Od 1 maja do końca roku ma obwiązywać kolejna edycja wakacji kredytowych. Projekt zmian w przepisach trafił już do Sejmu. Największa nowość to konieczność spełnienia kryterium dochodowego. Wśród kredytobiorców już dziś pojawia się wiele pytań dotyczących sposobu jego wyliczania.
Wakacje kredytowe 2024. Pytania o wskaźnik RdD
Na wątpliwości kredytobiorców związane z kryterium dochodowym zwróciła uwagę Interia, powołując się na sygnały płynące m.in. od pośredników finansowych, którzy przywołują przypadki klientów pytających o nowe zasady wakacji kredytowych. Najczęściej pojawiają się pytania o to, jak wyliczyć dochód z działalności gospodarczej (czy brać pod uwagę ostatnie trzy miesiące, czy cały rok – tak, jak robią to banki przy wyliczaniu zdolności kredytowej). Okazuje się, że wyjątkowo trudny orzech do zgryzienia mają też "ryczałtowcy". "Są kompletnie pogubieni, ponieważ mają przychód" - mówi Interii Łukasz Sroczyński, pośrednik finansowy (a przy wyliczeniu tzw. wskaźnika RdD – Rata do Dochodu – który trzeba będzie wskazać we wniosku o wakacje kredytowe, brany jest pod uwagę właśnie dochód – red.).
Wątpliwości budzi też wyliczenie dochodu z etatu. Chodzi o to, czy liczyć samą pensję, czy uwzględniać również nagrody i dodatki. "Roczna premia potrafi mocno podbić średnią za ostatni kwartał i nie wiadomo czy ją uwzględniać czy nie, a jeśli tak, to dzielić na miesiące czy wliczyć całość" – czytamy w Interii.
Wakacje kredytowe w 2024. Co przewidują nowe zasady?
Projekt zmian w przepisach przedłużających wakacje kredytowe na ten rok został przyjęty przez rząd na początku marca, kilka dni później dokument trafił do Sejmu. Proces jego uchwalania powinien toczyć się szybko, bo ustawa ma wejść w życie 1 maja. Zakłada ona, że osoby posiadające kredyt hipoteczny w złotówkach będą mogły zawiesić spłatę rat w maju i czerwcu br. oraz po jednym, wybranym miesiącu w I i II kwartale br.
Z tej możliwości będą mogły skorzystać osoby których rata przekracza 30 proc. dochodu gospodarstwa domowego (tzn. ich wskaźnik Rata do Dochodu przekracza 30 proc.). Należy wziąć pod uwagę trzy ostatnie miesiące poprzedzające miesiąc złożenia wniosku. Drugą grupą uprawnioną do wakacji kredytowych 2024 będą osoby mające na utrzymaniu co najmniej troje dzieci (na dzień złożenia wniosku). W ich przypadku nie ma potrzeby spełniania kryterium RdD ponad 30 proc. Limit wartości kredytu, którego spłatę można zawiesić, został ustalony na 1,2 mln zł.
Wakacje kredytowe. Jak obliczyć dochód do wskaźnika RdD?
We wniosku o zawieszenie spłaty rat kredytu kredytobiorca będzie musiał sam złożyć oświadczenie spełnieniu kryterium RdD. Jak czytamy w projekcie, ma być ono składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Czy Ministerstwo Finansów planuje wprowadzenie jakiegoś narzędzia ułatwiającego kredytobiorcom wyliczenie swojego RdD? Jak ten wskaźnik mają liczyć osoby prowadzące działalność gospodarczą opodatkowane ryczałtem? I wreszcie – w jaki sposób mają być uwzględniane premie roczne - czy do średniej mają być dzielone przez 12 miesięcy czy brane będą pod uwagę jako suma wpływów z ostatnich 3 miesięcy?
Na te pytania, zadane przez Interię, Ministerstwo Finansów odpowiedziało, że przy wyliczaniu wskaźnika RdD na potrzeby skorzystania z wakacji kredytowych mają obowiązywać te same zasady, jakie obowiązują przy wyliczeniu RdD potrzebnego do skorzystania ze wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Resort finansów stwierdził również, że "Kredytobiorca będzie mógł zgłosić się do swojego banku o wskazanie właściwego sposobu obliczenia wartości wskaźnika RdD (analogicznie jak przy wsparciu z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców). Każdy rozpatrywany przypadek jest inny i wymaga indywidualnego wyliczenia" - czytamy w Interii.
Warto dodać, że projekt zmian w przepisach wprowadzających wakacje kredytowe obejmuje również ułatwienia w ubieganiu się o wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Zmienia tym samym zapisy ustawy z października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (de facto, w aktualnym projekcie jest więcej o zmianach w FWK niż o samych wakacjach kredytowych). W ustawie z 2015 r. do której dziś odsyła ministerstwo finansów czytamy, że przez dochód (potrzebny m.in. do wyliczenia RdD) rozumie się dochód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.