Pracodawca, który nawiązał stosunek pracy z pracownikiem ma obowiązek zarejestrowania pracownika w ZUS-ie i rozpoczęcia odprowadzania za niego składek społecznych oraz zdrowotnych.Jak sprawdzić, czy pracodawca wywiązuje się z tego obowiązku? Co robić w sytuacji, kiedy składki nie są odprowadzane? Jakie są konsekwencje braku wpłat dla pracownika?

W jaki sposób sprawdzić, czy pracodawca opłaca pracownikowi składki ZUS?

Fakt zgłoszenia przez pracodawcę pracownika do ubezpieczenia w ZUS i odprowadzania za niego składek pracownik może sprawdzić w następujący sposób:

  • online – poprzez Platformę Usług Elektronicznych, czyli PUE ZUS, pod warunkiem jest posiadanie konto na platformie PUE,
  • telefonicznie – dzwoniąc pod numer 22 560 16 00 i uzyskują informację z Centrum Obsługi Telefonicznej, czyli COT ZUS,
  • osobiście w placówce ZUS – podstawowe informacje dotyczące zgłoszenia do ubezpieczenia udzielane są od razu, natomiast do bardziej szczegółowe dane przygotowywane są w odpowiedzi na złożony odpowiedni wniosek. To druk ZUS US-7, czyli "Wniosek o wydanie zaświadczenia/informacji z konta osoby ubezpieczonej", który jest dostępny w każdej placówce, a także na stronie internetowej ZUS.

– Jeżeli pracownik chce sprawdzić, czy pracodawca odprowadza składki ZUS, to może skorzystać z platformy "PUE ZUS" na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Każdy pracownik ma prawo sprawdzić tam regularność wpłat. W przypadku wątpliwości warto skontaktować się z ZUS, aby uzyskać informacje o odprowadzanych składkach. Dodatkowo podczas corocznego rozliczenia podatkowego pracodawca zobowiązany jest do dostarczenia pracownikowi informacji dotyczących odprowadzonych składek– tłumaczy w rozmowie z serwisem gazetaprawna.pl Marta Handzlik-Rosuł, prawniczka specjalizująca się w prawie pracy.

Skarga do ZUS: Wszczęcie kontroli i nałożenia sankcji na pracodawcę

W sytuacji, kiedy pracodawca nie odprowadza składek, pracownik powinien działać. Przed wszystkim może złożyć wniosek do pracodawcy o przedstawienie rozliczenia jego składek, które pracodawca ma obowiązek mu udostępnić. Jeżeli tego nie zrobi, wówczas pracownik powinien wnioskować do pracodawcy o uzasadnienie odmowy.

– W pierwszej kolejności warto skonsultować się z pracodawcą i zapytać o powód ewentualnych opóźnień w odprowadzaniu składek. Jeśli rozmowa z pracodawcą nie przyniesie rezultatów, można złożyć skargę do ZUS. Organ ten ma uprawnienia do wszczęcia kontroli i nałożenia sankcji na pracodawcę. Dodatkowo w przypadku braku reakcji ze strony pracodawcy albo ZUS, można także sprawę zgłosić do Inspekcji Pracy. Inspektorzy pracy mają kompetencje do badania zgodności działań pracodawcy z przepisami dotyczącymi ubezpieczeń społecznych. W skrajnych przypadkach, gdy wszystkie inne metody zawiodą, warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy, który pomoże podjąć odpowiednie kroki prawne – podpowiada Marta Handzlik-Rosuł.

Braku wpłat składek ZUS: Pracownik nie traci prawa do emerytury

Jeżeli płatnik zgłosił pracownika do ubezpieczeń i składa za niego miesięczne raporty do ZUS-u to w sytuacji, kiedy pracodawca nie odprowadza składek to nie traci on prawa do ubezpieczenia zdrowotnego, nie ma to też wpływu na wypłatę zasiłków. Pracownik nie straci również w tym przypadku prawa do emerytury, ponieważ świadczenie to nalicza się w oparciu o składki należne, a nie te rzeczywiście opłacone.