Na początku lutego ZUS udostępniał gminom nieprawidłową wysokość składek zdrowotnych odprowadzonych w 2020 r. za członków rodzin ubiegających się o świadczenia. W efekcie urzędnicy muszą zweryfikować postępowania, w których je wykorzystały, głównie te dotyczące dodatku osłonowego.

Taka informacja pojawiła się w komunikacie skierowanym do samorządów przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS). Jak wyjaśnia resort, od 1 do 6 lutego br. w systemie informatycznym ZUS występował błąd polegający na przekazywaniu nieprawidłowych danych o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne za 2020 r. Są one niezbędne do ustalenia dochodu za ten rok (informacje te gminy ściągają drogą elektroniczną za pośrednictwem Emp@tii). Błąd sprowadzał się do tego, że w danych obejmujących 2020 r. zakład podawał podwójną wysokość składki za styczeń. W efekcie doszło do zawyżenia wysokości tej należności, co z kolei przełożyło się na zaniżenie dochodu netto. To oznacza, że w indywidualnych przypadkach mogło dojść do nieuprawnionego przyznania świadczeń uzależnionych od spełnienia kryterium dochodowego.
W związku z tym gminy powinny bezzwłocznie z urzędu zweryfikować postępowania, w ramach których uzyskały w dniach 1–6 lutego informacje z ZUS o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne członka danej rodziny, i ponownie za pomocą Emp@tii wysłać zapytanie o jej wysokość za 2022 r.
MRiPS w swoim komunikacie wskazuje, że takie działanie powinno dotyczyć spraw o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych na obecnie trwający okres zasiłkowy 2021/2022 oraz świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego (również na bieżący okres). Informuje, że w przypadku zidentyfikowania nieprawidłowo wydanej decyzji na skutek zawyżenia wysokości składki zdrowotnej należy ją zmienić lub uchylić na podstawie art. 145 kodeksu postępowania administracyjnego.
Można stosować stary wzór wniosku o dodatek osłonowy
Można stosować stary wzór wniosku o dodatek osłonowy

Zobacz również
Ten sam problem mają jednak gminy w przypadku spraw o dodatek osłonowy, w których obowiązują te same zasady ustalania sytuacji dochodowej rodziny co w świadczeniach rodzinnych. Jest on nawet większy, bo teraz wniosków o zasiłki na dzieci czy z FA jest mało, za to bardzo dużo tych o wprowadzony na początku br. dodatek osłonowy. Wiele wskazuje na to, że to właśnie trwająca akcja rozpatrywania tych wniosków doprowadziła do wykrycia nieprawidłowości.
– Mamy sprawy, w których o dodatek osłonowy starają się te same rodziny, którym przyznaliśmy w ubiegłym roku zasiłek na dziecko. Ku naszemu zaskoczeniu okazało się, że pobrana na potrzeby dodatku kwota składki za 2020 r. różniła się od tej uzyskanej z ZUS w październiku 2021 r., a chodziło o tę samą osobę. Dlatego zgłosiliśmy ten problem do dostawcy oprogramowania oraz ministerstwa, bo nie wiedzieliśmy, która wysokość składki jest prawidłowa – mówi Magdalena Rynkiewicz-Stępień, zastępca dyrektora Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu.
Teraz, gdy sprawa się wyjaśniła i wiadomo, że błędne były dane z początku lutego, gminy czeka konieczność sprawdzenia spraw o dodatek osłonowy, żeby wychwycić te, w których w tym czasie ściągały z ZUS kwoty składek zdrowotnych. Nie jest to proste, zwłaszcza dla tych samorządów, gdzie złożono dużo wniosków o to świadczenie.
– Do tej pory wpłynęło 6 tys. wniosków o dodatek osłonowy, z czego w ponad 2 tys. dokonaliśmy już ustaleń dotyczących wysokości dochodów. Czekamy, aż dostawca oprogramowania zapewni usługę pozwalającą wygenerować raport, w którym zostaną wyodrębnione osoby, o których składki wysyłaliśmy zapytania do ZUS we wskazanym w komunikacie okresie, aby tylko do nich ograniczyć weryfikację – informuje Karolina Guz, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach.
Dodaje, że wprawdzie w tym momencie trudno przesądzić, jak duża jest skala ujawnionego problemu, niemniej mocno komplikuje to prace związane z przyznawaniem dodatku. Urzędnicy będą bowiem musieli wracać do spraw, które wydawały się już załatwione, i poświęcać na nie czas, w którym mogliby się zająć kolejnymi wnioskami. Tego czasu jest zaś o tyle mało, że na rozpatrzenie i wypłacenie pierwszej raty dodatku osłonowego w przypadku wniosków złożonych do końca stycznia mają czas do 31 marca br.