1 stycznia 2018 roku celnicy zostaną włączeni do systemu emerytur mundurowych - zakłada obywatelski projekt zmian w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, który we wtorek poparły sejmowe komisje.

Obecnie celnicy są objęci powszechnym systemem i nabywają uprawnienia emerytalne w wieku 67 lat (od października będzie to 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn).

W marcu 2015 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zróżnicowanie sytuacji prawnej funkcjonariuszy Służby Celnej względem innych służb mundurowych jest dyskryminujące. TK wskazał, że celnicy mają węższe uprawnienia emerytalne niż pogranicznicy mimo wielu cech wspólnych tych służb. Chodzi m.in. o pełną dyspozycyjność oraz wykonywanie zadań w nielimitowanym czasie pracy i w trudnych warunkach.

Pod obywatelskim projektem, włączającym celników do mundurowego systemu emerytalnego, Komitet Inicjatywy Ustawodawczej (związek zawodowy celników) zebrał prawie 200 tys. podpisów. Sejm rozpoczął prace pod koniec 2015 r. Wówczas PiS, PO, Kukiz'15 i PSL opowiedziały się za skierowaniem projektu do dalszych prac w komisji. Nowoczesna chciała odrzucenia projektu uzasadniając, że przywileje powinny być pomniejszane.

Zaproponowano, aby – tak jak żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze 10 innych formacji mundurowych – celnicy mogli przechodzić na emerytury po 15 lub 25 latach służby. Po 15 latach na tzw. emeryturę mundurową mogą przejść funkcjonariusze, którzy wstąpili do służby przed 1 stycznia 2013 r. Natomiast rozpoczynający służbę po 31 grudnia 2012 r. wiek emerytalny osiągną w 55. roku życia i po odsłużeniu 25 lat.

We wtorek trzy sejmowe komisje: spraw wewnętrznych, finansów i polityki społecznej, przyjęły sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej, która pracowała nad projektem na kilku posiedzeniach - od marca 2016 do kwietnia 2017 r. Przewodnicząca podkomisji Halina Szydełko (PiS) poinformowała, że podczas dotychczasowych prac zgłoszono do niego około 40 poprawek; większość z nich była konieczna ze względu na utworzenie nowej formacji - Krajowej Administracji Skarbowej.

Komisje zaproponowały, aby - co do zasady - emerytura przysługiwała celnikom, którzy skończyli 55 lat i mają co najmniej 15 lat służby (w tym co najmniej 5 lat w związku z wykonywaniem zadań policyjnych związanych ze zwalczaniem przestępczości) lub skończyli 55 lat i mają co najmniej 25 lat służby.

Obecnie prawo do emerytur mundurowych mają żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze 10 formacji mundurowych - policji, ABW, AW, SKW, SWW, CBA, SG, BOR, PSP i SW.

Emerytury mundurowe stanowią odrębny system, tzw. zaopatrzeniowy, i są wypłacane z budżetu państwa. Wysokość świadczenia jest obliczana na podstawie średniej pensji z 10 wybranych, kolejnych lat służby oraz dodatków i nagród rocznych. Po 25 latach służby emerytura wynosi 60 proc. podstawy jej wymiaru i za każdy rok rośnie o 3 proc. Maksymalna emerytura może wynieść 75 proc. pensji.

W 2016 roku średnie miesięczne wynagrodzenie w Służbie Celnej, która zatrudniała ponad 14 tys. osób, wynosiło ok. 3500 zł netto.

Od 1 marca 2017 r. na podstawie specjalnej ustawy działa Krajowa Administracja Skarbowa. Powstała w wyniku konsolidacji Służby Celnej, administracji podatkowej i kontroli skarbowej. KAS ma być wyspecjalizowaną administracją rządową, wykonującą zadania z zakresu realizacji dochodów podatkowych, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych.