Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Zakończyły się konsultacje projektu reformy edukacji, który zaproponowało MEN. Do Rządowego Centrum Legislacji napłynęło kilkadziesiąt opinii nadsyłanych przez związki zawodowe, korporacje samorządowe, stowarzyszenia i fundacje związane z oświatą, inne resorty, a także pojedyncze szkoły. Większość opinii z dystansem odnosi się do reformy. Głównym jej mankamentem jest dla opiniujących tempo wprowadzania zmian – projekt ustawy został przedstawiony w połowie września, prawo, według zamierzeń MEN, ma być przyjęte do końca grudnia. Do zreformowanej szkoły pójdą już dzisiejsi szóstoklasiści. Czeka ich nauka w szkole podstawowej do ósmej klasy, a następnie – w zależności od wyboru – czteroklasowe liceum, pięcioklasowe technikum lub trzyklasowa szkoła branżowa I stopnia.
To pierwsza tak poważna zmiana w systemie od 17 lat, kiedy rząd Jerzego Buzka wprowadzał do systemu gimnazja. W przesłanych do projektu MEN opiniach powtarza się pytanie o powód takiego tempa i cel zmian. „Jaka jest przewidywana edukacyjna wartość dodana planowanej reformy oświaty? Jakie potrzeby uczniów będą w wyższym stopniu zaspokajane niż w dotychczasowym modelu kształcenia?” – zastanawia się Ewa Tatarczak, przewodnicząca Związku Zawodowego Rada Poradnictwa.
Opinie do projektu zawierają też pozytywne uwagi – głównie dotyczące szczegółowych rozwiązań problemów.
*Doradztwo zawodowe i włączanie województw w kształcenie zawodowe
Eksperci oświatowi przyznają, że kształcenie zawodowe to słaba strona systemu edukacji. Uczniowie uczą się zawodów, w których jest wysokie bezrobocie, np. sprzedawcy. Szkoły wyposażone są przeważnie w słaby sprzęt, a nauczyciele nie mają kontaktu z zawodem. W kształcenie nie angażują się pracodawcy.
Związek Zawodowy Rada Poradnictwa ocenia pozytywnie pomysł wprowadzenia do klasy VII i VIII szkoły podstawowej oraz do klasy I i II liceum ogólnokształcącego obowiązkowych 10 godzin doradztwa zawodowego. To szansa, by uczniowie wcześniej nabierali pewności, czym chcą się zająć w życiu.
*Próg maturalny dla przedmiotów dodatkowych
Obecnie maturzysta nie ma określonego progu zaliczenia dla przedmiotów dodatkowych, które zdaje na egzaminie dojrzałości. Kończy się tak, że część uczniów oddaje puste prace – matura z przedmiotów podstawowych wystarczy im, by dostać się na studia. „Wybory zdających w tym zakresie były bardzo często przypadkowe, a wyniki z egzaminu coraz słabsze. Ta zmiana może, choć w niewielkim stopniu, wpłynąć na bardziej świadomy wybór tzw. rozszerzeń maturalnych i przygotowanie się do egzaminu” – oceniają eksperci Klubu Jagiellońskiego.
Proponują, by wprowadzić usprawnienia, np. przenieść matury na czerwiec. To pozwoli o miesiąc wydłużyć czas realizacji podstawy programowej. Pomóc uczniom nadrabiać zaległości może także organizowanie wakacyjnych kursów przygotowawczych dla uczniów przyjętych do liceum ze słabszymi wynikami na poprzednim etapie kształcenia. Ale jednym z najważniejszych kroków jest ustalenie przy ścisłej współpracy z uczelniami zasad rekrutacji na studia.
*Utrzymanie darmowych książek i więcej niż jeden słuszny podręcznik
Projekt ustawy zakłada utrzymanie programu darmowych z punktu widzenia uczniów podręczników. Mają dostawać je dzieci od I do VIII klasy. Zdaniem Polskiej Izby Książki „wskazane byłoby usprawnienie procedury wyboru podręczników i przekazywania dotacji na ich zakup. Obecnie dyrektor szkoły nie jest związany żadnym terminem ogłoszenia wybranego zestawu podręczników dla poszczególnych klas” – napisali. Efekt? W tym roku części tytułów nie było w szkołach jeszcze w październiku.
W projekcie MEN znalazło się także miejsce na rozszerzenie puli podręczników dostępnych za darmo dla uczniów w klasach od pierwszej do trzeciej. Obecnie darmowy jest tylko przygotowany przez MEN elementarz. Pula ma być rozszerzona także o książki przygotowane w wydawnictwach.
*Akredytowane ośrodki doskonalenia nauczycieli
Obecnie działa ponad 400 ośrodków doskonalenia nauczycieli. Nie ma jednak gwarancji jakości kształcenia tych podmiotów. MEN chce uporządkować rynek. To z kolei dobrze ocenia minister nauki i szkolnictwa wyższego. „Upoważnienie ministra do określenia w drodze rozporządzenia treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego, warunków i sposobu realizacji i organizacji doradztwa zawodowego w szkołach i placówkach” – napisał. Pozytywnie do zmiany odnoszą się także związki zawodowe.
WZZ „Solidarność – Oświata” dokłada do proponowanych przez MEN rozwiązań wiele własnych usprawnień, m.in.: zwiększenie liczby godzin do dyspozycji dyrektora oraz zadbanie o korelację zajęć z historii, geografii i języka polskiego (tak by np. dzieci uczyły się o danym okresie historycznym i jednocześnie poznawały związaną z nim literaturę). Związkowcy zalecają też określenie dla każdej klasy górnej i dolnej granicy liczby obowiązkowych zajęć w tygodniu.
