Już od 2026 roku seniorzy spełniający określone kryteria otrzymają nowe świadczenie na usługi opiekuńcze. Maksymalna kwota wsparcia wyniesie 2150 zł miesięcznie i będzie przeznaczona na pokrycie kosztów opieki w miejscu zamieszkania. Kto będzie mógł skorzystać z nowego świadczenia i na jakich zasadach? Kiedy seniorzy mogą utracić wsparcie? Sprawdź wszystkie szczegóły.
- Bon senioralny - trwają prace nad ustawą
- Kto skorzysta z bonu senioralnego?
- Kto nie dostanie bonu senioralnego?
- Kto może złożyć wniosek o bon senioralny?
- Jakie usługi można sfinansować z bonu senioralnego?
Bon senioralny to nowe świadczenie mające wesprzeć osoby starsze w codziennym funkcjonowaniu. Przepisy zakładają, że świadczenie wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku i będzie realizowane przez gminy. Skorzystają z niego osoby powyżej 75. roku życia, których rodziny nie mogą zapewnić im pełnej opieki. Świadczenie to ma umożliwić seniorom dłuższe pozostanie we własnym domu, a jednocześnie odciążyć ich bliskich w codziennej organizacji wsparcia.
Bon senioralny - trwają prace nad ustawą
Prace nad ustawą o bonie senioralnym trwają. Zostały zaplanowane na II kwartał 2025 roku, a ich ukończenie jest wymagane przez Krajowy Plan Odbudowy. W projekcie znalazło się około 400 uwag zgłoszonych w ramach konsultacji społecznych i międzyresortowych.
Projekt ustawy o bonie senioralnym w sumie jest wpisany do Krajowego Planu Odbudowy, który zobowiązuje też nas do tego, żeby ustawa obowiązywała od przyszłego roku, czyli od 1 stycznia 2026 roku - przekazała cytowana przez PAP dyrektorka Departamentu Polityki Senioralnej Marlena Muszyńska. - W tym momencie jesteśmy jeszcze w harmonogramie i w czasie - dodała.
Bon ma pomóc seniorom w codziennym funkcjonowaniu, zapewniając im opiekę w miejscu zamieszkania i zwiększając ich bezpieczeństwo. Ma on również na celu zmniejszenie obciążenia rodzin, które często muszą rezygnować z pracy zawodowej, aby zapewnić odpowiednią opiekę swoim starszym krewnym.
Kto skorzysta z bonu senioralnego?
Prawo do bonu senioralnego będą miały osoby spełniające określone warunki:
- ukończyły 75 lat,
- mają niezaspokojone potrzeby opiekuńcze, których nie może zaspokoić rodzina,
- posiadają aktywnie zawodowych zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki), którzy nie są w stanie zapewnić im opieki ze względu na zatrudnienie,
- ich dochód brutto nie przekracza określonych limitów: 3500 zł w 2026 r., 4000 zł w 2027 r., 4500 zł w 2028 r. i 5000 zł w 2029 r. i kolejnych latach.
Seniorzy korzystający z innych form pomocy (np. świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania) nie będą uprawnieni do bonu senioralnego. Oznacza to, że świadczenie to jest skierowane głównie do osób, które nie otrzymują już innego wsparcia państwowego w tym zakresie.
Kto nie dostanie bonu senioralnego?
Bon senioralny nie przysługuje wszystkim seniorom. Nie otrzymają go osoby, które nie spełniają kryterium wiekowego określonego w programie. Ponadto, świadczenie może być niedostępne dla seniorów przebywających na stałe za granicą, jeśli bon jest przeznaczony tylko dla osób mieszkających w kraju. Dodatkowo, skoro bon będzie przyznawany na podstawie kryterium dochodowego, seniorzy o wyższych dochodach mogą nie kwalifikować się do jego otrzymania.
Usługi wsparcia w ramach bonu senioralnego nie będą też przysługiwać seniorowi, który korzysta:
- ze świadczenia uzupełniającego
- ze świadczenia wspierającego
- z usługi opiekuńczej w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia i w rodzinnych domach pomocy
- z usługi sąsiedzkiej,
- ze specjalistycznej usługi opiekuńczej w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia
- z domu pomocy społecznej,
- z całodobowej opieki stacjonarnej świadczonej w zakładach opiekuńczo-leczniczych, lub pielęgnacyjno-opiekuńczych lub
- z innej instytucji zapewniającej opiekę całodzienną lub całodobową.
