Każdy uczeń ma prawo zjeść obiad w szkole. Zgodnie z obowiązującym prawem polskie szkoły mają obowiązek zapewnić uczniom dostęp do ciepłych posiłków. Obiady w szkołach są odpłatne, a ich koszt jest dość mocno zróżnicowany. Państwo dopłaca do posiłków w szkolnych stołówkach, co obniża ich cenę. Ile kosztują obiady w roku szkolnym 2023/2024? I komu przysługują darmowe posiłki w szkole?
„Posiłek w szkole i w domu”. Obiady z dofinansowaniem
Zgodnie z przepisami, obiady szkolne mogą spożywać wszyscy chętni uczniowie. Szkoła podstawowa musi zapewnić uczniowi co najmniej jeden gorący posiłek w ciągu dnia (art.106a ust. 1 Prawo oświatowe). Ma również obowiązek „stworzyć (…) możliwość jego spożycia w czasie pobytu w szkole”.
Do obiadów nikt nikogo nie zmusza - są dobrowolne. I odpłatne. Bezpłatne, dofinansowane z opieki społecznej posiłki, należą się dzieciom z rodzin o niskich dochodach (szczegóły - poniżej).
Aby obniżyć koszt obiadów w szkole, w 2019 r. rząd uruchomił program „Posiłek w szkole i w domu”, który zostanie przedłużony do 2028 r. W ramach programu gminy otrzymują wsparcie finansowe przy tworzeniu szkolnych stołówek i organizacji posiłków dla osób potrzebujących.
Warto podkreślić, że program „Posiłek w szkole i w domu” to nie tylko refundowane obiady w podstawówce, ale również dowóz posiłków osobom niewychodzącym z domu ze względu na podeszły wiek czy niepełnosprawność, które mają problem z samodzielnym przygotowaniem jedzenia.
Ile kosztują obiady w roku szkolnym 2023/2024? [CENY]
Stawki za szkolne obiady ustalane są przez dyrektora szkoły, który działa w porozumieniu z organem prowadzącym placówkę (np. samorządem). Zgodnie z obowiązującymi przepisami ceny obiadów nie mogą być wyższe, niż koszty zakupu produktów potrzebnych do przygotowania posiłku. Oznacza to, że rodzice muszą pokryć jedynie rzeczywistą cenę przygotowania takiego posiłku, a więc tzw. wsad do kotła.
Do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej (…) nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki – czytamy w ustawie Prawo oświatowe.
Ile trzeba zapłacić za obiady na stołówce szkolnej?
Ceny obiadów uzależnione są od kilku czynników. Ważne jest, czy posiłki przygotowywane są we własnej kuchni, czy realizowane są formie cateringu. Co ciekawe, szkoły coraz częściej stawiają na własne zaplecze - w latach 2019-2022 liczba stołówek szkolnych zwiększyła się o 2190. Posiłki przygotowywane we własnych kuchniach są tańsze. Na cenę obiadów ma wpływ także miejsce zamieszkania i typ szkoły.
Ceny obiadów w szkole potrafią być bardzo zróżnicowane. Analiza konkretnych placówek pokazuje, że w niektórych można wykupić pełny obiad już od 4,25 zł, podczas gdy w innych trzeba zapłacić do 18 zł za dwudaniową porcję ciepłego posiłku (zupa, drugie danie, kompot). Średnio ceny obiadów wynoszą ok. 10 zł.
Oto kilka przykładów:
- Szkoła Podstawowa nr 23 w Warszawie: zupa - 5,00 zł, drugie danie - 12,00 zł, zestaw zupa + drugie danie - 14,00 zł
- Szkoła Podstawowa nr 39 w Krakowie: obiad w abonamencie - 16,00 zł, obiad bez abonamentu miesięcznego - 18,00 zł
- Szkoła Podstawowa nr 50 w Białymstoku: zestaw obiadowy - 6,00 zł
- Szkoła Podstawowa w Choroszczy (woj. podlaskie): obiad dla klas I-III - 4,00 zł, obiad dla klas IV-VIII - 5,80 zł
- Szkoła Podstawowa nr 3 w Szczecinie: obiad - 8,00 zł
- Szkoła Podstawowa nr 13 w Olsztynie: obiad - 5,00 zł.
Darmowe obiady w szkole. Dla kogo?
Na darmowy obiad w szkole mogą liczyć dzieci, których rodziny borykają się z trudną sytuacją materialną. Często jest to dla nich jedyny ciepły posiłek w ciągu dnia. Przepisy określają kryteria dochodowe w rodzinie uprawniające do darmowego posiłku w szkole: dochód nie może przekraczać 200 proc. kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z pomocy społecznej, a rodzina musi spełniać warunki otrzymania pomocy wskazane w ustawie o pomocy społecznej.
Kryterium dochodowe, uprawniające do skorzystania z bezpłatnego obiadu w szkole, wynosi obecnie:
- 1200 zł dla osoby w rodzinie
- 1552 zł dla osób samotnie gospodarujących.
Co ważne, możliwość uzyskania bezpłatnego posiłku dotyczy dzieci i uczniów uczęszczających do szkół, przedszkoli i żłobków.
Jak skorzystać z darmowego obiadu w szkole? [WNIOSEK]
Wnioski o refundowany posiłek w szkole przyjmują ośrodki pomocy społecznej – miejskie lub gminne, w zależności od miejsca zamieszkania dziecka.
/>
Jakie dane trzeba zawrzeć we wniosku?
- dane osobowe osoby składającej wniosek,
- dane osobowe dziecka, którego wniosek dotyczy,
- dane szkoły, do której uczęszcza dziecko i wskazanie klasy, w której się uczy,
- umotywowaną prośbę o przyznanie pomocy w formie gorącego posiłku lub świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności.
Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku?
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość wnioskodawcy – do wglądu
- dokumenty potwierdzające sytuację finansową wnioskodawcy/rodziny wnioskodawcy
- w razie konieczności inne dokumenty potwierdzające trudną sytuację życiową, które określa pracownik socjalny.
Bezpłatne obiady dla wszystkich uczniów?
Obecnie rodzice muszą płacić za obiady w szkole (chyba że spełniają określone kryteria dochodowe, to ich dzieci mogą korzystać z darmowych posiłków - patrz wyżej). Jednak przed wyborami parlamentarnymi w 2023 r. coraz częściej pojawiają się głosy mówiące, że partia rządząca będzie chciała obiecać rozszerzenie programu „Posiłek w szkole i w domu” na uczniów szkół podstawowych niezależnie od statusu majątkowego rodziny.
Oznaczałoby to, że darmowe obiady przysługiwałyby wszystkim uczniom szkół podstawowych, bez wyjątku. Z bezpłatnych obiadów skorzystałoby wówczas ok. 3 mln. dzieci. Na razie jednak nie pojawiło się oficjalne stanowisko Prawa i Sprawiedliwości w tej sprawie.