Kredyt na start: Wszystko, co musisz wiedzieć o nowym programie. Limity, kryteria, terminy

Projekt ustawy o kredycie mieszkaniowym na start zakłada, że o wsparcie z budżetu państwa będą się mogły starać zarówno rodziny z dziećmi, jak i single. W przypadku tych drugich wprowadzono jednak kryterium wieku. Jakie jeszcze warunki powinni spełniać przyszli kredytobiorcy? I na jakim etapie są prace nad projektem?

Kredyt na start. Założenia programu

Mechanizmy wsparcia zapisane w projekcie kredyt #naStart co do zasady premiują rodziny z dziećmi. Będą one mogły zyskać wyższe wsparcie. Z drugiej strony zasady udziału w programie mają być na tyle elastyczne, by nie wykluczać chętnych np. z powodu przekroczenia kryterium dochodowego. Nie me też sztywnych ograniczeń dotyczących powierzchni mieszkania czy kwoty kredytu. W to miejsce pojawiły się jednak dodatkowe zasady różnicujące wysokość wsparcia właśnie względu np. na dochody czy powierzchnię mieszkania na które zaciągany jest kredyt.

Jakie warunki trzeba spełniać, być mieć szansę na kredyt na start?

Ogólne zasady dotyczące warunków, jakie mają ubiegający się o kredyt mieszkaniowy #naStart wyglądają następująco:

• Osoby przystępujące do kredytu jako single nie mogą mieć więcej niż 35 lat. Limit wieku nie będzie obowiązywał jeżeli w skład gospodarstwa domowego wchodzą co najmniej dwie osoby (dwóch kredytobiorców lub kredytobiorca + dziecko).
• O wsparcie mogą ubiegać się osoby, które nie posiadają i nie posiadały mieszkania (domu jednorodzinnego). Wyjątek: posiadanym mieszkaniem jest udział (nie wyższy niż 50 proc.) w prawie własności mieszkania albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, uzyskanym w drodze dziedziczenia lub darowizny. Do limitu nie będzie się wliczać nieruchomości uzyskanych w drodze dziedziczenia albo darowizny, które osoba ubiegająca się o kredyt zbyła wcześniej w drodze darowizny na rzecz osoby spoza jej gospodarstwa domowego.
• Wyjątkiem od zasady nie posiadania mieszkania są też gospodarstwa domowe w skład których wchodzi co najmniej troje dzieci (ma to im dać szansę na zakup większego lokum).

Ile osób będzie mogło wziąć kredyt #naStart?

Jak informuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które jest autorem projektu o kredycie mieszkaniowym na start, kredyt ten będzie mógł być udzielany wspólnie maksymalnie dwóm osobom, bez względu na łączący je stosunek prawny. "W takim przypadku warunki dotyczące posiadanego mieszkania weryfikowane będą dla nich łącznie (tzn. razem będą mogli posiadać udział nie wyższy niż 50 proc. w prawie własności mieszkania albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, uzyskany w drodze dziedziczenia lub darowizny, np. oboje po 25 proc.) – czytamy na stronie resortu.

Dalej MRiT informuje, że warunkiem wspólnego uzyskania kredytu będzie wymóg nabycia nieruchomości przez oboje kredytobiorców na zasadach współwłasności łącznej albo ułamkowej, po 50 proc. "Warunek taki wyeliminować powinien sztuczne dołączanie kolejnej osoby do umowy kredytu (im więcej osób z dochodem jest stroną kredytu, tym wyższa zdolność kredytowa i lepsze warunki uzyskiwania dopłat)" – wyjaśnia MRiT.

Kredyt #naStart – kryteria dochodowe

Warunkiem uzyskania dopłat do kredytu mieszkaniowego będzie spełnienie kryterium dochodowego. Będzie ono modyfikowane wraz ze wzrostem liczby członków gospodarstwa domowego. Przyjęte przez MRiT progi wyglądają tak:

• 7 tys. zł netto miesięcznie dla jednoosobowego gospodarstwa domowego,
• 13 tys. zł netto miesięcznie dladwuosobowego gospodarstwa domowego,
• 16 tys. zł netto miesięcznie dla trzyosobowegogospodarstwa domowego,
• 19,5 tys. zł netto miesięcznie dla czteroosobowego albo większego gospodarstwa domowego ,
• 23 tys. zł netto miesięcznie dla pięcioosobowego albo większego gospodarstwa domowego.

Przekroczenie limitów nie będzie jednak oznaczać wykluczenia z programu. Zamiast tego przewidziano mechanizm pomniejszający dopłaty do kredytów. "W przypadku przekroczenia limitu przez gospodarstwo jednoosobowe, za każdą złotówkę przekroczenia limitu dopłata będzie pomniejszana o 50 groszy, a w przypadku gospodarstwa dwuosobowego albo większego, o 25 groszy" – wyjaśnia MRiT.

Kredyt na start. Maksymalna powierzchnia mieszkania lub domu

Kredyt mieszkaniowy na start to tak naprawdę dwa mechanizmy wsparcia – kredyt mieszkaniowy jako kredyt hipoteczny oraz kredyt mieszkaniowy jako kredyt konsumencki. "Kryterium powierzchniowe dotyczyć będzie wyłącznie kredytów mieszkaniowych udzielnych jako kredyty hipoteczne dotyczących zakupu mieszania albo domu jednorodzinnego albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Nie będzie dotyczyć budowy domu ani kredytów mieszkaniowych udzielanych jako kredyty konsumenckie" – informuje ministerstwo rozwoju.

W przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego limit powierzchni określono na poziomie 50 m kw. Każdy kolejny członek gospodarstwa domowego podwyższa limit o 25 m kw. Przekroczenie limitów nie będzie jednak wykluczało możliwości uzyskania dopłat w ramach kredytu #naStart.W takim przypadku, wysokości dopłaty będzie pomniejszana o 50 zł za każdy metr przekroczenia. "Celem przepisu jest, aby nowy program pomagał w zakupie mieszkania jedynie w zakresie niezbędnym z punktu widzenia potrzeb mieszkaniowych gospodarstwa domowego o określonej wielkości" – informuje MRiT.

Kredyt mieszkaniowy jako kredyt hipoteczny i jako kredyt konsumencki

W projekcie przygotowanym przez ministerstwo rozwoju przewidziano dwa mechanizmy wsparcia. Pierwszym mają być dopłaty do rat kredytów hipotecznych (kredyt mieszkaniowy jako kredyt hipoteczny). Drugim, który jest nowością w porównaniu chociażby do wstępnych zapowiedzi rządu, jest dopłata do kredytów mających formę kredytów konsumenckich zaciągniętych na:

• sfinansowanie partycypacji w społecznych inicjatywach mieszkaniowych (SIM) lub TBS-ach (Towarzystwach Budownictwa Społecznego),
• lub na wkład mieszkaniowy w spółdzielni mieszkaniowej.

Ten drugi mechanizm w opracowaniach ministerstwa rozwoju określany jest jako kredyt mieszkaniowy jako kredyt konsumencki.

Kredyt na start. Kiedy ruszy?

Prace nad przepisami wprowadzającymi kredyt na start są w fazie projektu ministerialnego (stan na pierwszą połowę kwietnia). Projekt musi jeszcze przejść etap konsultacji. Potem powinien zostać przyjęty przez rząd, parlament, a następnie zyskać podpis prezydenta. Dlatego ministerstwo rozwoju zastrzega, że do momentu zakończenia prac legislacyjnych przedstawione warunki i zasady kredytu na start mogą ulec zmianie. Plan ministerstwa zakłada, że program ruszy już w drugiej połowie 2024 r.