W środę, 8 października, wchodzi w życie nowela kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. z 2025 r., poz. 897), która wydłuża czas na zmianę nazwiska po rozwodzie. Teraz będzie na to rok, a nie, jak dotychczas, tylko trzy miesiące.
Zmiana nazwiska po rozwodzie. Dlaczego trzy miesiące to za mało?
Zgodnie z art. 59 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego po rozwodzie małżonek może złożyć oświadczenie o powrocie do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa. Trzeba to zrobić osobiście w urzędzie stanu cywilnego lub u konsula.
Do tej pory przepisy dawały na to trzy miesiące od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Termin ten był zawity, co oznaczało, że nie można go było ani skrócić, ani wydłużyć. Po jego upływie zmianę nazwiska można było przeprowadzić tylko na podstawie odrębnych przepisów o zmianie imienia i nazwiska.
Nowy roczny termin na zmianę nazwiska po rozwodzie
Rząd, uwzględniając postulaty społeczne, w tym wnioski Stowarzyszenia Urzędników Stanu Cywilnego RP, uznał, że warto wydłużyć ten termin do roku. Wynika to z kilku powodów. Po pierwsze, prawomocne wyroki rozwodowe nie zawsze trafiają do USC w ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia się, co zmusza zainteresowanych do korzystania z bardziej skomplikowanego, dłuższego i droższego trybu administracyjnej zmiany nazwiska. Po drugie, rozwiedziony małżonek czasem nie wie, że przysługuje mu prawo powrotu do poprzedniego nazwiska w tak krótkim terminie. Po trzecie, emocje związane z rozwodem mogą utrudniać decyzję i osobiste stawienie się w USC w wyznaczonym czasie, a czynniki niezależne, takie jak choroba, również mogą uniemożliwić skorzystanie z tego prawa.
Nowelizacja daje rozwiedzionym małżonkom więcej czasu na skorzystanie z prawa do powrotu do nazwiska, które nosili przed zawarciem małżeństwa, uwzględniając zarówno doręczenie wyroku, jak i indywidualne okoliczności, które mogły utrudniać złożenie oświadczenia w pierwotnym, krótkim terminie.
Nowela przewiduje też przepis przejściowy. Osoby, którym pierwotny, trzymiesięczny termin nie upłynął przed wejściem w życie ustawy, będą mogły skorzystać z nowego, rocznego terminu.
Etap legislacyjny:
Ustawa weszła w życie