Roboty budowlane mogą być co do zasady podjęte i prowadzone na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. W Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane przewidziano jednak wyjątki w odniesieniu do robót budowlanych, które niosą za sobą mniejsze ryzyko zagrożenia interesu publicznego i wymagają jedynie dokonania zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może jednak w drodze decyzji wnieść sprzeciw od dokonanego zgłoszenia.

Media

Kiedy organ administracji architektoniczno-budowlanej może wnieść sprzeciw?

Celem rozpatrzenia zgłoszenia jest ustalenie przez organ administracji architektoniczno-budowlanej czy zamierzona budowa lub inne roboty budowlane są zgodne z przepisami prawa i mogą być prowadzone czy też nie powinno się dopuścić do ich realizacji.

Organ administracji architektoniczno-budowlanej może w drodze decyzji wnieść sprzeciw od zgłoszenia jedynie w ściśle określonych przypadkach, jeżeli:

  • zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę;
  • budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa
  • miejscowego lub inne przepisy;
  • zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego w miejscu, w którym taki obiekt istnieje;
  • roboty budowlane zostały rozpoczęte bez oczekiwania na upływ terminu do wniesienia sprzeciwu.

Decyzję o wniesieniu sprzeciwu organ wydaje także w sytuacji, gdy nałożył na zgłaszającego w drodze postanowienia obowiązek uzupełnienia brakujących dokumentów w określonym terminie a zgłaszający nie wywiązał się z tego obowiązku.

Należy zaznaczyć, że organ administracji architektoniczno-budowlanej może nałożyć w drodze decyzji obejmującej sprzeciw obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub spowodować:

  • zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
  • pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;
  • pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
  • wprowadzenie, utrwalenie, zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.

Skutki wniesienia bądź niewniesienia sprzeciwu

Organ administracji architektoniczno-budowlanej na wniesienie sprzeciwu w drodze decyzji ma 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia. Nałożenie na zgłaszającego w drodze postanowienia obowiązku uzupełnienia brakujących dokumentów w określonym terminie przerywa bieg wyżej wymienionego terminu.

Za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej Poczty Polskiej, a w przypadku doręczeń dokonywanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej - dzień wprowadzenia treści decyzji do systemu teleinformatycznego.

Upływ powyższego terminu zamyka organowi administracji architektoniczno-budowlanej drogę do wniesienia sprzeciwu.

Jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniesie sprzeciwu w wyżej wskazanym terminie, inwestor może przystąpić do wykonywania robót budowlanych.

Organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem wyżej opisanego terminu, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych.

W jaki sposób zaskarżyć sprzeciw?

Inwestor ma prawo odwołać się od decyzji o wniesieniu sprzeciwu, jeśli się z nią nie zgadza. Odwołanie wnosi się do właściwego organu drugiej instancji za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.

Organ odwoławczy wydaje decyzję o:

  • utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji
  • albo uchyleniu zaskarżonej decyzji w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając decyzję - umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części
  • albo umorzeniu postępowania odwoławczego, np. gdy odwołanie wniosła inna osoba niż zgłaszający.

Organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie.

Na decyzję organu odwoławczego przysługuje prawo złożenia skargi albo sprzeciwu do właściwego miejscowo wojewódzkiego sądu administracyjnego. Termin na złożenie skargi wynosi 30 dni a sprzeciwu 14 dni liczonych od dnia doręczenia decyzji organu drugiej instancji.

W przypadku uwzględnienia skargi albo sprzeciwu, wojewódzki sąd administracyjny uchyla decyzję a sprawa musi być ponownie rozpatrzona przez organ administracji.

Od wyroku wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, którą wynosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem.

Naczelny Sąd Administracyjny w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu albo rozpoznaje skargę, jeżeli uzna, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona.

Jan Jarzyński – radca prawny, partner w Kancelarii Prawnej Jarzyński & Wspólnicy
Piotr Jarzyński – partner w Kancelarii Prawnej Jarzyński & Wspólnicy