TEZA: Brak przejęcia przez nowego przedsiębiorcę istotnej części pracowników nie wystarcza, aby wykluczyć stwierdzenie, że nie było to przejęcie przedsiębiorstwa. Decydujące jest to, czy przedsiębiorstwo zachowało swoją tożsamość.
WYROK TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej badał, czy przejęcie przez jedno przedsiębiorstwo jedynie sprzętu i pomieszczeń innego stanowić może przejęcie przedsiębiorstwa w rozumieniu
przepisów unijnych. Rozpatrywał sprawę Hiszpana, który pracował wraz z grupą innych pracowników w firmie Algeposa, świadczącej w ramach podwykonawstwa usługi przeładunku dla firmy AIDF. Następnie pracownicy zostali zwolnieni, po czym zadania Algeposy zostały przejęte przez AIDF.
Trzeba tu dodać, że Alpageosa – na podstawie
umowy – wykonywała usługi w obiektach ADIF i za pomocą żurawi należących do ADIF na rzecz hiszpańskiego przewoźnika kojowego Renfe. Umowa miała obwiązywać do końca czerwca 2013 roku. W maju ADIF oddelegowała część swoich pracowników do Algeposy, aby przeszli tam szkolenie. W czerwcu ADIF powiadomiła firmę, że nie zamierza przedłużać umowy, a także że nie przejmuje praw i obowiązków wobec jej pracowników, usługę przejmą zaś pracownicy ADIF.
W związku z tym Algeposa dokonała
zwolnienia grupowego z przyczyn ekonomicznych, zwolniła też Airę Pascuala, który wcześniej był zatrudniony przy przeładunku. Aira Pascual wniósł pozew do sądu pracy nr 10 w Bilbao, utrzymując, że AIDF przejmując obowiązki Alpageosy, powinna była przejąć także zobowiązania wobec jej pracowników.
Sąd uwzględnił powództwo, nakazując przywrócenie do pracy. Uznał bowiem, że zgodnie z przepisami hiszpańskimi, wynikającymi z dyrektywy 2001/23 w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (Dz.Urz. WE z 2001 r. L 82, s. 16), doszło do przejęcia
przedsiębiorstwa, ponieważ usługa nadal była świadczona za pomocą tych samych urządzeń, na rzecz tego samego klienta i w tych samych obiektach.
AIDF wniosła apelację. Sąd najwyższy wspólnoty autonomicznej Kraju Basków zwrócił się do
TSUE z pytaniem: czy w sytuacji gdy przedsiębiorstwo państwowe, które zleciło wykonywanie usługi w ramach podwykonawstwa, decyduje się nie przedłużać tej umowy – jest zwolnione z obowiązku wstąpienia w stosunek pracy z pracownikami, którzy świadczyli tę usługę.
Trybunał przypomniał, że kwestie związane z przejęciem przedsiębiorstw reguluje dyrektywa 2001/23/WE. Zaznaczył, że przepisy te mają zastosowanie do każdego przypadku przejęcia przedsiębiorstwa, zakładu lub części przedsiębiorstwa lub zakładu przez innego pracodawcę w wyniku przeniesienia własności lub łączenia. Wynika z tego, że zakres zastosowania dyrektywy obejmuje wszystkie zmiany osoby fizycznej lub prawnej odpowiedzialnej za prowadzenie przedsiębiorstwa, która wykonuje obowiązki pracodawcy w stosunku do pracowników, bez względu na to, czy przeniesiono własność środków materialnych. Oznacza to, że dyrektywę 2001/23 stosuje się też do sytuacji, w której przedsiębiorstwo, które zlecało innemu przedsiębiorstwu wykonanie prac, postanawia rozwiązać tę umowę i wykonywać te prace samodzielnie.
W rozstrzygnięciu, czy można mówić o przejęciu, decydujące jest, czy przedsiębiorstwo zachowało swoją tożsamość i dalej może prowadzić działalność, bez względu na to, czy jest to działalność podstawowa, czy pomocnicza. Aby to rozstrzygnąć, sąd, który rozpatruje sprawę, powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności transakcji, w tym rodzaj przedsiębiorstwa, przejęcie lub brak przejęcia składników majątkowych: budynków i ruchomości, wartość składników niematerialnych w chwili przejęcia, przejęcie lub brak przejęcia większości pracowników przez nowego pracodawcę, przejęcie lub brak przejęcia klienteli, a także stopień podobieństwa działalności prowadzonej przed przejęciem i po przejęciu oraz czas ewentualnego zawieszenia tej działalności.
Trybunał zaznaczył, że to, iż sprzęt przejęty przez nowego przedsiębiorcę nie należał do poprzednika, lecz został po prostu udostępniony, nie wyklucza przejęcia przedsiębiorstwa w rozumieniu dyrektywy. Również brak przejęcia przez ADIF personelu Algeposy nie wystarcza, aby wykluczyć, że doszło do przejęcia firmy utrzymującej swoją tożsamość w branży w rozumieniu dyrektywy 2001/23.