Subskrybuj nas na Youtube
Obniżenie wieku emerytalnego było jedną z głównych obietnic wyborczych PiS. Reforma cofa zmiany wprowadzone w 2013 r. przez poprzednią ekipę rządzącą. Przepisy nie zmuszają jednak do przejścia na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku. Zainteresowani sami o tym zdecydują, a mają im w tym pomóc informacje z ZUS o wysokości świadczenia, na jakie mogą liczyć. Pracownicy będą dodatkowo chronieni przed zwolnieniem przez 4 lata, do czasu osiągnięcia podniesionego wieku, czyli 67 lat.
/>
Czy obniżka wieku wpłynie na ochronę przed zwolnieniem
Z niepokojem przeczytałam relację z Sejmu, że od 1 października przyszłego roku nastąpi obniżenie wieku emerytalnego. Ten pomysł bardzo mi się nie podoba, bowiem na podstawie obecnie obowiązujących przepisów mogę pracować do ukończenia 62 lat. Nie chcę iść na emeryturę wcześniej. Z drugiej strony jestem przekonana, że jeśli ukończę nowy powszechny wiek emerytalny, to pracodawca będzie chciał mnie zwolnić. Czy nowe przepisy mu na to pozwolą?
NIE
Pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy prezydenckiej obniżającej wiek emerytalny są objęci wynikającą z kodeksu pracy ochroną przed zwolnieniem, do czasu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego na podstawie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2013 r. (czyli już po nabyciu uprawnień emerytalnych na podstawie przepisów ustawy prezydenckiej). Do tej grupy należy właśnie nasza czytelniczka, której pracodawca nie będzie mógł zwolnić do czasu ukończenia przez nią podniesionego wieku emerytalnego dla jej rocznika, czyli 62 lat. Z takiego specjalnego rozwiązania ochronnego będą korzystać osoby, które w dniu wejścia ustawy w życie będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Ochrona obejmie także osoby, które podpiszą umowy o pracę po dniu wejścia w życie ustawy prezydenckiej, a przed osiągnięciem podwyższonego wieku emerytalnego. A to w praktyce oznacza, że okres ochrony zaktualizuje się dopiero po nawiązaniu przez nie stosunku pracy. Zapis został wprowadzony do ustawy prezydenckiej z uwagi na powrót do wieku emerytalnego obowiązującego przed 1 stycznia 2013 r. I właśnie z tego powodu, poczynając od 1 października 2017 r., zasadne wydaje się również przywrócenie poprzednich norm ochronnych. To powoduje, że wystąpiła konieczność zsynchronizowania przepisów dotyczących obniżenia wieku emerytalnego z regulacją ochronną zawartą w Kodeksie pracy.
Ponieważ od 2013 r. działa tzw. suwak emerytalny, przesuwający wiek emerytalny obu płci do 67. roku życia, w dniu wejścia w życie nowej ustawy emerytalnej okres czterech lat ochrony także ulega stopniowemu przesuwaniu. Powrót do poprzednich okresów ochronnych spowoduje, że część pracowników mogłaby mieć w praktyce krótszy okres ochrony niż kodeksowe cztery lata. Stąd konieczne stało się wyrównanie ich praw w tym zakresie. Taki pracownik otrzyma czteroletnią ochronę, mimo że skończy się ona po ukończeniu 60 lat przez kobiety lub 65 lat – przez mężczyzn.
Podstawa prawna
Art. 28 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
Art. 39 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666).
Czy umowy zlecenia będą objęte ochroną
Po upadku mojego ostatniego pracodawcy pracuję wyłącznie na podstawie umowy zlecenia. Firmy nie chcą nawet słyszeć o tym, żeby mnie zatrudniać na etacie. Podobno rząd chce zrównać zasady zatrudniania na podstawie umowy o pracę oraz na umowach cywilnoprawnych. Czy przedłużona ochrona pracowników będzie także dotyczyć takich osób jak ja?
NIE
Ochrona przed zwolnieniem obejmuje wyłącznie osoby, które pozostają w stosunku pracy. Nie ma więc zastosowania do zleceniobiorców i zatrudnianych na podstawie innych umów cywilnoprawnych. Istnieje co prawda nieco mylący zapis, że specjalna ochrona dotyczy osób, które w dniu wejścia w życie ustawy prezydenckiej nie będą pracownikami i które osiągną wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem kolejnych czterech lat, ale to dotyczy przyszłych pracowników. Będą oni podlegać ochronie przed zwolnieniem przez cztery lata, licząc od dnia wejścia wżycie prezydenckiej ustawy, nawet jeśli upływ tego okresu przypadnie po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn).
Oznacza to, że – dla przykładu – jeżeli mający 62 lata mężczyzna, obecnie nigdzie niezatrudniony i wobec tego niechroniony przez kodeks pracy, podejmie zatrudnienie na podstawie umowy o pracę między październikiem 2017 r. a wrześniem 2021 r., to jego okres ochronny potrwa do 30 września 2021 r., mimo że będzie to jego 66. rok życia.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 2 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
Art. 39 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666).
