Emeryci i renciści, którzy decydują się na aktywność zawodową, muszą pamiętać o pewnych ograniczeniach dotyczących wysokości uzyskiwanego przychodu. Osoby, które osiągnęły wiek emerytalny i mają ustalone prawo do emerytury, mogą zarabiać bez żadnych ograniczeń, co z resztą?
Dla pozostałych osób, przekroczenie ustalonych limitów przychodu, uzależnionych od wysokości wynagrodzenia, może skutkować zawieszeniem prawa do świadczenia lub jego zmniejszeniem, nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia. Każdego roku, w marcu, następują zmiany w tych wartościach.
Limity przychodu dla emerytów i rencistów. Kiedy dojdzie do zawieszenia świadczenia?
Jeśli przychód emeryta lub rencisty przekroczy ustalone granice, może dojść do zawieszenia świadczenia lub jego zmniejszenia. Wartości te są uzależnione od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju. Istnieją dwie granice:
- Górna granica przychodu – 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym kwartale.
- Dolna granica przychodu – 70% tego samego wynagrodzenia, ale nie wyższa niż górna granica.
Gdy przychód przekroczy górną granicę, prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu. W przypadku, gdy przychód jest wyższy niż dolna granica, ale nie przekracza górnej, świadczenie jest zmniejszane, jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia.
Kto nie podlega ograniczeniu limitu przychodów?
Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS osoby, które osiągnęły wiek 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni), nie podlegają ograniczeniom dotyczącym limitów przychodu.
Ważne
Wyjątek
Ponadto, jeżeli emeryt lub rencista kontynuuje pracę u tego samego pracodawcy, którego zatrudniał przed przejściem na emeryturę, nie stosuje się do niego przepisy o zawieszeniu świadczenia, niezależnie od wysokości osiąganego przychodu.
Jak ustala się limit przychodu dla emerytów i rencistów?
Granice przychodu są ustalane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za poprzedni kwartał. Te dane ogłasza Prezes GUS w Monitorze Polskim do 7. roboczego dnia drugiego miesiąca każdego kwartału. Zmiany w granicach przychodu wprowadzane są cztery razy w roku – w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu.
Zmiana granicy przychodu oraz maksymalnych kwot zmniejszenia świadczeń ma miejsce 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia. Każdorazowo Prezes ZUS ogłasza te zmiany w formie komunikatów. Wartości są zaokrąglane do pełnych 10 groszy.
Przykład
Granice przychodu w marcu 2025 roku
W marcu 2025 roku, po uwzględnieniu wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za IV kwartał 2024 roku, dolna granica przychodu wynosi 5.934,10 zł, a górna – 11.020,40 zł.
Od czego zależy wysokość kwot maksymalnego zmniejszenia świadczenia?
Wartość maksymalnego zmniejszenia świadczenia, w przypadku przekroczenia dolnej granicy przychodu, zależy od rodzaju świadczenia oraz wskaźnika waloryzacji. Wartości te mogą się zmieniać w zależności od aktualnej waloryzacji. Na przykład, w marcu 2025 roku:
- wartość maksymalnego zmniejszenia wynosi 936,61 zł dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- 704,75 zł dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy
- 798,72 zł dla renty rodzinnej dla jednej osoby.
Te kwoty są podwyższane zgodnie z wskaźnikiem waloryzacji emerytur i rent obowiązującym w danym roku.
Zmiany dla emerytów i rencistów w marcu 2025 roku
W marcu 2025 roku nastąpiły zmiany wysokości granicznych kwot przychodu oraz kwot maksymalnego zmniejszenia świadczeń. Na podstawie przeciętnego wynagrodzenia za IV kwartał 2024 roku, dolna granica przychodu wzrosła do 5.934,10 zł, a górna do 11.020,40 zł. Ponadto, maksymalne kwoty zmniejszenia świadczeń zostały zaktualizowane:
- Emerytura lub renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – maksymalne zmniejszenie wynosi 936,61 zł.
- Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – kwota zmniejszenia to 704,75 zł.
- Renta rodzinna dla jednej osoby – zmniejszenie wynosi 798,72 zł.
Jak śledzić zmiany w limitach przychodu
Dla emerytów i rencistów podejmujących pracę, istotne jest monitorowanie zmian w limitach przychodu oraz maksymalnych kwotach zmniejszenia świadczeń. W marcu 2025 roku, na podstawie wyliczeń GUS, nastąpiły zmiany w dolnej i górnej granicy przychodu, a także kwotach maksymalnego zmniejszenia świadczenia. Każdy emeryt lub rencista, który planuje podjąć aktywność zawodową, powinien być świadomy tych ograniczeń, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji finansowych.