IKE, czyli Indywidualne Konto Emerytalne, to rozwiązanie przeznaczone dla osób, które chcą samodzielnie oszczędzać na emeryturę. Ma pełnić funkcję poduszki finansowej zbudowanej z myślą o przyszłości. W jego ramach można posiadać różne produkty finansowe zarówno inwestycyjne, jak i oszczędnościowe. Kluczową zaletą w tym przypadku jest brak podatku od zysków kapitałowych. Aby jednak nie zapłacić podatku Belki, trzeba spełnić pewne warunki.
IKE stanowi element trzeciego filaru polskiego systemu emerytalnego, obok IKZE oraz PPK. Pierwsze dwa filary tworzą z kolei konto i subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Trzeci filar obejmuje produkty dobrowolne. Co najważniejsze, są to środki prywatne, a zatem nie mogą zostać przeznaczone na emeryturę dla innych osób. Oznacza to również, że mamy nad nimi pełną kontrolę i możemy je wypłacić w dowolnym momencie.
Jak działa IKE?
Choć pieniądze zebrane na Indywidualnym Koncie Emerytalnym są zbierane z myślą o czasie, gdy nie będziemy już pracować, nic nie stoi na przeszkodzie, aby skorzystać z nich nieco wcześniej. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku szybszej wypłaty, zyski zostaną opodatkowane podatkiem Belki. Kiedy zatem nie dotyczy nas 19 proc. danina?
- Gdy wypłacimy pieniądze po 60. roku życia (lub po 55. roku życia, jeśli korzystamy z wcześniejszych uprawnień emerytalnych).
- Gdy dodatkowo spełnimy jeden z dwóch warunków - będziemy dokonywać wpłat na IKE co najmniej przez 5 dowolnych lat lub dokonamy więcej niż 50 proc. wartości wpłat, przynajmniej 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę pieniędzy z konta.
Oznacza to, że do kieszeni osób, które spełnią oba warunki, trafi 100 proc. zysków. Ile środków można ulokować w IKE? W 2024 roku roczny limit wynosi 23 472 zł. Oznacza to, że gdybyśmy chcieli wpłacać równe kwoty każdego miesiąca, musimy odkładać 1956 zł. W praktyce kwota wpłat jest dowolna. Zgodnie z obowiązującym prawem, roczne limity nie mogą się zmniejszać. Można zatem oczekiwać, że w każdym kolejnym roku będą nieco większe lub pozostaną na tym samym poziomie. Limit stanowi 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Osoby, które wpłacą więcej, odzyskają nadpłatę.
Indywidualne Konto Emerytalne można założyć od 16. roku życia. Co istotne, pieniądze na rachunku może gromadzić tylko jedna osoba. Nie ma zatem możliwości założenia wspólnego konta dla małżonków. Poza tym każda osoba może posiadać tylko jedno IKE.
Jak założyć IKE?
Kolejna dobra informacja jest taka, że środki zgromadzone na Indywidualnym Koncie Emerytalnym podlegają dziedziczeniu. Osoby, które otrzymują taki spadek, nie muszą płacić podatku od spadków i darowizn, ani podatku dochodowego. Pojawia się zatem pytanie, jak założyć IKE? Na początek należy zastanowić się nad tym, jaka forma oszczędzania lub inwestowania nas interesuje. Jakie produkty finansowe można mieć w ramach konta?
- Rachunek maklerski.
- Detaliczne obligacje Skarbu Państwa.
- Rachunek oszczędnościowy w banku.
- Polisy inwestycyjne z ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych.
- Fundusze inwestycyjne oferowane przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych.
- Dobrowolny fundusz emerytalny, który prowadzi powszechne towarzystwo emerytalne.
Przed podjęciem decyzji należy zapoznać się ze specyfiką każdego produktu, a także sprawdzić tabele opłat i prowizji. Każda instytucja oferująca IKE zapewnia różne możliwości oszczędzania i inwestowania środków. Jeśli po pewnym czasie dojdziemy do wniosku, że chcemy zmienić konto, nic nie stoi na przeszkodzie, aby przenieść środki do innej instytucji. Jeżeli jednak dokonamy przeniesienia przed upływem 12 miesięcy od założenia konta, możemy zostać obciążeni opłatą transferową. Środki zgromadzone na koncie możemy wypłacać dowolną liczbę razy. Nie obowiązuje również limit liczby wpłat (jedynie roczny limit wartościowy).