Czy prokuratorzy będą mogli pracować dłużej
Podobno od przyszłego roku sędziowie i śledczy będą zobowiązani przedstawiać zaświadczenie lekarskie potwierdzające ich stan zdrowia. Inaczej zostaną zmuszeni do przejścia w stan spoczynku. Czy to prawda?
TAK
Ustawa prezydencka wprowadza ograniczenia stosowania przepisów umożliwiających wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej, które dotychczas funkcjonowały w systemie emerytalnym sędziów i prokuratorów. Obecnie prawo do przejścia w stan spoczynku przysługuje kobietom, które przepracowały na stanowisku sędziego lub prokuratora co najmniej 25 lat i ukończyły 55 lat. Natomiast sędziowie oraz prokuratorzy (mężczyźni) uzyskują to uprawnienie pięć lat później.
Na podstawie obecnych przepisów prawo do wcześniejszego przejścia w stan spoczynku kończy się 31 grudnia 2017 r. Problem jednak polega na tym, że zmienione przepisy emerytalne wchodzące trzy miesiące wcześniej ustalają granice wiekowe na 65 lat.
Sędziowie, którzy zechcą pracować dłużej, będą musieli co najmniej na sześć miesięcy przed tą datą oświadczyć ministrowi sprawiedliwości wolę dalszego zajmowania stanowiska. To wymaga przedstawienia zaświadczenia, że ich stan zdrowia pozwala im pełnić dotychczasowe obowiązki. Podobne zasady dotyczą śledczych. Wnioski kieruja jednak do prokuratora generalnego.
Takie wnioski trzeba składać najpóźniej na sześć miesięcy przed ukończeniem 65 lat. Dokumenty obowiązkowo musi zaopiniować Krajowa Rada Prokuratorów. Zainteresowany dłuższą służbą będzie zobowiązany przedstawić zaświadczenie lekarskie potwierdzające stan zdrowia. Dodatkowo prokurator generalny powinien zasięgnąć opinii Krajowej Rady Prokuratorów oraz właściwego prokuratora przełożonego.
Podstawa prawna
Art. 7, art. 16, art. 22 oraz art. 26 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy
Czy zbliżający się do wieku emerytalnego stracą ochronę
Koleżanka z pracy obawia się zwolnienia. Obecnie nie jest objęta ochroną przedemerytalną i nie wie, co się z nią stanie po wejściu w życie ustawy prezydenckiej. Czy może się obawiać zwolnienia z powodu braku ochrony?
NIE
Ustawa prezydencka wprowadza zapis, że nowe rozwiązania dotyczą osób, które 1 października 2017 r. nie byłyby objęte ochroną w świetle aktualnie obowiązujących przepisów (będzie im brakować więcej niż cztery lata do osiągnięcia obecnie obowiązującego, wyższego wieku emerytalnego), a jednocześnie pozostaną im nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia nowego, niższego wieku emerytalnego.
W takiej sytuacji będzie kobieta, która w dniu wejścia w życie ustawy, czyli 1 października 2017 r., będzie miała ukończone 56 lat. W świetle aktualnie obowiązujących przepisów nie byłaby objęta ochroną – pozostawałoby jej więcej niż cztery lata do osiągnięcia aktualnie obowiązującego wieku emerytalnego, ale po 1 października 2017 r. i obniżeniu wieku emerytalnego, będzie to już mniej niż cztery lata. Właśnie ta grupa osób zostanie objęta ochroną przez cztery lata, licząc już od dnia wejścia w życie nowych przepisów.
Podstawa prawna
Art. 29 ust 1 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
Art. 39 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666).
Czy ZUS z urzędu przyzna emeryturę powszechną
Od kilku lat pobieram emeryturę pomostową. We wrześniu przyszłego roku ukończę 65 lat. Czy teraz nadal będę brał pomostówkę, czy też zakład bez mojej zgody zmieni mi świadczenie?
NIE
Prawo do emerytury pomostowej ustaje z dniem poprzedzającym osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego. Obniżenie wieku emerytalnego spowoduje, że pobierający emeryturę pomostową z racji wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze będą mogły wcześniej przejść na emeryturę powszechną.
ZUS nikomu z urzędu nie zmieni emerytury pomostowej na świadczenie powszechne. Natomiast ma obowiązek powiadomienia osób mających ustalone prawo do pomostówki o zachowaniu prawa do takiego świadczenia do wieku określonego w ustawie prezydenckiej, tj. w przypadku kobiet do wieku 60 lat, mężczyzn zaś 65 lat.
Z zawiadomienia przesłanego przez ZUS zainteresowany uprawniony do emerytury pomostowej dowie się, że może uzyskać – jeśli złoży wniosek w tej sprawie – emeryturę z tytułu osiągnięcia nowego, obniżonego powszechnego wieku emerytalnego.
