Szymon Hołownia odmroził obywatelski projekt nowelizacji Karty nauczyciela, zakładający zmianę systemu wynagrodzeń. Projekt uzależnia pensje nauczycielskie od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce w III kwartale roku poprzedzającego. Jeśli ustawa weszłaby w życie, nauczyciele mogą liczyć na spore podwyżki.
Wznowiono prace legislacyjne nad obywatelskim projektem, który został wniesiony do Sejmu IX kadencji w dniu 18 listopada 2021 r. Projekt trafił do tzw. "sejmowej zamrażarki". Nowy marszałek sejmu zapowiedział, że w X kadencji pojęcie "sejmowa zamrażarka" przestanie istnieć i wszystkie wnoszone projekty będą procedowane.
Pensje nauczycieli. Ile dziś wynoszą?
Wynagrodzenia nauczycieli w Polsce w 2023 r. różnią się w zależności od ich stopnia awansu zawodowego. Oto średnie wynagrodzenia brutto dla różnych kategorii nauczycieli w Polsce w 2023 r.:
- Nauczyciel początkujący: Średnie wynagrodzenie wynosi 4 777,86 zł brutto miesięcznie.
- Nauczyciel kontraktowy: Średnie wynagrodzenie wynosi 4 379,71 zł brutto miesięcznie.
- Nauczyciel mianowany: Średnie wynagrodzenie wynosi 5 733,43 zł brutto miesięcznie.
- Nauczyciel dyplomowany: Średnie wynagrodzenie wynosi 7 326,05 zł brutto miesięcznie.
Pensje nauczycieli zależne od przeciętnego wynagrodzenia?
Według komunikatu GUS z 10 listopada 2023 r., przeciętne wynagrodzenie w trzecim kwartale 2023 r., wyniosło 7194.95 zł brutto.
Gdyby zastosować przelicznik z obywatelskiego projektu do tej kwoty, tośrednia pensja brutto nauczyciela początkującego wyniosłaby od 6475.45 zł do 7194.95 zł (90-100 proc. przeciętnej pensji). W przypadku nauczyciela mianowanego średnia pensja wyniosłaby 8993.69 zł (125 proc. przeciętnej wypłaty). Z kolei nauczyciel dyplomowany średnio zarabiałby 11152.17 zł (155 proc. przeciętnej wypłaty).
Trzeba jednak zaznaczyć, że obywatelski projekt z 2021 r. odnosił się do przeciętnych wypłat z trzeciego kwartału 2020 r. W związku z tym, żeby zastosować powyższe przeliczniki, trzeba by wprowadzić poprawki związane z aktualnymi wyliczeniami dotyczącymi przeciętnych wynagrodzeń.
Nauczyciele w Polsce. Ilu ich jest?
Aktualnie ok. 700 tys. Można pomyśleć, że to dużo. W praktyce jednak w każdym regionie kraju mamy do czynienia z istotnymi brakami kadrowymi wśród nauczycieli. Łączna liczba wakatów na początku roku szkolnego 2023/24 wyniosła 21 355, z czego 6 760 to wakaty na pełne etaty, a reszta to wakaty na kilka godzin. Braki kadrowe mają wpływ na jakość edukacji oraz na warunki pracy pozostałych nauczycieli, którzy często są zmuszeni do pokrywania dodatkowych godzin dydaktycznych.
Średnia wieku nauczyciela w Polsce wynosi aktualnie 47 lat. Młodzi nie garną się do tego zawodu, ze względu na niskie wynagrodzenia. Być może sytuacja ulegnie zmianie, kiedy sejm uchwali znaczący wzrost wynagrodzeń w tym zawodzie.