Subskrybuj nas na Youtube
Tylko niektórzy świadczeniobiorcy mogą podejmować działalność zarobkową bez żadnych ograniczeń. Pozostali muszą rozliczyć się z uzyskanego w ubiegłym roku przychodu. Na złożenie zaświadczeń albo oświadczeń o jego wysokości mają czas do 2 marca.
Czy można doliczyć przychód do innego okresu
Mam przyznaną wcześniejszą emeryturę. Od stycznia 2014 roku pracuję też na podstawie umowy o pracę. Z uwagi na wysokie wynagrodzenie ZUS na mój wniosek zawiesił świadczenie. Jednak od połowy roku zmieniły się wymiar mojego etatu i pensja. Ponieważ wyniosła ona 2 tys. zł, ZUS zaczął mi wypłacać emeryturę. Pod koniec grudnia otrzymałam wysoką nagrodę za pierwsze półrocze. Czy jest jakaś szansa, aby ZUS nie uznał, że muszę zwrócić emeryturę za ten miesiąc?
TAK
Choć nagroda powinna zostać doliczona do przychodu za grudzień 2014 roku, to przepisy przewidują wyjątek od zasady przyporządkowania przychodu do miesiąca, w którym został wypłacony lub przedstawiony do wypłaty. ZUS może potraktować określony przychód jako uzyskany w okresie, w którym była wykonywana praca, gdy w tym czasie prawo do emerytury było zawieszone. Tak było w analizowanej sytuacji z uwagi na osiąganie przychodu w wysokości przekraczającej 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Taki sposób klasyfikacji przychodów może mieć miejsce tylko wtedy, gdy jest on korzystniejszy dla emeryta od przyporządkowania poszczególnych wypłat na zasadach ogólnych.
W tym przypadku ZUS doliczy nagrodę do przychodu za miesiące z pierwszego półrocza 2014 roku, czyli do okresu, za który przysługuje – gdy prawo do emerytury było zawieszone. Będzie to bowiem korzystniejsze dla osoby dorabiającej do emerytury. Dzięki temu ZUS uzna, że emerytura za grudzień 2014 roku przysługiwała jej w pełnej wysokości.
Podstawa prawna
Art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Par. 1 ust. 5 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz.U. nr 58, poz. 290 ze zm.).
Czy zleceniobiorca musi dostarczyć zaświadczenie
Od dwóch lat jestem uprawniony do wcześniejszej emerytury. Przez cały 2014 rok wykonywałem pracę na umowę-zlecenie za 400 zł miesięcznie. Czy mimo tak niskiego wynagrodzenia muszę dostarczyć do ZUS zaświadczenie o przychodzie za 2014 rok?
TAK
Emeryt musi powiadomić ZUS o osiąganiu przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Takim tytułem jest umowa-zlecenie. Niska kwota wynagrodzenia osiąganego z tej umowy nie zwalnia z obowiązku informowania ZUS niezwłocznie po podjęciu działalności zarobkowej w trakcie roku kalendarzowego oraz po zakończeniu roku kalendarzowego. Do końca lutego następnego roku należy bowiem powiadomić ZUS o wysokości przychodu osiągniętego w całym poprzednim roku. Do tej daty dorabiający emeryt powinien dostarczyć do ZUS zaświadczenie o przychodzie wystawione przez zleceniodawcę. Ponieważ w 2015 r. 28 lutego wypada w sobotę traktowaną jako dzień równorzędny z ustawowo wolnym od pracy, dlatego zaświadczenie można złożyć w najbliższy następny dzień powszedni, czyli 2 marca.
Podstawa prawna
Art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Par. 3, par. 5 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz.U. nr 58, poz. 290 ze zm.).
Czy przedsiębiorca w oświadczeniu wykazuje zyski
W październiku 2014 roku – już po nabyciu uprawnień do wcześniejszej emerytury – rozpocząłem prowadzenie działalności gospodarczej. Wykonuję ją na rzecz byłego pracodawcy. Z tytułu prowadzenia firmy nie opłacam składek. Dowiedziałem się, że mimo to muszę rozliczyć się z ZUS. Czy powinienem wykazać faktyczne zyski z 2014 roku?
NIE
W oświadczeniu składanym w celu rocznego rozliczenia przedsiębiorca nie wykazuje faktycznie uzyskanego przychodu z działalności. Musi natomiast podać przychód w wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, od której byłby zobowiązany je opłacać, gdyby nie był emerytem.
Z uwagi na to, że przedsiębiorca w tym przypadku nie mógłby skorzystać z obniżonej podstawy wymiaru składek, bo wykonuje działalność na rzecz byłego pracodawcy, musi wykazać ją w wysokości 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. W 2014 roku ta minimalna podstawa wynosiła 2247,60 zł. Wykazanie przychodu w takiej wysokości nie będzie miało wpływu na kwotę wypłacanej przez ZUS emerytury.
