1 listopada 2023 roku zaczął obowiązywać nowy okres zasiłkowy 2023/2024. Jeżeli wniosek o zasiłek rodzinny został złożony od 1 września do 31 października, jego wypłata nastąpi do końca grudnia. Jakie są kwoty zasiłków w 2024 r.? Czy można jeszcze składać wnioski o zasiłki rodzinne?

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.Świadczenie otrzymuje się na 12 miesięcy, a okres rozliczeniowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku. Jednak wniosek o zasiłek rodzinny można złożyć w dowolnym miesiącu. Jeśli wnioskodawca otrzyma prawo do świadczenia, będzie je otrzymywał od miesiąca, w którym złożył formularz, do końca okresu zasiłkowego.

Zasiłek rodzinny. Czy będą zmiany od 2024 r.?

Zasady ustalania uprawnień i wypłaty zasiłku rodzinnego obowiązują już przeszło od 20 lat. A reguluje je ustawa z 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych.

Premier Donald Tusk po objęciu stanowiska szefa rządu obiecał, że żadne świadczenie, które zostało Polakom dane, nie zostanie im odebrane. Tym samym również i w kwestii świadczeń rodzinnych nie należy spodziewać się drastycznych zmian.

Z danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wynika, iż w I kwartale 2023 r. przeciętna miesięczna liczba wypłacanych zasiłków rodzinnych z dodatkami wyniosła 1,1 mln, a wydatki z tego tytułu wyniosły ok. 573,4 mln

Kto może pobierać zasiłek rodzinny?

Rodzic bądź opiekun prawny może ubiegać się o wypłatę zarówno zasiłków rodzinnych, jak i dodatków do zasiłków.

Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje:

-rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;

- opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);

- osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Zasiłek rodzinny przysługuje wymienionym osobom, do ukończenia przez dziecko:

- 18 roku życia lub

- nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo

- 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

- dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;

- dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;

- osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

- pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;

-osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:

a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,

b) ojciec dziecka jest nieznany,

c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,

d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;

- dziecko zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach;

- członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Podstawowe zasady udzielania zasiłku rodzinnego

Wysokość dochodu: Rodzice lub opiekunowie muszą spełniać określone kryteria dochodowe. Kwota ta może się zmieniać w zależności od liczby osób w rodzinie oraz szczególnych potrzeb, takich jak niepełnosprawność dziecka.

Liczba dzieci: Zasiłek rodzinny jest przyznawany na podstawie liczby dzieci w rodzinie. W przypadku dzieci niepełnosprawnych, kryteria mogą być inne.

Obywatelstwo: Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje polskim obywatelom oraz cudzoziemcom posiadającym zezwolenie na pobyt stały lub czasowy w Polsce.

Zamieszkanie: Zasiłek rodzinny jest przyznawany rodzinom, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski.

Ile wynosi zasiłek rodzinny?

W okresie od 1 listopada 2023 r. do 31 października 2024 r. kwota zasiłku rodzinnego wynosić będzie:

zasiłek na dziecko w wieku od urodzeniado ukończenia 5 lat – 95 zł miesięcznie,

zasiłek na dziecko w wieku powyżej 5 lat do ukończenia 18 lat – 124 zł miesięcznie,

zasiłek na dziecko w wieku powyżej 18 lat do ukończenia 24 lat – 135 zł miesięcznie.

Aby uzyskać zasiłek rodzinny lub dodatek do zasiłku należy spełnić odpowiednie kryterium dochodowe. Aktualnie wynosi ono 674 zł miesięcznie w przeliczeniu na osobę w rodzinie.
W sytuacji, gdy w rodzinie znajduje się dziecko niepełnosprawne, kryterium dochodowe jest wyższe i wynosi 764 zł miesięcznie na osobę.

Od 1 stycznia 2016 roku obowiązuje tzw. mechanizm „złotówka za złotówkę” przy ustalaniu dochodu rodziny uprawniającego do zasiłku rodzinnego i dodatków. Zgodnie z tym mechanizmem, przekroczenie kryterium dochodowego przez rodzinę ubiegającą się o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami nie oznacza automatycznego wykluczenia jej z systemu świadczeń."

W przypadku gdy dochód rodziny przekracza kwotę kryterium dochodowego (tj. odpowiednio 674 zł lub 764 zł) pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny.

Dodatki do zasiłku rodzinnego. Jakie dodatki i jakie kwoty?

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Dodatek przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jednorazowo, w wysokości 1000 zł. Dodatek przysługuje także opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców z następujących powodów: drugi z rodziców dziecka nie żyje; ojciec dziecka jest nieznany; powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice nie żyją.

Kwota dodatku wynosi miesięcznie:

193 zł na dziecko, nie więcej jednak niż386 zł na wszystkie dzieci.

273 zł na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie więcej jednak niż 546 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

- 24 miesięcy kalendarzowych,

- 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,

- 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości400 zł miesięcznie.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Dodatek przysługuje w wysokości 95 zł miesięcznie matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje osobom uprawnionym do zasiłku rodzinnego na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

- do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;

- powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Kwota dodatku wynosi miesięcznie 90 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia lub 110 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Dodatek przysługuje osobie uprawnionej do zasiłku rodzinnego na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek przysługuje raz w roku w wysokość 100 zł.

Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego, albo rocznego przygotowania przedszkolnego. Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek przysługuje osobie uprawnionej do zasiłku rodzinnego, w wysokości:

113 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

69 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej.

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.