Na to, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiesi lub zmniejszy rentę socjalną, będzie miał wpływ przychód osiągany z działalności podlegającej obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Renta socjalna to świadczenie wypłacane co miesiąc przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przysługuje osobom, które utraciły szansę na możliwość podjęcia lub kontynuowania zatrudnienia na rynku pracy.

Co zmniejsza lub zawiesza rentę socjalną

Chodzi o przychód np.:

  • z pracy na podstawie stosunku pracy,
  • z pracy na podstawie umowy zlecenia lub współpracy przy tej umowie,
  • z pracy na podstawie umowy agencyjnej lub współpracy przy tej umowie,
  • z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu.

Na zawieszenie lub zmniejszenie renty wpływ mają także kwoty wypłaconych:

  • zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego,
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy,
  • świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Na zawieszenie lub zmniejszenie renty wpływa również przychód z tytułu służby, np. w Policji czy Wojsku Polskim.

Jak przychód wpływa na prawo i wysokość renty socjalnej

Jeśli osiągany przychód będzie:

  • niższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy – to rentę socjalną ZUS wypłaci w pełnej wysokości,
  • wyższy od 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ale nie przekroczy 130% tego wynagrodzenia – to ZUS zmniejsz rentę socjalną (renta zmniejszana jest o kwotę przekroczenia, ale nie wyższą niż kwota maksymalnego zmniejszenia dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy),
  • wyższy niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy – to rentę socjalna ulega zawieszeniu .

Ważne. Od 1 stycznia 2022 r. nie mają wpływu na zmniejszenie lub zawieszenie renty socjalnej przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, opodatkowanych na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Gdy ZUS ustala przychód, od którego zależy zmniejszenie lub zawieszenie renty socjalnej, uwzględnia kwotę, od której oblicza się składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (jest to tzw. podstawa wymiaru składek).

Jeśli beneficjent prowadzi pozarolniczą działalność, ZUS przyjmie przychód, który stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – lub który stanowiłby tę podstawę, gdyby beneficjent był objęty obowiązkiem tych ubezpieczeń.

Jeżeli beneficjent osiąga przychód z dwóch lub więcej źródeł to ZUS przychody zsumuje (np. przychód z pracy i działalności gospodarczej).

Ważne. Należy poinformować o przychodach z pracy zarobkowej także wówczas, gdy beneficjent jest wyłączony z obowiązku ubezpieczeń społecznych:

  • z tytułu ustalenia prawa do świadczenia, lub
  • wykonuje pracę zarobkową niepodlegającą obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z uwagi na to, że podlega temu obowiązkowi z innego tytułu.

Ważne. Przychód uważa się za osiągnięty w miesiącu (roku), w którym został wypłacony lub przedstawiony do wypłaty.