Przepychanka ministrów o zasiłek pogrzebowy. Jest porozumienie w sprawie kwoty

Skoro nie ingeruje ona w stan budżetu państwa, znajduje się poza kompetencjami ministra finansów, który nie powinien jej podważać. To sedno odpowiedzi Sebastiana Gajewskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki społecznej na uwagi do kolejnej, trzeciej już wersji nowelizacji ustawy emerytalnej, dotyczącej zasiłku pogrzebowego.

Ta znajduje się na RCL na etapie Stałego Komitetu Rady Ministrów. W ten sposób autor odpowiedział na „zaczepki” ministra finansów, który w uwagach do projektu skrytykował pomysł wprowadzenia począwszy od 2027 r. dobrowolnego mechanizmu podwyżki świadczenia. Miałby on polegać na obserwacji przez szefa resortu finansów wskaźnika wzrostu cen wybranych usług pogrzebowych (ogłaszanego co roku do 1 marca przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych) i ew. ogłaszania na tej podstawie podniesienia zasiłku (fakultatywnie).

„Przeprowadzenie badania poprzedzającego weryfikację mieści się w statutowym zakresie działania IPiSS, a wprowadzenie takiego zadania (…) zostało uzgodnione z jego dyrekcją. Uwaga dotycząca obciążania IPiSS badaniami jest więc niezasadna i również – jako niewywołująca skutków finansowych pozostaje poza zakresem działania ministra finansów” – czytamy w piśmie resortu pracy.

Jaka będzie kwota zasiłku pogrzebowego od 2026 roku?

Niekończące się targi wskazanych urzędów na tle projektu dotyczącego zasiłku pogrzebowego to stały „punkt rozrywki” od kilku miesięcy. W międzyczasie jednak doszły do porozumienia w jednej kwestii – świadczenie ma wynosić 7000 zł i w tej kwocie będzie obowiązywać od 2026 r. Ministerstwo rodziny pracy i polityki społecznej zaproponowało w trzeciej wersji nowelizacji nie tylko tę kwotę, ale także mechanizm jego dobrowolnego podwyższania od 2027 r. Mnisterstwo finansów sprzeciwia się jednak waloryzacji, nawet jeśli miałaby być fakultatywna. „Nie wydaje się celowe coroczne obciążanie IPiSS badaniami wzrostu cen wybranych usług pogrzebowych uwzględnionych w zbiorze cen Głównego Urzędu Statystycznego” – czytamy w opinii ministerstwa finansów do projektu.

Zwrot zasiłku celowego na wypadek spadku po zmarłym

Ministerstwo rodziny pracy i polityki społecznej zaproponowało także by skorygować zasady przyznawania zasiłku celowego z pomocy społecznej na pokrycie nadzwyczajnych kosztów pogrzebu. To świadczenie miałoby przysługiwać bez kryterium dochodowego, bez ograniczenia sztywnej maksymalnej kwoty zasiłku oraz z zastrzeżeniem ewentualnego zwrotu, jeśli beneficjent uzyska np. spadek po zmarłym.

Dzisiaj zasiłek pogrzebowy wynosi 4000 zł, niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu.

Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?

Zasiłek przysługuje:

• członkowi rodziny (poniżej informacje, kto jest uznawany za członka rodziny w świetle przepisów)
• pracodawcy
• domowi pomocy społecznej
• gminie (np. w przypadku śmierci osoby w kryzysie bezdomności)
• powiatowi
• osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego
• osobie obcej

Aby otrzymać zasiłek, należy okazać dokumenty, które potwierdzają pokrycie kosztów pogrzebu (np. fakturę).

Kto jest uznawany za członka rodziny?

Zgodnie z przepisami za członka rodziny uznaje się:

• małżonka (wdowę, wdowca, a także małżonka pozostającego w separacji)
• rodziców, ojczyma, macochę oraz osobę przysposabiającą
• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione
• dzieci przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej
• inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności
• rodzeństwo
• dziadków
• wnuki
• osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna

W jakiej sytuacji przysługuje zasiłek?

Zasiłek pogrzebowy przysługuje po śmierci:

• osoby, która miała przyznane prawo do emerytury lub renty
• osoby, która miała przyznaną emeryturę pomostową
• osoby, która jest ubezpieczona w ZUS (w tym także z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego)
• osoby, która miała przyznane nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
• osoby, która zmarła w czasie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu ubezpieczenia
• osoby, która w dniu śmierci nie miała przyznanej emerytury lub renty, ale spełniała warunki do jej uzyskania
• osoby, która pobierała świadczenie pieniężne jako cywilna niewidoma ofiara działań wojennych
• osoby, która pobierała świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny
• osoby, która pobierała rentę socjalną
• osoby, która zmarła wskutek wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach członka rodziny osoby wymienionej w punktach 1–4, 8 i 10

Co ważne, zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu.