Subskrybuj nas na Youtube
Zażalenie na odmowę sporządzenia uzasadnienia wyroku ma rozpoznawać sąd II instancji, a profesjonalni pełnomocnicy nie muszą obowiązkowo przesyłać drugiej stronie kopii wniosku o takie uzasadnienie – uchwalił Sąd Najwyższy.
Przed sądem rejonowym toczyła się sprawa z powództwa dwóch pracownic o przywrócenie do pracy. Po orzeczeniu korzystnym dla kobiet pełnomocniczka pracodawczyni złożyła wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem. Jest to konieczne dla skutecznego złożenia apelacji. Sąd zwrócił jej wniosek, stwierdzając, że nie ma w nim oświadczenia o doręczeniu ani wysłaniu pocztą tegoż wniosku do pełnomocnika powódek. Choć dwa tygodnie później adwokat pozwanej dostarczyła stosowne oświadczenie, sąd odmówił sporządzenia i doręczenia uzasadnienia wyroku, wskazując, że oświadczenie to złożono po terminie. Sąd podkreślił także, że po nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469) jego art. 132 par. 1 należy interpretować tak, że profesjonalny pełnomocnik strony (np. adwokat lub radca prawny) powinien doręczać drugiej stronie, która także korzysta z pomocy prawnika, wszelkie pisma, w tym także wniosek o wyrok z uzasadnieniem – co kłóciłoby się z dotychczasową linią orzeczniczą Sądu Najwyższego.
Na to postanowienie pełnomocniczka pracodawczyni złożyła zażalenie. Sąd rejonowy musiał więc zmierzyć się z dwoma kolejnymi problemami. Po pierwsze, musiał zdecydować, kto ma rozpoznać to zażalenie. Opcje były dwie – albo ten sam sąd, ale w innym składzie, albo sąd wyższej instancji. Po drugie, należało rostrzygnąć, czy adwokat albo radca prawny strony żądającej sporządzenia uzasadnienia wyroku musi obligatoryjnie przekazywać wniosek stronie przeciwnej. Te problemy sąd zdecydował przekazać do rozwiązania Sądowi Najwyższemu.
SN, obradując w składzie trzech sędziów, wydał w odpowiedzi uchwałę. Orzekł, że zażalenie na postanowienie o odmowie uzasadnienia wyroku wydanego przez sąd I instancji oraz jego doręczenia ma rozpoznawać sąd II instancji, a odpis pisma procesowego zawierającego żądanie doręczenia wyroku z uzasadnieniem nie podlega doręczeniu drugiej stronie w trybie art. 132 k.p.c., także po zmianie przepisów.
– Postanowienie o odmowie sporządzenia uzasadnienia wyroku i doręczenia go stronie w celu złożenia apelacji jest rozstrzygnięciem kończącym sprawę w tym zakresie. To powoduje, że zażalenie na takie postanowienie powinno być rozpoznawane przez sąd wyższej instancji. Strona powinna mieć bowiem prawo do kontroli orzeczniczej. Oczywiście dążenie do szybkiego rozpoznania sprawy powinno być aprobowane. Ale nie może to się odbywać kosztem konstytucyjnych zasad, zwłaszcza prawa do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w I instancji – powiedział sędzia Bohdan Bieniek.
W kwestii obowiązku doręczania wzajemnego pism przez profesjonalnych prawników w toku postępowania sądowego Sąd Najwyższy uznał, że nie ma podstaw do zmiany wykładni przepisów zapoczątkowanej jeszcze w 2005 r. uchwałą SN (sygn. III CZP 65/05). Sąd przyjął w niej, iż obowiązek bezpośrednich doręczeń nie dotyczy wniosku pełnomocnika zawodowego strony o sporządzenie i doręczenie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
– Pod tym względem przepisy się nie zmieniły, art. 132 k.p.c. przed nowelizacją i po niej ma praktycznie takie samo brzmienie. Nie ma więc podstaw do zmiany utrwalonej od lat linii orzeczniczej – stwierdził sędzia Bieniek.
orzecznictwo
Uchwała Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2021 r., sygn. akt III PZP 6/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
