Chodziło o spółkę, która spełnia definicję spółki nieruchomościowej, zawartą w art. 4a pkt 35 lit. b ustawy o CIT. Ponad połowę jej majątku stanowią polskie nieruchomości o wartości bilansowej ponad 10 mln zł, a przychody z ich najmu przekraczają 60 proc. wszystkich przychodów podatkowych.
Jedynym udziałowcem spółki jest niemiecki podmiot kontrolowany przez zamieszkałych tam małżonków. Postanowili oni zawiązać w Niemczech nową spółkę i przenieść do niej część majątku, na którą składały się m.in. udziały w polskiej spółce nieruchomościowej. W rezultacie jedynym udziałowcem polskiej spółki nieruchomościowej stałaby się nowa spółka niemiecka.
Wszystko odbyłoby się metodą podziału przez wydzielenie na podstawie niemieckich przepisów. Konsekwencją tego byłaby częściowa sukcesja uniwersalna.

W Niemczech i bez dochodu

Polska spółka uważała, że w tej sytuacji nie będzie mieć zastosowania art. 26aa ust. 1 ustawy o CIT. Przepis ten nakłada obowiązek potrącenia zaliczki na 19-proc. podatek (u źródła) na spółkę nieruchomościową, której udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze są zbywane. Obowiązek ten istnieje, jeżeli:
  • stroną dokonującą zbycia jest podmiot niemający siedziby lub zarządu na terytorium Polski lub osoba fizyczna niemająca miejsca zamieszkania na terytorium Polski oraz
  • przedmiotem transakcji zbycia są udziały (akcje) dające co najmniej 5 proc. praw głosu w spółce (prawa do udziału w zysku).
Zagraniczni udziałowcy spółek nieruchomościowych mają problem
Zagraniczni udziałowcy spółek nieruchomościowych mają problem

Zobacz również
Spółka uważała, że obowiązek ten jej nie dotyczy, bo – jak argumentowała – w tym przypadku restrukturyzacja zostanie przeprowadzona na podstawie niemieckich przepisów. Nie dojdzie więc do zbycia udziałów, o którym mowa w art. 26aa ust. 1 ustawy o CIT – twierdziła spółka.
Zwróciła też uwagę, że przepis nakazuje spółce nieruchomościowej jako płatnikowi potrącić i wpłacić do urzędu skarbowego 19-proc. zaliczkę od dochodu ze zbycia udziałów. Tłumaczyła, że w tym przypadku nie powstanie żadne przysporzenie majątkowe, więc nie byłoby od czego potrącać zaliczki na podatek.

Zagraniczna transakcja, ale polski podatek

Dyrektor KIS uznał inaczej. Przypomniał, że zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 4a ustawy o CIT opodatkowanym dochodem (przychodem) nierezydenta jest również ten, który został osiągnięty z tytułu przeniesienia własności udziałów w spółce nieruchomościowej.
Również zbycie, o którym mowa w art. 26aa ust. 1 ustawy o CIT, należy rozumieć szerzej niż np. sprzedaż. Może być ono również nieodpłatne i obejmować przejście z mocy prawa udziałów spółki nieruchomościowej na nowy podmiot – wyjaśnił dyrektor KIS.
Przywołał także art. 6 ust. 1 i art. 13 ust. 2 polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Z przepisów tych wynika, że zyski z przeniesienia własności udziałów w spółce, której aktywa majątkowe składają się głównie z polskiego majątku nieruchomego, mogą być opodatkowane w naszym kraju.
To oznacza, że dochód powstały wskutek niemieckiej restrukturyzacji trzeba wyliczyć na podstawie polskich przepisów – stwierdził dyrektor KIS. Wyjaśnił, że w takiej sytuacji przychód należy określić zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT – jako ustaloną na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia wartość rynkową składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane. Można od niego odliczyć wydatki na nabycie składników majątkowych przeniesionych na nowe podmioty, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Wynika to z art. 15 ust. 1ł ustawy o CIT – wskazał.
Wyjaśnił, że od tak ustalonego dochodu polska spółka nieruchomościowa powinna potrącić 19-proc. zaliczkę na podatek u źródła i wpłacić go do urzędu skarbowego do 20. dnia następnego miesiąca.©℗
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 14 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.99.2022.2.AW