Podstawa prawna
Art. 13 oraz 19 ust 1 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
Art 16 pkt 2 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 965 ze zm.).
Czy nauczyciel uprawniony do świadczenia kompensacyjnego przejdzie na emeryturę w nowym wieku
Likwidacja szkoły, gdzie pracowałam, spowodowała, że musiałam przejść na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Obecnie jednak sytuacja w mojej gminie się zmienia i mam nadzieję, że niedługo znajdę zatrudnienie. Już teraz wiem, że w przyszłym roku będę mogła pracować w szkolnej świetlicy. Będzie to jednak możliwe tylko pod warunkiem, że przejdę ze świadczenia kompensacyjnego na emeryturę powszechną. Czy obniżenie wieku emerytalnego daje mi możliwość wcześniejszego zakończenia pobierania takiego świadczenia?
TAK
Ustawa prezydencka wprowadza zasadę, że prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ustaje z dniem poprzedzającym osiągnięcie wieku 60 lat przez kobiety i 65 lat przez mężczyzn. Istotą tych zmian jest uregulowanie prawa do świadczeń przysługujących do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.
Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy prezydenckiej na podstawie decyzji zakładu ubezpieczeń mają prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zachowają to prawo do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, chyba że prawo do świadczenia ustanie przed tym dniem.
Ci, którzy osiągną obniżony wiek emerytalny przed dniem wejścia w życie nowej ustawy, prawo to będzie przysługiwać do dnia wejścia jej w życie. Po uzyskaniu – na swój wniosek – emerytury w wieku powszechnym czytelniczka będzie mogła pracować bez żadnych ograniczeń.
Podstawa prawna
Art. 14, art. 19 ust 1 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
Art. 8 pkt 2 ustawy z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. z 2009 r. poz. 800 ze zm.).
Czy ZUS odbierze emerytury częściowe
W tym roku skończyłem 65 lat. Mój łączny staż pracy wyniósł 40 lat. Moja kadrowa namówiła mnie, żebym złożył wniosek o emeryturę częściową. Miała rację, bo okazało się, że kwota do wypłaty była duża – nawet pomimo tego, że wypłacane przez ZUS świadczenie to zaledwie połowa przyszłej emerytury. Teraz jednak obawiam się bardzo poważnie, że obniżenie wieku emerytalnego odbierze mi prawo do emerytury częściowej i z dnia na dzień będę się musiał zwolnić u swojego pracodawcy, żeby otrzymywać emeryturę w wieku powszechnym. Czy to prawda?
NIE
Obecnie prawo do emerytury częściowej mają mężczyźni, którzy ukończyli co najmniej 65 lat. Dodatkowo muszą udowodnić, że mają staż (okresy składkowe i nieskładkowe) wynoszący co najmniej 40 lat (kobiety nie mają jeszcze praw do emerytury częściowej).
Od 1 października 2017 r., kiedy nastąpi obniżenie wieku emerytalnego, takie świadczenie emerytalne straci rację bytu. Wprowadzono jednak rozwiązania przejściowe.
I tak osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy prezydenckiej mają ustalone prawo do emerytury częściowej, zachowają to prawo do czasu zamiany emerytury częściowej na tę z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Zamiana taka może nastąpić tylko na wniosek zainteresowanego oraz – w przypadku ubezpieczonego będącego dodatkowo czynnym pracownikiem – po wcześniejszym rozwiązaniu stosunku pracy z obecną firmą.
Podstawa prawna
Art. 1 oraz 22 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
Art. 25, art. 26 b ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.).
Zasady przechodzenia na wcześniejsze emerytury przez rolników
TAK JEST
● Do końca grudnia 2017 r. rolnicy ubezpieczeni w KRUS mogą przechodzić na wcześniejsze emerytury. Z takiej możliwości mogą skorzystać osoby spełniające łącznie warunki dotyczące:
– wieku 55 lat dla kobiet albo 60 lat dla mężczyzn,
– podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat,
– zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej.
● Do okresów ubezpieczenia emerytalno-rentowego, od których zależy prawo do emerytury rolniczej, zalicza się:
– czas podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983–1990,
– okres prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed 1 stycznia 1983 r.
JAK BĘDZIE
● Od 1 października 2017 r. rolnicy będą mogli przechodzić na emerytury w wieku 60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni.
● Od 1 października 2017 r. rolnicy stracą prawo do wcześniejszej emerytury rolniczej. Ubezpieczeni w KRUS mogą przechodzić na wcześniejsze emerytury tylko do końca września 2017 r. To efekt zmiany wprowadzonej przez ustawę prezydencką, która zacznie obowiązywać od 1 października 2017 r.
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy z 16 listopada 2016 r. zmieniającej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektóre inne ustawy.
