Przepisy ustawy żłobkowej nie wymagają, aby rodzice uczestniczący w naborze do placówki dodatkowo potwierdzali, że nie podają fałszywych informacji. Dlatego zawarcie takiego warunku w uchwale radnych jest bezprawne.
Na taką nieprawidłowość wskazał wojewoda dolnośląski, który stwierdził nieważność niektórych zapisów uchwały rady miasta Oleśnica. Dotyczyła ona określenia szczegółowych zasad utworzenia i funkcjonowania miejskiego żłobka. Zastrzeżenia organu nadzoru były związane m.in. z regulaminem rekrutacji do tej placówki. W jej ramach rodzice zostali zobowiązani do składania wielu oświadczeń, w tym np. o zatrudnieniu, byciu samotnym opiekunem czy rozliczaniu podatku dochodowego na terenie gminy. W każdym z nich zawarta została dodatkowa klauzula, w której opiekunowie mieli oświadczać, że są świadomi odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, a podane przez nich dane są zgodne ze stanem faktycznym.
Właśnie ten wymóg został zakwestionowany przez wojewodę, który stwierdził, że stanowi naruszenie art. 233 par. 6 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 88 poz. 553 ze zm.). Wynika z niego, że złożenie fałszywego oświadczenia w kwestionariuszu lub formularzu jest przestępstwem. Jednak warunkiem odpowiedzialności karnej za taki czyn jest to, aby przepisy ustawy, na podstawie której oświadczenie jest składane, w ogóle przewidywały możliwość odebrania go pod takim rygorem. W związku z tym, że przepisy ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1457 ze zm.) nie zawierają warunku zobowiązującego rodziców do składania oświadczeń pod rygorem odpowiedzialności karnej, to nie może on być stawiany przez organ stanowiący gminy.
Ponadto wojewoda postanowił unieważnić inny zapis regulaminu rekrutacji do żłobka, w którym rodzice wyrażali zgodę na przetwarzanie danych osobowych swoich i dzieci, podawanych w procesie naboru. Uzasadnił to tym, że ustawa o ochronie danych osobowych nie wymaga jej uzyskania w sytuacji, gdy gromadzenie danych znajduje podstawę w przepisach prawa. Tak jest w przypadku ustawy żłobkowej, której art. 3a zakłada, że rodzic ubiegający się o objęcie dziecka opieką w placówce ma obowiązek przedstawienia odpowiednich danych osobowych. Z kolei podmiot prowadzący żłobek może je przetwarzać w związku z rekrutacją oraz w zakresie zapewnienia maluchowi właściwej opieki, nie jest więc to uzależnione od zgody opiekuna.
ORZECZNICTWO
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody dolnośląskiego z 2 czerwca 2016 r., nr NK-N.4131.95.7.2016.RJ1.