Kto może złożyć wniosek o bon senioralny?
O świadczenie mogą ubiegać się aktywnie zawodowi zstępni seniora (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), którzy spełniają następujące warunki:
- są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej lub prowadzą działalność gospodarczą,
- ich przychód nie przekracza dwukrotności minimalnego wynagrodzenia dla gospodarstwa jednoosobowego lub trzykrotności minimalnego wynagrodzenia dla gospodarstwa wieloosobowego.
Przychody będą weryfikowane na podstawie zaświadczeń o wynagrodzeniu, deklaracji podatkowej za poprzedni rok lub zaświadczenia o dochodach z gospodarstwa rolnego. Proces składania wniosków będzie nadzorowany przez gminy, a decyzje o przyznaniu bonu podejmowane będą po analizie dokumentacji finansowej oraz ocenie sytuacji opiekuńczej seniora.
Jakie usługi można sfinansować z bonu senioralnego?
Bon senioralny pozwoli na pokrycie kosztów usług opiekuńczych, które obejmują:
- pomoc w codziennych czynnościach (np. sprzątanie, zakupy, higiena osobista),
- kontakt z otoczeniem i organizację czasu wolnego,
- wsparcie w przygotowywaniu i spożywaniu posiłków,
- zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu seniora,
- wsparcie w umawianiu wizyt lekarskich i załatwianiu spraw urzędowych.
Ile wyniesie bon senioralny – kwoty
Wysokość bonu senioralnego została ustalona na maksymalnie 2150 zł miesięcznie. Świadczenie to będzie przeznaczone na pokrycie kosztów usług opiekuńczych, które będą świadczone na rzecz seniora w jego miejscu zamieszkania. Wartość bonu przełoży się na maksymalnie 50 godzin usług wsparcia w miesiącu. Co istotne, bon nie podlega wymianie na gotówkę ani inne formy środków płatniczych. Jeśli senior nie wykorzysta pełnej wartości bonu w danym miesiącu, niewykorzystane środki nie przechodzą na kolejny okres rozliczeniowy. Oznacza to, że seniorzy i ich opiekunowie muszą odpowiednio planować wykorzystanie świadczenia, aby uzyskać maksymalne korzyści.
Co w przypadku zamieszkiwania seniora z innymi osobami?
Gdy senior mieszka z innymi dorosłymi osobami, wsparcie będzie ograniczone do tych potrzeb, których nie mogą one zaspokoić. Jeśli w gospodarstwie domowym zamieszkuje osoba dorosła nieposiadająca dochodu, bon senioralny nie będzie przysługiwał. Jeśli w jednym gospodarstwie domowym mieszka więcej niż jedna osoba powyżej 75. roku życia, liczba godzin wsparcia w ramach bonu nie przekroczy 72 godzin miesięcznie. Dodatkowo każda sytuacja będzie rozpatrywana indywidualnie, aby zapewnić sprawiedliwy podział świadczenia wśród uprawnionych.
Kiedy można stracić bon senioralny?
Bon senioralny można stracić w kilku sytuacjach.
- jeśli zostanie on wykorzystany niezgodnie z przeznaczeniem, np. sprzedany lub przekazany osobie nieuprawnionej.
- osoby, które podadzą nieprawdziwe informacje we wniosku o bon, mogą zostać pozbawione świadczenia oraz ponieść konsekwencje prawne.
- jeśli nastąpi zmiana sytuacji materialnej seniora, tzn. jego dochody przekroczą ustalone kryterium dochodowe.
Bon senioralny - najważniejsze informacje w pigułce
Bon senioralny to świadczenie mające na celu wsparcie osób starszych w codziennym życiu. Przewiduje on finansowanie usług opiekuńczych dla osób 75+, których rodzina nie może zapewnić im wsparcia z powodu aktywności zawodowej. Maksymalna wartość bonu to 2150 zł miesięcznie, a wnioski będą składane przez zstępnych seniora. Ustawa przewiduje także limity dochodowe dla seniorów i ich rodzin, które będą brane pod uwagę przy przyznawaniu świadczenia. Prace nad projektem ustawy są w toku, a program ma ruszyć od stycznia 2026 roku. Należy pamiętać, że obecny kształć projektu ustawy może jeszcze ulec niewielkiej zmianie.