Rodzaje działalności i przedsięwzięć, których wykonywanie musi być poprzedzone uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego, opisuje ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne.

Pozwolenie wodnoprawne jest co do zasady wymagane na:

  • usługi wodne;
  • szczególne korzystanie z wód;
  • długotrwałe obniżenie poziom u zwierciadła wody podziemnej;
  • rekultywację wód powierzchniowych lub wód podziemnych;
  • wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów;
  • wykonanie urządzeń wodnych;
  • regulację wód, zabudowę potoków górskich oraz kształtowa nie nowych koryt cieków naturalnych;
  • zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wód;
  • prowadzenie przez wody powierzchniowe płynące w granicach linii brzegu oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonowych lub przepustów;
  • prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych
  • lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią: a) nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, b) nowych obiektów budowlanych;
  • gromadzenie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, oraz prowadzenie na tych obszarach odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania, jeżeli wydano decyzję, o której mowa w art. 77 ust. 3 ustawy Prawo wodne

Zgodnie z ustawą Prawo wodne pozwolenie wodnoprawne nie rodzi praw do nieruchomości i urządzeń wodnych koniecznych do jego realizacji oraz nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich przysługujących wobec tych nieruchomości i urządzeń. Informację tej treści zamieszcza się w pozwoleniu wodnoprawnym.

Wnioskodawcy, który nie uzyskał praw do nieruchomości lub urządzeń koniecznych do realizacji pozwolenia wodnoprawnego, nie przysługuje roszczenie o zwrot nakładów poniesionych w związku z otrzymaniem pozwolenia.

Co wymaga tylko zgłoszenia?

Niektóre przedsięwzięcia nie wymagają uzyskania pozwolenia, lecz są objęte obowiązkiem zgłoszenia.

Zgodnie z ustawą zgłoszenia wodnoprawnego wymaga:

  • wykonanie pomostu o szerokości do 3 m i długości całkowitej do 25 m, stanowiącej sumę długości jego poszczególnych elementów;
  • postój na wodach płynących statków przeznaczonych na cele mieszkaniowe lub usługowe;
  • prowadzenie przez wody inne niż śródlądowe drogi wodne napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych;
  • wykonanie kąpieliska lub wyznaczenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli, w tym na obszarze morza terytorialnego;
  • trwałe odwadnianie wykopów budowlanych;
  • prowadzenie robót w wodach oraz innych robót, które mogą być przyczyną zmiany stanu wód podziemnych;
  • wykonanie urządzeń odwadniających obiekty budowlane, o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
  • odprowadzanie wód z wykopów budowlanych lub z próbnych pompowań otworów hydrogeologicznych;
  • wykonanie stawów, które nie są napełniane w ramach usług wodnych, ale wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi, o powierzchni nieprzekraczającej 500 m 2 i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu, o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem;
  • przebudowa rowu polegająca na wykonaniu przepustu lub inne go przekroju zamkniętego na długości nie większej niż 10 m;
  • przebudowa lub odbudowa urządzeń odwadniających zlokalizowanych w pasie drogowym dróg publicznych, obszarze kolejowym, na lotniskach lub lądowiskach;
  • wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów z wód w związku z utrzymywaniem wód, śródlądowych dróg wodnych oraz remontem urządzeń wodnych, wykonywane w ramach obowiązków właściciela wód.

Kiedy nie jest potrzebne ani pozwolenie, ani zgłoszenie?

Pozwolenia wodnoprawnego albo zgłoszenia wodnoprawnego nie wymaga:

  • uprawianie żeglugi na śródlądowych drogach wodnych;
  • holowanie oraz spław drewna;
  • wycinanie roślin z wód lub brzegu w związku z utrzymywaniem wód, śródlądowych dróg wodnych oraz remontem urządzeń wodnych;
  • wykonanie pilnych prac zabezpieczających w okresie powodzi;
  • wykonanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m;
  • rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych;
  • pobór wód powierzchniowych lub wód podziemnych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę oraz wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 m3 na dobę, na potrzeby zwykłego korzystania z wód;
  • pobór i odprowadzanie wód w związku z wykonywaniem odwiertów lub otworów strzałowych przy użyciu płuczki wodnej na cele badań sejsmicznych;
  • odbudowa, rozbudowa, przebudowa lub rozbiórka urządzeń pomiarowych służb państwowych;
  • wyznaczanie szlaku turystycznego pieszego lub rowerowego oraz budowa, przebudowa lub remont drogi rowerowej, z wyjątkiem prowadzenia dróg rowerowych przez wody powierzchniowe;
  • zatrzymywanie wody w rowach;
  • hamowanie odpływu wody z obiektów drenarskich;
  • przechwytywanie wód opadowych lub roztopowych za pomocą urządzeń melioracji wodnych.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (zobacz tekst ujednolicony)