Podstawa prawna
Art. 104 ust. 1a, art. 104 ust. 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Art. 18 ust. 8, art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121).
Czy przychód z umowy o dzieło zmniejszy rentę
Jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy, pracuję też na podstawie umowy o dzieło. Firma, na rzecz której wykonuję umowę, twierdzi, że nie muszę o niej informować ZUS. Czy powinnam rozliczyć się z przychodu osiągniętego w ubiegłym roku?
NIE
Osoba wykonująca umowę o dzieło uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy nie musi informować ZUS o jej zawarciu i osiągniętym przychodzie. Prawo do renty ulega bowiem zawieszeniu lub zmniejszeniu tylko w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Natomiast od umowy o dzieło, która nie jest zawierana z własnym pracodawcą albo na jego rzecz, nie opłaca się składek ani na ubezpieczenia społeczne, ani na zdrowotne.
Podstawa prawna
Art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121).
Czy wiek emeryta wpływa na rozliczenia
Nabyłam prawo do emerytury, bo osiągnęłam wymagany wiek 60 lat i 1 miesiąca. W listopadzie 2014 roku otrzymałam propozycję zatrudnienia na część etatu, którą przyjęłam. Wciąż wykonuję tę umowę. Czy to prawda, że mogę dorabiać do emerytury bez ograniczeń?
TAK
Czytelniczka ma prawo do osiągania przychodu z jakiejkolwiek działalności i bez żadnych limitów, bo ukończyła określony dla niej przez przepisy wiek emerytalny. Z tego powodu nie musiała informować ZUS w listopadzie o podpisaniu umowy o pracę. Nie ciąży też na niej obowiązek rozliczenia z ZUS po zakończeniu roku kalendarzowego.
Podstawa prawna
Art. 103 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy wybór wariantu rozliczenia jest istotny
Od ponad roku jestem na wcześniejszej emeryturze i dorabiam, wykonując pracę na umowę-zlecenie. Przez pierwsze trzy miesiące 2014 roku otrzymywałam wynagrodzenie po 5500 zł. Następnie od kwietnia do lipca po 2500 zł, a od sierpnia do grudnia po 1000 zł. Informowałam o tym ZUS na bieżąco, który najpierw zawiesił mi wypłatę świadczenia, a potem je przywrócił. Podobno powinnam obecnie wystąpić o rozliczenie w wariancie rocznym, a nie miesięcznym, bo będzie to dla mnie korzystne. Czy to prawda?
TAK
Dokonując rozliczenia w wariancie rocznym, ZUS porównuje kwotę przychodu osiągniętego przez emeryta w całym roku kalendarzowym z rocznymi kwotami granicznymi. Ich przekroczenie powoduje zawieszenie albo zmniejszenie emerytury. Dla 2014 roku wynoszą one 59 099,00 zł i 31 822,80 zł. Gdy roczny przychód emeryta jest wyższy od pierwszej kwoty, ZUS uznaje, że emerytura za cały rok powinna być zawieszona. Jeśli natomiast przekracza 31 822,80 zł, ale nie jest wyższy od 59 099,00 zł, emerytura musi być odpowiednio zmniejszona.
W przedstawionej sytuacji przychód uzyskany w 2014 roku wyniósł 31 500 zł. Po porównaniu go z rocznymi progami zarobkowymi okazuje się, że nie przekroczył nawet niższego. Zatem przy wyborze takiego sposobu rozliczenia ZUS stwierdzi, że emerytura przysługuje za cały rozliczany rok w pełnej wysokości. Czytelniczce będzie więc przysługiwało wyrównanie świadczenia.
Gdyby natomiast ZUS dokonał rozliczenia w wariancie miesięcznym, musiałby uznać za zasadne zawieszenie emerytury za pierwsze trzy miesiące 2014 roku. Przy takiej formie rozliczenia porównuje bowiem kwoty przychodu osiągniętego w poszczególnych miesiącach minionego roku kalendarzowego z granicznymi kwotami przychodu, które obowiązywały w tych miesiącach. Przychód uzyskany w styczniu, lutym i marcu 2014 roku przekroczył wyższy limit dla tych miesięcy wynoszący w styczniu i w lutym 4747,30 zł, a w marcu 4970,40 zł, dlatego ZUS stwierdziłby konieczność zawieszenia świadczenia. Natomiast przychód w kolejnych miesiącach 2014 roku nie był wyższy od niższego progu zarobkowego, a zatem nie wpływałby na wysokość emerytury.
Z powyższego porównania wynika, że rozliczenie w wariancie rocznym będzie korzystniejsze niż w formie miesięcznej.
Podstawa prawna
Art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Par. 6, par. 8 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz.U. nr 58, poz. 290 ze zm.).