Za brak kontroli instalacji gazowej w firmie można trafić przed sąd

Prowadzę firmę usługową w budynku, którego jestem właścicielem. Po kontroli przeprowadzonej przez miejską straż pożarną skierowano przeciwko mnie do sądu wniosek o ukaranie. Chodzi o rzekome zaniechania w kontroli instalacji gazowej, elektrycznej i kominowej. Mój pracownik gospodarczy robi to jednak regularnie. Czy naruszyłem prawo?

Prawo nakłada na właściciela nieruchomości określone obowiązki w zakresie kontroli instalacji, w tym instalacji gazowej, elektrycznej i kominowej. Na uwagę zasługuje przede wszystkim art. 62 ust. 1 prawa budowlanego. Zgodnie z nim obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli:

1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:

‒ elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,

‒ instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,

‒ instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);

2) okresowej, co najmniej raz na pięć lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.

Wypoczynek polskiego przedsiębiorcy: Rzadki, krótki i pod telefonem

Z brzmienia tego przepisu jednoznacznie wynika, że wprawdzie to na właścicielu obiektu (nieruchomości) ciąży dopełnienie wspomnianych wymogów w zakresie kontroli wskazanych instalacji, ale jednak, co ważne, jego osobiste starania i działania nie mogą uzasadniać odstąpienia od realizacji tej kontroli przez uprawnione do tego osoby.

Kto ma uprawnienia

Prawo budowlane w art. 62 ust. 4‒6 jednoznacznie określa osoby, które mogą dokonywać tych kontroli. Przeprowadzają je osoby mające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. Ponadto kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych mogą przeprowadzać osoby mające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych. Z kolei kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych powinny przeprowadzać:

1) osoby mające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim ‒ w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych;

2) osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności ‒ w odniesieniu do przewodów kominowych oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.

Zły wybór zarządcy sukcesyjnego może uniemożliwić firmie funkcjonowanie

Odpowiedzialność za niedopełnienie

Skoro ustalono już zarówno zakres możliwych kontroli w odniesieniu do tych instalacji, jak i osoby ustawowo do tego powołane, przejść można do oceny prawnej zapytania pod względem odpowiedzialności karnej. Na uwagę szczególną zasługuje art. 93 pkt 8 prawa budowlanego, z którego wynika, że kto nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1‒4a, podlega karze grzywny. Warto odnotować stanowisko zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z 16 listopada 2016 r., sygn. akt IX W 2812/16. Sąd w zbliżonym stanie faktycznym uznał winę właściciela nieruchomości i skazał go na grzywnę w wysokości 500 zł. Zaakcentował ponadto w uzasadnieniu, że dla przypisania odpowiedzialności bez znaczenia pozostaje okoliczność, że obwiniony dbał o sprawność techniczną instalacji samodzielnie, dokonując okresowych przeglądów i niezbędnych napraw. Obwiniony nie posiadał bowiem ku temu stosownych kwalifikacji określonych prawem budowlanym.

Można więc stwierdzić, że w opisywanej sytuacji istnieją przesłanki do wymierzenia przedsiębiorcy kary grzywny za zaniechania. Jednocześnie dodać należy, że powinien on możliwie szybko dopełnić wymogów kontrolnych z udziałem uprawnionych osób, co może również mieć znaczenie przy wymiarze kary przez sąd, który bierze pod uwagę również późniejsze naprawcze zachowania sprawcy wykroczenia.