Nie zachodzi potrzeba modyfikacji rozwiązań normatywnych dotyczących zasad przenoszenia sędziów i asesorów sądowych na inne miejsce służbowe – uznało Ministerstwo Sprawiedliwości, odpowiadając na wystąpienie rzecznika praw obywatelskich.

Profesor Marcin Wiącek podjął interwencję po tym, jak napisał do jego biura przedstawiciel Stowarzyszenia Aplikantów i Absolwentów Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Domagał się on, aby RPO zwrócił się do odpowiednich organów celem podjęcia inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do usunięcia, ewentualnie do zmiany art. 75b par. 4 prawa o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 217 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem sędzia/asesor sądowy, który chce się przenieść na inne miejsce służbowe, a jego wniosek nie zostanie uwzględniony, kolejny może złożyć dopiero po upływie trzech lat. Profesor Wiącek w piśmie do MS podkreślił, że omawiane rozwiązanie zostało negatywnie ocenione przez Krajową Radę Sądownictwa. W jej ocenie narusza zasadę niezawisłości sędziowskiej. A to dlatego, że daje ministrowi sprawiedliwości „w ramach jego swobodnej i niepodlegającej uzasadnieniu decyzji instrument umożliwiający wpływ na sędziów rozważających z jakichkolwiek przyczyn, w tym od nich niezależnych, zmianę miejsca zamieszkania uniemożliwiającą im właściwe wykonywanie obowiązków w dotychczasowym miejscu pracy”. Zdaniem rady odsunięcie możliwości ponownego skutecznego ubiegania się przez sędziego aż o trzy lata nie znajduje żadnego uzasadnienia.

Resort sprawiedliwości, odpowiadając na wystąpienie RPO, stwierdził, że nie widzi potrzeby zmiany prawa. Uzasadniając swoje stanowisko, przytoczył argumenty odnoszące się jedynie do asesorów sądowych, choć przepis ten w takim samym stopniu dotyczy również sędziów. Ministerstwo przekonuje, że kwestionowane regulacje służą stabilizacji zawodowej osób wykonujących zawód asesora sądowego i zapewniają możliwość niezakłóconego przebiegu tej służby. „Jednocześnie umożliwiają podmiotom oceniającym kwalifikacje kandydata do pełnienia urzędu sędziowskiego rzetelną ocenę pracy na stanowisku asesorskim – porównywalną z ocenami wystawionymi innym kandydatom” – czytamy w opublikowanej na stronie RPO odpowiedzi. Resort przypomina również, że przepisy zakładające – co do zasady – nieprzenoszalność asesora sądowego, obok tych mówiących o nieusuwalności asesora sądowego z pełnionego stanowiska, stanowią ważny element gwarantujący niezawisłość i niezależność tej grupy orzeczników, wymagany od osób zajmujących stanowiska związane ze sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości. „Z przedstawionych wyżej powodów nie zachodzi potrzeba modyfikacji rozwiązań normatywnych dotyczących zasad przenoszenia sędziów i asesorów sądowych na inne miejsce służbowe” – podsumował podsekretarz stanu w MS.©℗