Co to jest działalność gospodarcza?

Działalność gospodarcza zdefiniowana jest jako zorganizowana działalność podejmowana w celach zarobkowych, we własnym imieniu i w sposób ciągły. Kluczowym elementem jest także chęć osiągnięcia zysku z prowadzonych działań. Co w praktyce oznaczają kluczowe cechy działalności gospodarczej?

Działalność jest zorganizowana, gdy prowadzona jest regularnie i w sposób uporządkowany. Cel zarobkowy przejawia się w chęci osiągnięcia korzyści majątkowych z tytułu produkcji, wytwarzania, świadczenia usług lub sprzedaży. Ciągłość oznacza z kolei prowadzenie działalności stale, a nie okazjonalnie lub dorywczo, zaś wykonywanie jej we własnym imieniu to nic innego jak prowadzenie działalności pod własną nazwą lub nazwiskiem, a nie jako pracownik lub na rzecz innej osoby.

Pojęcie i cechy działalności nierejestrowanej

Działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa, która, mimo że spełnia cechy działalności gospodarczej, ze względu na niewielkie przychody pozwala na uniknięcie rejestracji w CEIDG, a także inne udogodnienia.

Działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa, która spełnia wprawdzie cechy działalności gospodarczej, jednak ze względu na niewielkie przychody, które są z niej osiągane, nie wymaga rejestracji w CEIDG.

Ustawodawca w sposób szczegółowy określił, jak wysokie mogą być przychody działalności nierejestrowanej. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami nie mogą one przekroczyć 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia w żadnym miesiącu, zaś od 1 stycznia 2026 roku limit ten został podwyższony i oznaczony na poziomie 225 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, przy czym liczony będzie on kwartalnie.

Jak założyć działalność nierejestrowaną i gospodarczą?

Założenie działalności nierejestrowanej nie wymaga żadnych formalności. Wystarczy zacząć działać – produkować, świadczyć usługę, sprzedać. Jedyne, o czym trzeba pamiętać, to konieczność poprowadzenia ewidencji przychodów i rozliczenie podatku w rocznym zeznaniu podatkowym.

To właśnie założenie działalności jest podstawową różnicą pomiędzy działalnością nierejestrowaną a gospodarczą, którą, aby poprowadzić trzeba zarejestrować, uprzednio podejmując kilka kluczowych decyzji, warunkujących dalsze funkcjonowanie. Jak założyć działalność gospodarczą?

Zacznij od wyboru nazwy firmy, która musi zawierać co najmniej imię i nazwisko osoby fizycznej prowadzącej działalność, a następnie ustal adres do doręczeń oraz adres stałego miejsca wykonywania działań, jeśli taki posiadasz. Kolejny krok to wybór kodu PKD, czyli Polskiej Klasyfikacji Działalności, który odpowiada zakresowi prowadzonej działalności. Do określenia pozostaje jeszcze forma opodatkowania – skala podatkowa, stawka liniowa lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – zweryfikowanie potrzeby zarejestrowania do VAT oraz wybór sposobu prowadzenia księgowości. Pamiętaj też o założeniu rachunku bankowego.

Ostatnim etapem jest rejestracja firmy w CEIDG. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami wniosek o wpis można złożyć online za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl, w urzędzie lub wysyłając go pocztą listem poleconym.

Forma opodatkowania, księgowość, VAT a uproszczenia działalności nierejestrowej

Prowadzenie działalności nierejestrowanej wiąże się z wieloma uproszczeniami, które znacznie usprawniają codzienne funkcjonowanie. Przede wszystkim brak jest obowiązku prowadzenia skomplikowanej księgowości, bo wystarczającą formą jest uproszczona ewidencja sprzedaży. Nie trzeba także płacić składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, nie ma potrzeby odprowadzania VAT, ani comiesięcznych lub nawet kwartalnych zaliczek na podatek. Przychody z działalności nierejestrowanej rozliczane są bowiem w rocznym zeznaniu podatkowym.

Wszystko to powoduje, że działalność nierejestrowana jest znacznie mniej kosztotwórcza, nie wymaga regularnego wypełniania formalności, a dzięki elastyczności można ją łatwo łączyć z innymi źródłami uzyskiwania dochodu.

Działalność nierejestrowana a gospodarcza – porównanie

Czy opłaca się prowadzić działalność nierejestrowaną zamiast firmy? Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto porównać te dwie formy działalności i wybrać rozwiązanie optymalne do indywidualnych potrzeb.

Działalność nierejestrowana Działalność gospodarcza
Założenie działalności Brak formalności (w tym rejestracji w CEIDG), wystarczy rozpocząć działanie Firma musi zostać zarejestrowana w CEIDG
Limit przychodu Przychód ograniczony do 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia w miesiącu; od 1 stycznia 2026 roku do 225 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w kwartale Brak limitu przychodu
Księgowość Uproszczona ewidencja sprzedaży Konieczność prowadzenia księgowości uproszczonej (podatkowa księga przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów w ryczałcie) lub pełnej (księgi rachunkowe)
Podatki Podatek dochodowy rozliczany na zasadach ogólnych w rocznym zeznaniu podatkowym Możliwość wyboru formy opodatkowania (skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych)
ZUS Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne Obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
Zakres działalności Brak możliwości wykonywania działalności wymagającej koncesji, licencji, zezwolenia Szeroki zakres działalności, także tej wymagającej koncesji, licencji, zezwolenia

FAQ

Co to jest działalność gospodarcza?

Działalność gospodarcza to zorganizowana działalność, która jest podejmowana w celach zarobkowych, we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Czym charakteryzuje się działalność nierejestrowana?

Działalność nierejestrowana, mimo że spełnia cechy działalności gospodarczej, jest działalnością drobną i przynoszącą niewielkie przychody.

Z jakimi formalnościami wiąże się założenie działalności nierejestrowanej?

Założenie działalności nierejestrowanej nie wymaga spełnienia żadnych formalności, nie ma także obowiązku rejestracji w CEIDG.

Jakie są najważniejsze różnice w działalności nierejestrowanej i gospodarczej?

Różnice dotyczą przede wszystkim sposobu założenia działalności, osiąganych przychodów, sposobu prowadzenia księgowości, zasad rozliczania z fiskusem i odprowadzania składek ZUS.

Źródła:

biznes.gov.pl.

Ustawa z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców, Dz. U. 2018 poz. 650.