jest co do zasady wymagane składanie wraz z zeznaniem korygującym czynnego żalu, czyli zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego, mającego na celu uniknięcie kary za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. Dokonanie korekty rozliczenia, także skutkującej ujawnieniem zaległości podatkowej, nie jest karalne, o ile zostaną spełnione wymogi wskazane w art. 16a kodeksu karnego skarbowego. Pierwszy warunek to dokonanie prawnie skutecznej korekty (w rozumieniu ordynacji podatkowej lub ustawy z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej). Drugim jest uiszczenie całej należności publicznoprawnej, która z powodu błędu została uszczuplona lub narażona na uszczuplenie.
Podstawa prawna
Art. 56a, art. 81 par. 1 i 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).
Art. 16a ustawy z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2226 ze zm.).