Przepisy nie przewidują „składania wniosku wstecz”, bo rodzaj tej pomocy nie jest związany z konkretnymi miesiącami. W tym przypadku nie będzie miało znaczenia, z jaką częstotliwością przedsiębiorca będzie składał wnioski o świadczenie postojowe, bo ZUS będzie wypłacał jedno świadczenie miesięczne.
Ostatnie przepisy nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów z 26 lutego 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 weszły w życie 4 maja. Nowelizacja zapewniła kontynuację pomocy dla przedsiębiorców dotkniętych skutkami epidemii z niektórych branż, innym zaś przyznała pomoc po raz pierwszy, nie licząc wsparcia, jakie otrzymali na podstawie
przepisów ogólnych specustawy o COVID-19. Samo rozporządzenie, dzięki upoważnieniu ustawowemu, może przewidywać pomoc przyznawaną wcześniej aktem wyższej rangi, tj. specustawą o COVID-19.
Zgodnie z par. 4 rozporządzenia świadczenie postojowe mogą otrzymać
przedsiębiorcy wykonujący jako przeważającą działalność określoną kodem PKD wymienionym w rozporządzeniu – pod uwagę brany jest stan na 31 marca 2021 r. Warunkiem jest także, aby przychód z tej działalności, w rozumieniu przepisów podatkowych, uzyskany w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku był niższy co najmniej o 40 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub w lutym 2020 r. albo we wrześniu 2020 r. Konieczne jest spełnienie także warunków określonych w specustawie o COVID-19 dotyczących zamieszkiwania na terenie Polski oraz:
- posiadania obywatelstwa polskiego;
- posiadania prawa pobytu lub prawa stałego pobytu na terytorium Polski i obywatelstwa państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) ‒ strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub
- przebywania legalnie na terytorium Polski – w przypadku innych osób.
Na przyznanie
świadczenia nie pozwoli posiadanie innego tytułu do ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chyba że wnioskodawca mimo posiadania takiego tytułu, podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu także z prowadzenia pozarolniczej działalności.
Trzeba podkreślić, że w przypadku świadczenia postojowego, zarówno przyznawanego na podstawie specustawy o COVID-19, jak i dodatkowego przyznawanego na podstawie rozporządzenia, nie składa się wniosków o wypłatę za poszczególny miesiąc. Wypłaty nie przysługują bowiem za konkretne miesiące, tak jak w przypadku zwolnienia ze składek. Specustawa o COVID-19 przewiduje, że wnioski o świadczenia można składać do trzech miesięcy od zniesienia stanu epidemii. Uprawniony
przedsiębiorca musi jednak zwrócić uwagę, że akurat omawiany przepis uzależnia wypłatę świadczenia od spełnienia warunku spadku przychodu w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających złożenie wniosku w stosunku do miesiąca poprzedniego lub analogicznego miesiąca roku poprzedniego lub w lutym 2020 r. lub we wrześniu 2020 r. A to oznacza, że data złożenia wniosku będzie miała jednak pewne znaczenie.
Analogicznie jednak do przepisów o zwykłym świadczeniu postojowym, tylko pierwsze świadczenie wypłacone na podstawie rozporządzenia podlega wymogom spadku przychodu. Kolejne wymagają jedynie oświadczenia o braku poprawy sytuacji materialnej wnioskodawcy, co ocenia sam zainteresowany.
Zgodnie z art. 15zua specustawy o COVID-19, który stosuje się także do przyznawania świadczenia określonego w rozporządzeniu, wypłata po raz kolejny świadczenia postojowego może zostać dokonana nie wcześniej niż w kolejnym miesiącu. Przepis nie precyzuje jednak, że w podobnych odstępach mają być składane wnioski. Teoretycznie zatem, czego przepisy nie zabraniają, można złożyć wniosek oraz oświadczenia w celu otrzymania wszystkich przysługujących świadczeń postojowych w tym samym miesiącu. ZUS i tak będzie dokonywał wypłat w miesięcznych odstępach. Wprowadzenie wypłat w kolejnych miesiącach miało na celu odciążenie ZUS, który w początkowym okresie obowiązywania specustawy o COVID-19 został dosłownie zalany wnioskami o przyznanie świadczeń, co spowodowało, że wnioskodawcy oczekiwali na wypłaty niejednokrotnie tygodniami. Co ciekawe, specustawa o COVID-19 nie przewiduje dla ZUS terminu wyrażonego w dniach na wypłatę świadczenia. Zgodnie z art. 15zu ZUS wypłaca świadczenie postojowe niezwłocznie po wyjaśnieniu ostatniej okoliczności niezbędnej do jego przyznania.
WAŻNE Niezależnie od częstotliwości składania wniosków o świadczenie postojowe przepisy specustawy pozwalają ZUS dokonywać jednej wypłaty miesięcznie.
•par. 4‒6 rozporządzenia Rady Ministrów z 26 lutego 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 (Dz.U. poz. 371; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 713)
•art. 15zq i nast. ustawy z 2 marca 2020 r. szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 1842; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 694)
Prowadzę działalność gospodarczą, a kod mojej działalności został po raz pierwszy uwzględniony w dodatkowej pomocy z tarczy antykryzysowej. Przysługuje mi pięciokrotne postojowe i zwolnienie ze składek za kilka miesięcy. Ile wniosków o świadczenie postojowe mogę złożyć jednocześnie? Jeden miesięcznie czy kilka, także za miesiące wstecz?