Ochrona klientów deweloperów zostanie wzmocniona – deklaruje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W przesłanym do konsultacji społecznych projekcie założeń zmian w ustawie o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego przedstawia rozwiązania mające uszczelnić obowiązującą od ponad dwóch lat ustawę deweloperską (Dz.U. z 2011 r. nr 232, poz. 1377 – dalej: u.o.p.n.). Miała ona zapewnić bezpieczeństwo wpłaconych przez nabywców środków w razie niewypłacalności dewelopera.
Zmianie ulec ma już zakres przedmiotowy tego aktu. Tak by znajdował on zastosowanie nie tylko – jak obecnie – do nieruchomości w budowie (co do których nie została wydana decyzja o pozwoleniu na użytkowanie), lecz także wzniesionych. Klienci zrealizowanych już inwestycji będą mogli skorzystać z przepisów dotyczących procedury dokonywania odbioru lokalu czy zgłaszania wykrytych wad (wystąpienie istotnej wady będzie uprawniało do odmowy odbioru).
Zgodnie z projektem ochrona wynikająca ze znowelizowanej ustawy ma się rozciągać nie tylko na samą nieruchomość mieszkalną, lecz także na udziały w prawie własności związanych z nią lokali użytkowych (np. wielostanowiskowej hali garażowej czy pomieszczeń gospodarczych). Dziś nabywca, kupując lokal mieszkalny z garażem, zawiera dwie odrębne umowy: deweloperską (w rozumieniu przepisów u.o.p.n.) i przedwstępną (w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego). Jedynie środki wpłacane tytułem ceny za lokal podlegają ochronie przewidzianej w ustawie deweloperskiej.
W projekcie postanowiono także uregulować dotychczas nieznaną ustawie – choć często praktykowaną – instytucję umowy rezerwacyjnej. „Przedmiotem umowy rezerwacyjnej powinno być zobowiązanie dewelopera do wyłączenia z jego oferty, na czas określony w umowie, wybranego przez osobę zainteresowaną zawarciem z nim umowy (kupnem lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego) lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego” – czytamy w projekcie założeń. Zawarcie umowy rezerwacyjnej ma mieć charakter fakultatywny, opłata rezerwacyjna nie będzie mogła przekraczać 1 proc. ceny nabycia nieruchomości.
Propozycje UOKiK zakładają zmiany w katalogu środków ochrony wpłat nabywców. Proponuje się wykreślenie otwartego mieszkaniowego rachunku powierniczego bez dodatkowych zabezpieczeń. W ocenie projektodawców to, że wypłata zdeponowanych środków z tego rachunku następuje zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego – ale przed przeniesieniem własności na nabywcę – powoduje ryzyko utraty przez niego i środków, i nieruchomości.
